Mới đây, một người đàn ông đã phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng men gan tăng, nước tiểu ít, sậm màu.

Cách đây 15 năm, ông B đã được chẩn đoán nhiễm viêm gan virus mạn tính. Ông B được bác sĩ dặn dò theo dõi khám định kỳ. Khoảng 3 năm nay, ông B được bác sĩ chỉ định uống thuốc kháng virus.

3 tháng trước khi nhập viện, ông B đi kiểm tra sức khỏe. Kết quả men gan ổn định, tải lượng virus dưới ngưỡng ghi nhận.

Với kết quả kiểm tra ổn định này, ông B chủ quan nghĩ rằng tình trạng viêm gan B đã được kiểm soát. Ông tự ý dùng thuốc "cách nhật", cách 1 ngày mới uống 1 viên.

Khoảng 1 tuần nay, ông thấy mình không muốn ăn, mệt mỏi, nước tiểu sậm màu tăng dần, lượng nước tiểu ít. Ông quyết định đi khám sức khỏe để tìm nguyên nhân.

Sau khi có kết quả khám bệnh, siêu âm và xét nghiệm, bác sĩ chỉ định ông B nhập viện điều trị nội trú để tránh tình trạng gan diễn biến nặng, đe dọa tính mạng. Bệnh nhân được chẩn đoán đợt bùng phát viêm gan B mạn.

Theo PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, Chuyên gia Truyền nhiễm tại Hệ thống Y tế Medlatec, Phó Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam, thói quen tự ý điều chỉnh thuốc, dừng thuốc khi chưa có chỉ định là thói quen gặp ở rất nhiều người Việt. Trường hợp bệnh nhân B tự ý điều chỉnh thuốc đã gặp đợt viêm gan cấp. Rất may bệnh nhân đã đi khám kịp thời để điều trị.

Ngược lại, có những bệnh nhân tự bỏ thuốc đã gặp hậu quả nghiêm trọng. Trong quá trình làm nghề, PGS Ngọc đã từng gặp bệnh nhân tự ý bỏ thuốc, khi mệt mỏi đi khám đã suy gan. Có trường hợp còn cần phải lọc máu.

Thậm chí, có những trường hợp biết mình mắc viêm gan virus nhưng bỏ thuốc do bác sĩ chỉ định, chỉ uống thuốc nam. Hậu quả là xơ gan, ung thư gan.

"Viêm gan B mạn cần thời gian dài điều trị, hiện chưa có biện pháp chữa trị khỏi bệnh, các thuốc ức chế virus được chỉ định nhằm ức chế sự nhân lên của vius, hạn chế tổn thương gan tiến triển thành xơ gan và ung thư gan. Do phải kéo dài thời gian quản lý, thăm khám và điều trị nên trong thực tế khám chữa bệnh, không ít trường hợp mệt mỏi vì mất thời gian, tốn kém chi phí nên đã tự ý ngừng thuốc", PGS Ngọc cho hay.

PGS.TS Nguyễn Thái Sơn - Chuyên gia Vi sinh, Phó Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm Medlatec - cho hay: "Do bệnh nhân B không tuân thủ phác đồ điều trị nên đã dẫn đến hậu quả xấu là đợt bùng phát virus. Vì vậy, bệnh nhân B ngoài cần nhập viện điều trị cấp cứu còn cần tuân thủ đơn điều trị của bác sĩ".

"Sau 1 tháng điều trị, nếu tình trạng không cải thiện, người bệnh cần làm xét nghiệm HBV Genotype, đột biến kháng thuốc đánh giá nguy cơ kháng thuốc viêm gan B để đổi phác đồ điều trị. Vì những bệnh nhân tự ý bỏ thuốc thường có nguy cơ kháng thuốc rất cao".

Chuyên gia khuyến cáo người dân nên tuân thủ lịch khám, điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ; đi khám ngay nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc viêm gan B như mệt mỏi, buồn nôn, ăn không ngon, đau cơ, sốt, da vàng, mắt vàng, nước tiểu sẫm màu...

3 nguyên tắc bảo vệ gan

PGS Ngọc cho hay viêm gan B cấp tính, mạn tính nếu không được quản lý và điều trị nghiêm ngặt sẽ có nguy cơ tiến triển thành xơ gan, ung thư. Hiện, chưa có thuốc chữa khỏi bệnh viêm gan mạn nên để hạn chế tổn thương gan, người bệnh cần "bỏ túi" những nguyên tắc sau:

- Không được tự ý ngừng thuốc điều trị kháng virus, hoặc chỉ ngừng điều trị khi có chỉ định của bác sĩ.

- Định kỳ kiểm tra sức khỏe 2 lần/năm hoặc theo chỉ định cụ thể của bác sĩ.

- Tuân thủ chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, hợp lý: Không uống bia rượu; Không ăn quá cay, quá mặn, quá béo; Lựa chọn thịt nạc, ít mỡ; Tăng cường rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt (lúa mạch, gạo lứt, mì nguyên cám).

Cách phòng ngừa viêm gan virus B

- Tiêm vắc xin phòng viêm gan B với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người có bệnh mạn tính và những đối tượng chưa có kháng thể chống lại HBV.

- Không dùng chung kim tiêm, đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, bấm móng tay, dao cạo râu… với bất kỳ ai.

- Quan hệ tình dục thủy chung một vợ/một chồng/một bạn tình. Nếu đối phương nhiễm viêm gan B cần sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ.