1. Khai bút đầu xuân
Khai bút đầu Xuân không phải là điều bắt buộc nhưng từ lâu đã được duy trì như một nét đẹp văn hóa truyền thống. Hành động này thể hiện sự tôn trọng chữ nghĩa và đề cao sự học. Đồng thời, những nét chữ đầu tiên trong năm mới Canh Tý 2020 thường gửi gắm mong muốn về những điều tốt lành, may mắn, hạnh phúc.
Cha mẹ có thể nói về tập tục này, khuyên con nên ngồi vào góc học tập quen thuộc đã được dọn dẹp sạch sẽ hoặc ở góc sân nắng đẹp. Sau đó, khuyến khích con lựa quyển vở đẹp, nắn nót viết lên đó những điều mình mong muốn trong năm mới. Với các bé, việc khai bút đầu xuân vừa như một nghi lễ trang nghiêm, mang đậm nét truyền thống, vừa giúp các em hiểu rõ hơn trách nhiệm học tập của mình.
2. Hái lộc đầu năm
Hái lộc đầu năm được cho là mang những mầm non căng tràn nhựa sống về gia đình. Tập tục này cũng có từ lâu đời và được gìn giữ, phát huy tới tận bây giờ. Thông thường, vào thời khắc giao thừa hay sớm mùng 1 Tết, mọi người sẽ tới đình, đền, chùa xin một cành lộc non về nhà với mong muốn được Thần, Phật linh thiêng ban cho tài lộc, may mắn suốt năm.
Tuy nhiên, ngày nay, không có chùa, đền nào cho người dân tự ý hái cây, bẻ cành mà chủ yếu phát cành lộc vàng. Việc này đã hạn chế rất nhiều việc vặt chồi non, cây cảnh trong chùa. Do vậy, nhiều người đã lựa chọn cách mua cành lộc bán sẵn.
Cha mẹ có thể đưa con đi du xuân ngay ngày mùng 1, sau đó mua cành lộc và giải thích cho bé về ý nghĩa của hành động này.
3. Xông đất
Xông đất hay còn gọi là đạp đất, xông nhà là tục lệ đã có từ lâu đời ở Việt Nam. Người xưa quan niệm rằng, người đầu tiên đến chúc Tết gia đình nếu là người hợp tuổi với gia chủ thì nguyên một năm, gia chủ sẽ gặp nhiều điều may mắn, tài lộc đến nhà. Chính vì vậy mà sau thời điểm giao thừa, bước vào những giờ phút đầu tiên của năm mới, người Việt từ xưa rất coi trọng tục "xông đất".
Nhiều gia đình sẽ nhờ các bé trong sáng, lanh lợi, thông minh để xông đất. Nếu trẻ hợp tuổi và được nhờ vả, cha mẹ có thể cho trẻ đảm nhận "trọng trách" này sẽ khiến các bé vừa tự hào vừa thích thú.
4. Đi lễ chùa đầu năm
Đi lễ chùa không chỉ dành cho những người theo đạo Phật mà là còn là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Đặc biệt vào dịp đầu xuân năm mới, mọi người nô nức đi chùa vãn cảnh, xin lộc làm ăn, tình duyên, cầu cho gia đình sức khỏe, bình an. Đây cũng là lí do những ngày đầu năm, đặc biệt mùng 1 Tết ở các đền, chùa luôn chật kín người tới cầu may.
Trẻ sẽ không am hiểu nhiều về nghi lễ, cha mẹ cần hướng dẫn con cách thành tâm cúi đầu trước các ban lễ Phật. Việc này khiến trẻ không bị chán khi theo chân mẹ tới chùa, đồng thời học được cách kính cẩn, trang nghiêm ở những nơi linh thiêng.
