Theo nhiều nghiên cứu, học sinh Phần Lan luôn nằm trong số những học sinh giỏi nhất thế giới. Các em dành ít thời gian ở trường học hơn bạn bè ở nước khác và số lượng bài tập về nhà có thể hoàn thành trong tối đa 30 phút mà thôi.
1. Mọi thứ đều miễn phí
Giáo dục Phần Lan miễn phí. Và tất cả những thứ khác cũng miễn phí, bao gồm bữa trưa, các chuyến thăm quan và dụng cụ học tập. Nếu học sinh sống cách trường hơn 2km, một chiếc xe buýt trường học đặc biệt sẽ chịu trách nhiệm chở các em đến trường. Tất cả những chi phí này đều được chính phủ lo. Hơn 12,2% tổng ngân sách nhà nước được chi cho giáo dục.
2. Hướng tiếp cận cá nhân tới từng học sinh
Mọi học sinh đều có thể hoàn thành nhiệm vụ với độ phức tạp khác nhau tuỳ thuộc vào khả năng của mình. Trẻ có khả năng tinh thần và thể chất khác nhau được học cùng nhau. Nếu một học sinh không thể làm gì đó, giáo viên sẽ sắp xếp bài học riêng cho em đó. Cũng có một số môn bổ trợ như ngôn ngữ bản địa khác.
Ở Phần Lan, học sinh được tin rằng có thể lựa chọn hoạt động có ích cho mình. Vì thế, khi một bài học không khơi dậy được hứng thú, em đó hoàn toàn có thể chọn đọc một cuốn sách hoặc đi khâu vá, thêu thùa.
3. Điểm số chỉ được thông báo cho từng học sinh
Hệ thống chấm điểm ở Phần Lan gồm 10 điểm. Tuy nhiên, trước khi lên lớp 3, giáo viên không cho điểm học sinh. Từ lớp 3 đến lớp 7, chỉ có các điểm miệng, bắt đầu từ mức "lẽ ra có thể tốt hơn" tới "hoàn hảo". Chỉ có học sinh đó biết điểm của mình. Các em không bị rầy la, trách mắng vì điểm số và điểm số chỉ được sử dụng để thúc đẩy học sinh hoàn thiện kiến thức của mình cũng như chỉnh sửa kế hoạch học tập cá nhân của em đó.
4. Học sinh có thể đến trường trong trang phục pyjamas
Không có đồng phục tại các trường Phần Lan. Học sinh có thể ăn mặc tuỳ thích. Không có yêu cầu nào cả. Người ta có thể dễ dàng thấy một em học sinh đi tất mà không đi giày vào lớp.
5. Trong một tiết học, học sinh có thể ngồi hoặc nằm dài trên ghế sofa cũng được
Học sinh không bị buộc phải ngồi vào bàn học. Trong một tiết học, các em có thể tìm vị trí thoải mái nhất cho mình như ngồi lên ghế hoặc nằm trên sàn. Nếu thời tiết ấm áp, buổi học có thể diễn ra ngoài bãi cỏ gần trường hoặc trên những băng ghế đặc biệt được thiết kế dưới dạng khán đường.
6. Có rất ít bài tập về nhà
Giáo viên Phần Lan cho rằng, học sinh nên nghỉ ngơi và dành thời gian với gia đình thay vì làm bài tập về nhà. Bài tập về nhà được giao cũng chỉ mất ít thời gian để hoàn thành và có thể liên quan tới những nội dung vô cùng thú vị. Ví dụ, với môn lịch sử, học sinh có thể được yêu cầu về nhà phỏng vấn bà mình để tìm hiểu xem cuộc sống của người dân hồi thập niên 50 như thế nào, sau đó tìm ra điểm khác biệt với cuộc sống hiện đại ngày nay.
7. Không có bất cứ kỳ thi nào
Giáo viên Phần Lan cho biết: "Một người nên được chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc sống hoặc cho các kỳ thi. Chúng tôi chọn hướng thứ nhất". Đó là lý do tại sao không có các kỳ thi ở trường học Phần Lan. Giáo viên có thể giao một bài kiểm tra tuỳ ý họ. Chỉ có một bài kiểm tra tiêu chuẩn bắt buộc duy nhất khi học sinh 16 tuổi - thời điểm tốt nghiệp cấp 2.
