"Đông ăn củ cải, hạ ăn gừng" là một trong những bí quyết chăm sóc sức khỏe tuyệt vời của người xưa. Gừng được biết đến là thực phẩm có tính nóng nhưng tại sao chúng lại được dùng nhiều vào mùa hè?
Vì sao mùa hè nên ăn nhiều gừng?
Trong cuốn "Dược liệu bản thảo" và "Tiền kim phương" của người Trung Quốc, gừng có vị cay nồng, không độc, hơi ấm. Gừng có tác dụng làm ấm phổi, giảm ho, có thể làm thuốc giải độc, thích hợp với các chứng đờm, nôn, lạnh bụng.
Vào mùa hè, khi thời tiết nóng bức, dương khí trong cơ thể con người lưu chuyển tự nhiên và tản ra trên bề mặt cơ thể, dẫn đến dương khí dần suy yếu. Để giảm bớt sự suy yếu này, chế độ ăn uống mùa hè nên được bổ sung các loại gia vị như gừng, hành lá, thì là và các thực phẩm cay khác để cân bằng âm dương của các cơ quan nội tạng trong cơ thể.
Thêm vào đó, mùa hè nhiệt độ cao, trời nóng bức, lỗ chân lông trên cơ thể dãn mở, nếu bạn đột ngột bước vào phòng điều hòa hoặc tắm nước lạnh sẽ dễ bị ốm và tiềm ẩn nhiều bệnh xảy ra vào mùa đông. Thời điểm này ăn gừng không những có thể phòng ngừa cảm lạnh mà còn tránh được các bệnh diễn ra trong mùa thu đông.
Không chỉ vậy, mùa hè nóng nực ai cũng thích ăn đồ lạnh dễ dẫn tới lạnh bụng. Gừng là thực phẩm tính nóng, sau khi ăn vào có thể xua tan hàn khí trong cơ thể, đồng thời có thể giảm thiểu các bệnh do đầy bụng, tiêu chảy phát sinh. Gừng còn có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm nên có thể nâng cao khả năng miễn dịch, phòng ngừa các bệnh cảm cúm, ho thường gặp trong mùa hè.
Theo y học cổ truyền, trong trường hợp bình thường, ăn gừng không cần gọt vỏ bởi có thể duy trì được dược tính của gừng, vỏ gừng có tác dụng lợi tiểu. Đối với những người lạnh bụng, tỳ hư khi sử dụng gừng nên gọt bỏ vỏ. Ngoài ra, nếu bạn đang ăn các thực phẩm lạnh như cua, cần tây,... tốt nhất nên gọt vỏ gừng để có thể cân bằng với độ lạnh của thực phẩm.
Khi bị cảm lạnh, nếu đun nước gừng đường nâu, tốt nhất nên gọt vỏ gừng. Còn dùng gừng để phòng trừ chứng nôn mửa hoặc đau dạ dày do tỳ vị hư hàn thì nên dùng cả vỏ gừng.
3 loại gừng cấm kỵ không nên ăn
Gừng thối: Gừng là loại gia vị có tác dụng chữa bệnh tốt, nhưng ăn gừng thối sẽ cực kỳ độc hại.
Gừng mốc: Nếu bạn thấy có thứ như bột trắng mọc trên bề mặt củ gừng thì tức là gừng đã bị mốc, không nên ăn loại gừng này. Bởi chúng sẽ sản sinh ra safrole, ảnh hưởng đến sức khỏe của gan. Trong một số trường hợp, gừng có thể bị mốc đỏ, hoặc hồng đen, mốc đen rất độc và có khả năng gây ung thư. Bởi vậy, hãy vứt bỏ những củ gừng này.
Gừng được bảo quản bằng lưu huỳnh: Hiện tại trên thị trường, gừng thường được tẩm lưu huỳnh để bảo quản, bởi chúng có thể giúp gừng tươi lâu. Tuy nhiên lưu huỳnh rất có hại cho cơ thể, chúng có thể gây suy nhược toàn thân, nặng thì ảnh hưởng đến chức năng gan.
Gợi ý món ăn ngon từ gừng
Mứt gừng
Nguyên liệu cần thiết làm mứt gừng là gừng tươi bánh tẻ và đường trắng. Dùng gừng tươi bánh tẻ độ ngon vừa vặn, không quá cay và cũng không bị đắng khi quá non. Tỷ lệ cần sử dụng là 1 phần gừng: 2 phần đường (chẳng hạn 200g gừng sử dụng 400g đường). Định lượng này có thể thay đổi phụ thuộc vào mỗi lần làm thực tế, bạn có thể tăng hoặc giảm để đường bám vào mứt gừng vừa vặn nhất có thể.
Gừng tươi rửa sạch, thái thành lát mỏng, sau đó chần qua nước sôi. Vớt ra để riêng. Tiếp theo, cho một lượng đường vào gừng ngâm để đường tan hết, đến khi miếng gừng trong dần. Thời gian khoảng vài giờ. Sau đó, cho hỗn hợp đường gừng vào chảo sên. Khi hỗn hợp sôi thì cho nhỏ lửa, sên đều tay đến khi đường trắng kết tinh bám vào miếng mứt gừng là được.
Để nguội và cho mứt gừng vào trong lọ kín. Mứt gừng này có thể ăn như món tráng miệng, hoặc kết hợp với các món ăn khác để tăng thêm hương vị.
Gừng ngâm chua ngọt
Nguyên liệu cần thiết gồm gừng non 500g, 250g đường phèn, 400ml giấm trắng.
Bước đầu tiên thực hiện gừng ngâm chua ngọt là cạo bớt vỏ gừng, rửa sạch và để ráo hẳn nước. Nếu bạn mua phần gừng non hoàn toàn thì không cần gọt vỏ, nếu mua gừng bánh tẻ thì cần cạo sạch vỏ. Sau đó, cắt gừng thành các lát mỏng. Rắc một lớp muối lên gừng đã thái lát và xóc đều, để nghỉ khoảng 30 phút. Sau thời gian trên gừng sẽ tiết ra chút nước, đổ bỏ nước gừng ngâm này đi, dùng tay vắt kiệt nước.
Đổ giấm trắng và đường phèn vào nồi đun trên lửa vừa. Đun đến khi đường phèn tan hết, tắt bếp và để nguội. Chuẩn bị lọ thủy tinh đã khử trùng sạch sẽ, để khô ráo. Cho gừng vào không cần ép chặt mà để tự nhiên. Đổ phần nước chua ngọt đã chuẩn bị vào. Đậy nắp kín và để qua ngày hôm sau. Bảo quản trong tủ lạnh.
Kẹo gừng đường nâu
Nguyên liệu cần thiết gồm 100g gừng, 100g bột nếp, 80g đường nâu, đường bột hoặc dừa nạo nhỏ để trang trí.
Gừng gọt vỏ, rửa sạch, cắt miếng cho vào máy xay nhuyễn hoặc giã nát, vắt lấy nước cốt. Dùng nước cốt gừng trộn với bột nếp thành khối bột nhão. Đường nâu cho thêm xíu nước đun cho tan chảy, đổ vào phần bột và tiếp tục nhồi cho kĩ. Tiếp đó, cho bột vào khuôn.
Sau khi nước sôi, cho gừng đường nâu vào nồi hấp cách thủy khoảng 30 phút. Hấp xong để nguội lấy ra khỏi khuôn, cắt thành từng miếng nhỏ. Bạn có thể lăn bên ngoài các viên bánh bằng bột nếp, đường bột hoặc dừa nạo nhỏ để bánh không dính vào nhau.
