Chú Lý, 65 tuổi (Quảng Châu, Trung Quốc), sống ở một ngôi làng nhỏ yên bình, đã dành phần lớn cuộc đời mình để làm việc chăm chỉ và chăm sóc gia đình. Vài năm trước, chú phát hiện mình mắc bệnh tiểu đường. 

Từ đó, ngày nào chú cũng đều đặn uống thuốc hạ đường huyết theo chỉ định của bác sĩ. Nhờ vậy, tình trạng sức khỏe của chú ổn định, đường huyết được kiểm soát tốt. Nhưng sâu thẳm trong lòng, chú luôn mang một nỗi lo lắng: "Liệu uống thuốc lâu dài thế này có gây hại gì cho cơ thể không?".

Một ngày nọ, khi đang lướt mạng để tìm cách cải thiện sức khỏe, chú tình cờ đọc được một bài viết trên Internet. Bài viết tuyên bố rằng bỏ ăn các thực phẩm chính như cơm, bánh mì hay khoai, có thể giúp giảm đường huyết một cách tự nhiên. "Thật vậy sao?", chú tự hỏi. Ý tưởng này cứ bám lấy tâm trí chú. Không muốn phụ thuộc mãi vào thuốc, chú quyết định thử. 

Từ hôm đó, chú Lý bỏ hẳn cơm trắng, chỉ ăn rau xanh và một ít thịt mỗi ngày. Cơm, thứ mà chú từng ăn mỗi bữa từ nhỏ, giờ đây hoàn toàn biến mất khỏi bàn ăn.

Những ngày đầu, cái đói cồn cào khiến chú khổ sở. Bụng réo liên tục, người mệt lả, nhưng chú tự nhủ: "Phải kiên trì, rồi cơ thể sẽ quen". Quả nhiên, sau 3 tháng, chú không còn cảm giác đói dữ dội như trước. Chú nghĩ mình đã tìm ra bí quyết sống khỏe. 

Nhưng dần dần, chú nhận ra cơ thể mình đang thay đổi, không phải theo hướng tốt đẹp như chú kỳ vọng. Mỗi sáng thức dậy, chú thấy người uể oải, chân tay bủn rủn. Những công việc đơn giản như nhổ cỏ ngoài vườn cũng khiến chú thở hổn hển. "Có gì đó không ổn", chú lẩm bẩm, bắt đầu nghi ngờ liệu quyết định bỏ thực phẩm chính có thực sự đúng đắn.

Rồi một buổi sáng, khi đang tập thể dục ngoài sân, chú đột nhiên thấy trời đất quay cuồng. Chú ngã quỵ xuống đất, bất tỉnh. May mắn thay, mọi người phát hiện kịp thời và đưa chú đến bệnh viện. 

Sau khi thăm khám, bác sĩ thông báo chú bị nhiễm toan ceton - một tình trạng nguy hiểm do cơ thể thiếu carbohydrate trầm trọng. "Chú không ăn cơm hay bất kỳ thực phẩm chính nào trong thời gian dài đúng không?", bác sĩ hỏi. Chú Lý gật đầu, vẫn còn ngỡ ngàng. "Nếu không đưa đến kịp, hậu quả có thể nghiêm trọng lắm", bác sĩ nghiêm giọng nói.

Nằm trên giường bệnh, chú Lý bắt đầu suy ngẫm. Chú nhớ lại những tranh cãi trên mạng mà chú từng đọc: Một số người bảo cơm gạo là "kẻ thù" của sức khỏe, gây tăng cân, tăng đường huyết, thậm chí dẫn đến tử vong sớm. Họ trích dẫn một nghiên cứu từ tạp chí The Lancet, nói rằng ăn nhiều carbohydrate làm tăng nguy cơ chết yểu. Nhưng giờ đây, chú tự hỏi: "Liệu mình đã hiểu sai điều gì đó?".

Hóa ra, sự thật không đơn giản như những gì chú đọc trên mạng. Nghiên cứu mà mọi người nhắc đến được thực hiện trên 135.000 người từ 18 quốc gia trong suốt 10 năm, từ 2003 đến 2013. Đúng là nghiên cứu chỉ ra rằng những người tiêu thụ quá nhiều carbohydrate, tới 77% năng lượng hàng ngày, có nguy cơ tử vong cao hơn. Nhưng đó chỉ là một phần câu chuyện. 

Các nhà khoa học cũng cảnh báo rằng, nghiên cứu này không thể kết luận chắc chắn, vì dinh dưỡng là một lĩnh vực phức tạp. Một người ăn ít mà vẫn béo, người khác ăn nhiều nhưng vẫn gầy, cơ thể mỗi người là một thế giới riêng biệt. Hơn nữa, cùng lúc công bố nghiên cứu, The Lancet cũng đăng bài bình luận chỉ ra những hạn chế của nó. Nói cách khác, không thể dựa vào đó để tuyên bố "bỏ thực phẩm chính là tốt".

Chú Lý chợt nhớ đến những ngày còn trẻ, khi chú ăn cơm trắng với rau và thịt mà vẫn khỏe mạnh, chẳng hề lo lắng về đường huyết. Bác sĩ giải thích thêm: "Cơm trắng không phải kẻ thù. Với người khỏe mạnh, cơ thể tự điều chỉnh lượng đường trong máu. Quan trọng là ăn uống cân bằng". Ngược lại, việc bỏ hẳn thực phẩm chính như chú đã làm lại mang đến hàng loạt nguy cơ: Từ nhiễm toan ceton, nhồi máu cơ tim, đến ung thư đại tràng, suy giảm trí nhớ, sức khỏe sinh sản. Chú rùng mình khi nghĩ đến những ngày mệt mỏi, chóng mặt - tất cả đều là dấu hiệu cơ thể kêu cứu.

Sau khi xuất viện, chú Lý quyết định thay đổi. Chú không còn nghe theo những lời đồn vô căn cứ trên mạng nữa. Thay vào đó, chú học cách ăn uống khoa học: Kết hợp cơm trắng với ngũ cốc nguyên cám, đậu và khoai, mỗi ngày khoảng 250-400g như bác sĩ khuyên. Chú cũng chọn cách hấp hoặc hầm thay vì chiên xào. 

Dần dần, sức khỏe chú cải thiện rõ rệt. Người không còn mệt mỏi, tinh thần phấn chấn hơn. Chú cười nói với hàng xóm: "Hóa ra cơm không phải kẻ thù, mà là người bạn đồng hành đấy chứ!".

Từ trải nghiệm của mình, chú Lý rút ra một bài học: Sức khỏe không đến từ những quyết định mù quáng, mà từ sự hiểu biết và cân bằng. Giờ đây, mỗi bữa ăn của chú không chỉ là thức ăn, mà còn là niềm vui sống.

(Nguồn: Sohu, The Lancet, Bệnh viện Ung bướu Chiết Giang)