5. Lì xì cho trẻ nhỏ
Xuất phát từ một sự tích dân gian, lì xì đã lưu truyền suốt nhiều đời và có ý nghĩa trao sức khỏe, may mắn, bình an cho con cháu, trẻ nhỏ. Ngoài ra, lì xì đỏ còn tượng trưng cho sự may mắn trong dịp đầu năm, vậy nên ngoài trao cho trẻ nhỏ, lì xì còn có thể gặp các bao lì xì trao tay ở mọi nơi, cầu chúc những điều tốt đẹp nhất đến với nhau.
Cha mẹ cần dạy con sau khi con được nhận phong bao lì xì phải có thái độ biết ơn, tôn trọng người trao tặng. Đơn giản như con cúi đầu, đưa hai tay ra nhận và nói cảm ơn, như thế đủ để mọi người đánh giá con là một đứa trẻ ngoan, lễ phép rồi.
6. Ăn món ăn may mắn truyền thống
Trong mâm cỗ ngày Tết của người Việt thường không bao giờ thiếu bánh chưng, thịt gà luộc, giò lụa, canh măng, thịt nấu đông… Những món ăn truyền thống này không chỉ ngon miệng mà còn hàm chứa những ý nghĩa tròn đầy, tượng trưng cho năm mới nhiều niềm vui, trọn vẹn.
Cha mẹ có thể cho trẻ cùng tham gia vào quá trình chuẩn bị, làm bánh chưng, nấu canh măng... và nhắc nhở con biết yêu truyền thống của dân tộc, đồng thời qua đó giúp con biết quý trọng công sức người làm mà không bỏ bữa, bỏ phí thức ăn.
7. Chúc Tết
Dịp Tết Nguyên đán là thời điểm mọi người dành nhiều thời gian đến nhà bạn bè, người thân để thăm hỏi, dành những lời chúc tốt đẹp ngày đầu năm mới. Chúc Tết không chỉ giúp thắt chặt hơn tình cảm gia đình, bạn bè mà mọi người tin rằng lời chúc ấy sẽ được thần linh ban phước và thực hiện. Vậy cho nên cha mẹ nên dạy trẻ ít nhất 1 câu/bài thơ hay chúc Tết cho bạn bè, gia đình, người thân.
8. Mặc đồ mới và sáng màu
Theo truyền thống, Tết luôn ngập tràn những màu rực rỡ để thể hiện không khí tươi vui, đặc biệt là màu đỏ và vàng. Không chỉ tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc, những gam màu tươi sáng này còn khiến mọi người cảm thấy vui vẻ hơn khi nhìn thấy. Cha mẹ nên cho trẻ mặc những bộ quần áo đẹp nhất để đi chúc Tết, nó sẽ mang đến may mắn trong một năm.
9. Nói điều vui vẻ
Những ngày Tết mọi người quan niệm chỉ nên nói chuyện vui vẻ để cả năm hanh thông, thuận lợi và may mắn. Chính vì thế, ai ai cũng tươi tắn, bao dung và không chấp nhặt những lỗi lầm của nhau. Gia chủ hay khách khứa luôn tay bắt mặt mừng, chúc nhau những điều tốt lành, kể câu chuyện tích cực trong những ngày đầu năm.
Với trẻ nhỏ, cha mẹ cũng nên dặn dò con không nên khóc, không nên nói điều không hay để không bị "mất dông", giúp cả 1 năm may mắn.
10. Mua muối
Người Việt từ xưa đã có câu "Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" ngụ ý nhắc nhở con cháu làm vậy thì sẽ được may mắn. Mua muối vào dịp đầu năm được xem như hành động để trừ điều xấu, xua đuổi tà ma và đón những điều tốt đẹp đến với gia đình nhé.
Hành động đơn giản này cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ làm, chắc chắn các bé sẽ rất thích thú khi được tin tưởng giao "trọng trách" đấy. Ngoài ra, trẻ sẽ ghi nhớ về ý nghĩa của việc mua muối đầu năm mà không cần cha mẹ phải ra rả bên tai.