Rèn trẻ thói quen làm việc nhà là nhiệm vụ khá vất vả đối với nhiều cha mẹ. Đặc biệt là thời gian đầu, việc nhà rất dễ khiến trẻ cảm thấy chán nản, ngại làm và sợ làm. Tuy nhiên, cũng có nhiều phụ huynh cho qua, nghĩ rằng con chỉ việc học tập tốt, mọi việc khác cứ để ba mẹ lo. Các bố mẹ không biết rằng điều này tước đi cơ hội được tự làm việc nhà của con, thậm chí bé không được rèn kỹ năng sống và trở nên ỷ lại vào người lớn. 

Làm việc nhà đem lại rất nhiều lợi ích cho trẻ nhỏ. "Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình", dù con có ở độ tuổi nào thì bé cũng có thể tham gia công việc nhà theo cách của mình. Nếu cha mẹ biết cách tạo niềm vui và sự hứng khởi, việc nhà sẽ giúp trẻ học các kỹ năng sống cần thiết và rất hữu ích cho nghề nghiệp cũng như cuộc sống tương lai của trẻ.

Con trai hỏi "sao mẹ lại bắt con làm việc nhà", câu trả lời của người mẹ rất đáng học hỏi

Có câu chuyện trên mạng kể rằng, cậu bé nọ là con trai duy nhất trong nhà, ngoài cậu còn có 2 cô chị gái, thế nhưng bố mẹ lại chẳng cưng chiều cậu chút nào. Sau giờ học, cậu và 2 người chị của mình phải làm việc nhà như giặt quần áo, nấu ăn, chăm sóc thú cưng, dọn dẹp nhà cửa…

Một ngày nọ, cậu bé làm xong bài tập về nhà thì thấy đồng phục của mình bị bẩn nên định mang đi giặt. Thấy chiếc áo của bố trong giỏ giặt, cậu bỏ vào giặt cùng với bộ đồng phục. Kết quả là bộ đồng phục trắng sáng của cậu bị loang lổ màu từ áo của bố.

Cậu cảm thấy rất buồn, không hiểu tại sao mình hậu đậu như vậy mà mẹ vẫn yêu cầu phải làm việc nhà. Sau khi mẹ về, cậu hỏi mẹ: "Mẹ ơi, rõ ràng con làm việc gì cũng mắc lỗi, sao mẹ lại bắt con làm việc nhà?".

Người mẹ trả lời: "Việc nhà là việc của cả nhà. Con cũng là người trong nhà, đương nhiên cũng phải làm việc nhà. Bất cứ ai khi bắt đầu làm việc nhà cũng đều gặp vấn đề, giống như quần áo của con hôm nay vậy. Tuy nhiên, qua sai lầm lần này, con sẽ biết rằng có một số quần áo rất dễ phai màu, đồ trắng không nên giặt cùng đồ màu. Mẹ nghĩ sau lần này con sẽ không mắc lỗi như vậy nữa".

Cậu bé gật đầu, cậu hiểu hết ý nghĩa thực sự của việc làm việc nhà và có thêm niềm tin vào bản thân, cho dù hết lần này đến lần khác phạm sai lầm cũng không nản lòng, lần sau nhất định sẽ làm tốt hơn.

Đây có lẽ là câu trả lời hợp lý nhất cho câu hỏi "tại sao trẻ phải làm việc nhà". Mặc dù trẻ sẽ tiếp tục mắc lỗi khi làm việc nhà, nhưng trải nghiệm như vậy rất có giá trị đối với chúng.

Trong quá trình làm việc nhà, trẻ chắc chắn sẽ gặp nhiều vấn đề lúc đầu, nhưng nếu chúng biết rút kinh nghiệm, vượt qua khó khăn thì sẽ thành thạo mọi thứ, khả năng chống lại thất bại cũng được nâng cao đáng kể. Nếu trẻ không ngại làm việc nhà vất vả, chúng sẽ biết vươn lên trong học tập hơn.

Khi cha mẹ không để con làm bất cứ việc gì, trẻ sẽ cảm thấy việc học rất khổ sở, dễ nản lòng khi gặp khó khăn. Vì vậy, cho trẻ làm việc nhà thường xuyên rất có lợi cho tương lai của chúng.

Vậy làm thế nào để trẻ tự giác làm việc nhà, dưới đây là một số bí kíp dành cho cha mẹ

1. Dạy con làm việc nhà từ sớm

Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, bé hoàn toàn có thể tự làm mọi việc trong khả năng của con. Ví dụ khi con còn nhỏ nhưng nếu được bố mẹ hướng dẫn cất đồ chơi sau khi chơi xong, hoặc thấy bố mẹ làm như vậy thì con có thể làm theo ngay.