8. Ở một số trường Phần Lan, mọi môn học đều bị huỷ bỏ
Một trong những hướng đi mới của hệ thống giáo dục Phần Lan là học tập dựa trên hiện tượng. Thay vì các bài học, có các nội dung kéo dài 6 tuần/học phần, trong đó, học sinh tiếp cận 1 chủ đề từ nhiều góc nhìn khác nhau. Ví dụ, chủ đề di cư được khám phá từ góc nhìn địa lý (họ đến từ đâu), lịch sử (chuyện gì xảy ra trước đó) và văn hoá (truyền thống họ có là gì). Học sinh tự sáng tạo câu hỏi và tự mình tìm kiếm câu trả lời.
9. Hơn thế nữa, học sinh Phần Lan có giờ nghỉ giải lao dài nhất thế giới
Bất kể tiết học có thú vị đến đâu, thời điểm hứng thú nhất đối với bất cứ đứa trẻ nào là giờ giải lao. Trẻ em Phần Lan có 15 phút nghỉ sau các tiết học kéo dài 45 phút.
10. Giáo viên Phần Lan thực sự rất tuyệt vời
Cạnh tranh để vào được Khoa Giáo dục tại Đại học Helsinki vô cùng gay gắt với tỷ lệ chọn là 1:20. Số người mong muốn trở thành giáo viên gấp 10 lần số vị trí làm việc. Mức lương tháng trung bình của một giáo viên Phần Lan là 3.500 Euro (tương đương khoảng 94 triệu đồng). Dạy học là công việc vô cùng danh giá ở Phần Lan. Do đó, học sinh luôn được dạy dỗ bởi những giáo viên giỏi nhất, tốt nhất.
Không có chương trình giáo dục khắt khe nào hết. Mỗi giáo viên tự quyết định sẽ sử dụng giáo trình và chương trình nào để dạy học sinh. Ngoài giáo viên, còn có một trợ lý đặc biệt trong mỗi tiết học. Người này đảm nhiệm việc quan sát và giúp đỡ học sinh hoàn thành công việc của mình.
11. Học sinh được dạy những thứ cần thiết cho cuộc sống của các em sau này
Trong các tiết học bơi lội, học sinh được hướng dẫn nhận diện các dấu hiệu một người đang có nguy cơ đuối nước. Trong các bài học về giữ gìn, chăm sóc nhà cửa, các em được dạy cách nấu nướng, đan lát, khâu vá. Vấn đề bảo vệ tự nhiên, môi trường rất được quan tâm. Ngoài ra, học sinh Phần Lan có thể dễ dàng tạo ra một trang web hoặc một bộ hồ sơ. Điều chủ yếu được nhấn mạnh ở đây là khả năng học tập và áp dụng những gì được học vào bối cảnh thế giới luôn luôn biến đổi không ngừng. Không cần thiết phải học thuộc lòng bởi Internet luôn ở đó để hỗ trợ bạn.
12. Tất cả các trường đều tốt như nhau
Không cần thiết phải chọn trường khi đi học ở Phần Lan. Mọi học sinh đều đăng ký học ngôi trường gần nhà mình nhất bởi tại đây, không có khái niệm trường chuyên. Bất kể học sinh sống ở đâu, các em cũng sẽ có cơ hội học tập ở ngôi trường với giáo viên đủ trình độ, năng lực, mọi trang thiết bị tốt và đồ ăn chất lượng cao.
13. Học sinh tự chọn mình sẽ ăn gì vào bữa trưa
Thực phẩm ở các trường học Phần Lan rất phong phú và đều miễn phí. Thực đơn được thông báo trên trang web của nhà trường từ 1 tháng trước. Do đó, học sinh có thể tự chọn mọi thứ mà chúng thích. Mọi chế độ ăn đều xuất hiện trong thực đơn. Hơn thế nữa, còn có lựa chọn dành cho học sinh ăn chay.
14. Các bữa tiệc qua đêm được tổ chức tại trường
Đôi khi, học sinh mang theo túi ngủ và ở lại trường qua đêm cùng với các bạn và giáo viên. Cả lớp sẽ xem phim, chơi đùa và ngủ trong phòng thể dục. Vào buổi sáng, học sinh ăn sáng với món kem. Ai lại không phải lòng một ngôi trường như vậy chứ? Chúng ta sẽ chẳng muốn rời xa ngôi trường ấy – dù là chiều hay đêm!
Một điểm đáng yêu nữa về trường học Phần Lan: Có các chú chó được huấn luyện đặc biệt và đảm nhiệm vai trò truyền dẫn tình yêu đọc sách cho học sinh. Những chú cún dễ thương này sẽ có mặt trong thư viện, lắng nghe học sinh đọc sách và kể chuyện cho chúng.
Nguồn: B.S