Càng dạy sớm, việc con làm càng nhanh chóng trở thành thói quen. Các con nên được bắt đầu với những nhiệm vụ khả thi đơn giản như bỏ rác vào thùng, đi chợ cùng mẹ, tham gia dọn dẹp nhà như cất đồ chơi đúng chỗ...

2. Dù con làm chưa tốt cũng không chê bai

Vì bé còn nhỏ nên chắc chắn không thể khéo léo như người lớn. Chính vì vậy, bố mẹ dạy con cách sắp xếp gọn gàng chứ không phải là bắt ép con dọn dẹp chuyên nghiệp. Nếu thấy bé làm chưa tốt, bố mẹ vẫn đưa ra lời khen ngợi vì con đã chịu dọn, như "hôm nay con gái đã dọn đồ chơi rất sạch, mẹ cảm ơn con nhé, cái này chưa gọn nhưng vì con còn nhỏ nên như vậy đã là tốt rồi", đồng thời giúp bé dọn lại món đồ chưa hoàn chỉnh.

Khi con đã cố gắng làm mà các cha mẹ lại mắng mỏ thì hẳn con sẽ rất buồn và không muốn làm việc nhà nữa. Thế nên hãy khen một cách chân thành để bé có động lực cố gắng vào hôm sau nhé.

3. Không ra điều kiện, trả tiền công

Việc nhà là công việc chung, là trách nhiệm, cha mẹ nên dạy bảo chứ không đưa nó trở thành điều kiện. Một số cha mẹ có xu hướng làm như vậy vì nghĩ con sẽ dọn dẹp nhanh hơn, thế nhưng nhiều khi nó lại gây tác dụng ngược. Ví dụ như "hôm nay con dọn đồ chơi thì mẹ cho 20k" hay "nếu con dọn xong thì được quyền xem tivi". Điều này khiến trẻ nghĩ rằng con làm chỉ vì tiền và xem tivi chứ không thấy đó cũng là nghĩa vụ của mình.

Về sau, con sẽ mặc định việc đó là của bố mẹ, khi con thích hoặc cần tiền thì con sẽ làm, không thì thôi. Hậu quả, con sẽ càng tức tối, khó chịu khi phải làm việc nhà nếu không có điều kiện đặt ra. Đến lúc đó mọi lời dạy bảo trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

4. Đảm bảo tính công bằng trong khi giao việc

Bọn trẻ chẳng thích cái cảnh bị giao việc nhiều hơn so với anh chị em của mình. Vì thế khi giao việc cho con, tốt nhất nên đặt ra các công việc, yêu cầu mỗi thành viên trong gia đình lựa chọn. Cho con chọn trước, sau đó yêu cầu tất cả mọi người thực hiện cho đúng.

Ví dụ nếu con đã rửa bát vào buổi trưa, thì buổi tối sẽ là chị gái hoặc em trai. Cả việc lau nhà, quét nhà... cũng nên phân chia công bằng, không để ai thiệt hơn. Tất nhiên, bố mẹ có thể linh động trong những ngày con mệt, có bài tập gấp hoặc có chuyện gì đó không thể làm được...

5. Cho con được tự thể hiện

Nhiều khi tự làm con sẽ rất hứng thú, nhưng nếu bị bố mẹ chỉ đạo "dọn nhà đi, rửa bát chưa, đồ chơi bày bừa thế kia à" thì con lại thấy khó chịu, không muốn làm nữa. Hãy khéo léo trong việc sai con, đôi khi cho bé tự nhận hậu quả khi để nhà cửa bừa bộn một chút mới giúp con hiểu. Ví dụ khi bé để đồ chơi không dọn và vô tình giẫm vào gây đau đớn, lúc này bạn mới nói "Nếu mà căn phòng gọn gàng hơn chắc con gái mẹ sẽ không bị đau đấy" và gợi ý sẽ cùng con dọn nhà.

6. Kiên nhẫn và chia sẻ với con

Dạy bảo con làm việc nhà không phải là điều dễ dàng, cũng không thể một sớm một chiều mà bé nghe theo ngay. Cũng có trường hợp, hôm nay con làm nhưng ngày mai lại lười nhác, hoặc bé chỉ siêng năng trong một giai đoạn bất kì. Dù là trường hợp nào thì cha mẹ cần kiên nhẫn, không gấp gáp và hạn chế quát mắng nặng lời khi con chưa làm đúng những gì được dạy.

Chăm sóc và nuôi dạy con là một hành trình dài đòi hỏi nhiều kỹ năng, đặc biệt là sự kiên trì. Vì vậy, bố mẹ đừng quá lo lắng nếu con chưa nghe lời ngay nhé. Hãy dạy bảo bé từng ngày bằng lời nói nhẹ nhàng, đặc biệt là hành động làm gương cho con, dần dần bé sẽ học được tính tự giác trong việc giữ gìn nhà cửa gọn gàng, ngăn nắp.