Với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo, nhiều công việc được dự báo có khả năng bị AI thay thế trong tương lai. Theo đánh giá của IMF tại Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2024 ở Davos, trong tương lai gần 40% lực lượng lao động sẽ bị ảnh hưởng bởi trí tuệ nhân tạo và người máy.

Vậy làm sao để không bị thay thế trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay? Sếp Hoàng Nam Tiến (SN 1969, Hà Nội) - nguyên Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT, hiện đang là Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT đã có những chia sẻ về vấn đề này.

Đầu tiên, sếp Tiến nhấn mạnh có 2 mặt luôn song hành, trí tuệ nhân tạo và người máy sẽ làm ảnh hưởng đến công việc của nhiều người, nhưng cũng tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới. Để không bị lùi lại phía sau, khả năng “self-learning” (tự học), “life long learning” (học tập suốt đời) đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Tầm quan trọng của “self-learning” và “life long learning”

Trong thời đại thông tin bùng nổ và thị trường việc làm không ngừng biến động, việc trang bị cho mình khả năng tự học, học tập suốt đời, đã trở thành chìa khóa quan trọng giúp mọi người thích nghi với thời cuộc.

Tự học không chỉ là việc bạn mở sách ra đọc mà còn là quá trình chủ động tìm kiếm, nghiên cứu và tiếp thu kiến thức một cách độc lập. Điều này có thể xảy ra song song với việc học chính quy hoặc khi bạn cảm thấy cần phải nâng cao bản thân. Từ tự trong tự học nhấn mạnh sự năng động, linh hoạt và ý thức tự giác của người học.

Học suốt đời là một cam kết với bản thân, là quá trình không ngừng nâng cao kiến thức và kỹ năng trong mọi giai đoạn cuộc đời. Nó giúp chúng ta không chỉ cập nhật với những thay đổi nhanh chóng trong môi trường làm việc mà còn phát triển tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề một cách linh hoạt.

Với sự phát triển của Internet, tự học trở nên thuận tiện và nhanh chóng hơn bao giờ hết. Chỉ cần vài cú click chuột hay vài phút xem hướng dẫn trên YouTube, bạn có thể học được hầu như mọi thứ. Tự học không chỉ cung cấp kiến thức liên quan đến công việc hàng ngày mà còn giúp phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, giảm bớt áp lực trong học tập và nâng cao khả năng tiếp thu kiến thức.

Hơn nữa, tự học còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển sự nghiệp. Kỹ năng như quản lý thời gian, tự đánh giá và đặt mục tiêu được rèn luyện thông qua tự học sẽ là hành trang quý giá cho bất kỳ ai. Những người tự học cũng thường tìm tòi và khám phá sâu hơn vì họ không chỉ học để đạt điểm số mà còn để thỏa mãn niềm đam mê và sự tò mò của bản thân.

Để trở thành người tự học hiệu quả, bạn cần phải xác định mục tiêu rõ ràng, tạo lập thói quen học tập đều đặn, lên kế hoạch cụ thể và tổ chức không gian học tập sao cho thuận lợi nhất. Bên cạnh đó, việc sử dụng đa dạng nguồn tài liệu, kết hợp với việc thử nghiệm các công cụ học tập khác nhau cũng góp phần làm tăng hiệu quả tự học của bạn.

Một điểm đáng chú ý khác là việc kết nối và tham gia cộng đồng tự học trực tuyến giúp bạn có thêm nhiều gợi ý và sự hỗ trợ trong quá trình tự học. Đừng quên rằng, mạng lưới học tập cũng là một phần không thể thiếu trong hành trình phát triển bản thân.

Tự học và học suốt đời không chỉ giúp bạn tự tin đối mặt với những biến động trên thị trường lao động mà còn mở rộng cánh cửa tri thức, giúp bạn luôn đi đầu trong cuộc đua kiến thức. Hãy coi tự học là một hành trình không ngừng nghỉ, một cuộc phiêu lưu mà ở đó, mỗi chặng đường đều chứa đựng những bài học quý giá, giúp bạn không ngừng hoàn thiện và vươn tới những đỉnh cao mới.

Vậy tự học mang lại những lợi ích gì cho cuộc sống hàng ngày và sự phát triển cá nhân của bạn?

- Phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề: Tự học giúp bạn nắm bắt vấn đề và nhanh chóng tìm ra giải pháp hiệu quả.

- Giảm stress trong quá trình học: Tự học đề cao quá trình học tập hơn là kết quả cuối cùng, giúp bạn học theo lịch trình và phong cách riêng.

- Phát triển kỹ năng cho sự tiến bộ nghề nghiệp: Tự học mang lại khả năng tự quản lý thời gian, đánh giá bản thân và đặt mục tiêu, từ đó ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau.

- Học hỏi có mục đích: Tự học xuất phát từ mong muốn cá nhân, khiến cho kiến thức thu nạp trở nên có giá trị và ý nghĩa hơn.

- Kích thích sự tò mò: Tự học đáp ứng sự tò mò tự nhiên, tạo động lực mạnh mẽ để khám phá và học hỏi.

Để tự học và học suốt đời một cách hiệu quả, cần gì?

- Xác định mục tiêu rõ ràng: Chúng ta bắt đầu hành trình tự học bằng việc đặt ra các mục tiêu cụ thể. Không cần là những mục tiêu quá cao siêu, chỉ đơn giản là: Học 5 từ vựng tiếng Anh mỗi ngày, nhớ mặt từ từ chữ Hán… Hoàn thành từ mục tiêu nhỏ để phục vụ cho những mục tiêu lớn.

- Duy trì sự kiên định: Lập ra thói quen hàng ngày và tuân theo đều đặn giúp cải thiện trí nhớ và nắm vững kiến thức nhanh chóng. Chúng ta không nên bỏ bẵng việc học tiếng Anh cả tuần trời, nhưng một ngày nào đó tự nhiên “nổi hứng” học liền tù tì mấy tiếng một mục. Quan trọng hơn là chúng ta đặt ra những mục tiêu và kiên định theo đuổi chúng mỗi ngày.

- Sắp xếp lịch trình hợp lý: Quản lý thời gian và công việc một cách khoa học để đảm bảo luôn có thời gian dành riêng cho việc tự học.

- Tối ưu hóa không gian học tập: Một không gian gọn gàng, ngăn nắp sẽ giúp chúng ta tập trung tốt hơn vào việc học.

- Tăng cường sự tập trung: Hạn chế tối đa sự phân tâm, sử dụng các ứng dụng khóa các trang web gây nhãng lạc trong thời gian học tập.

- Ghi chú và tổng hợp: Ghi lại những điểm quan trọng trong quá trình học giúp củng cố kiến thức và thuận tiện hơn cho quá trình ôn tập. Hệ thống hóa kiến thức cẩn thận không chỉ giúp chúng ta tập trung vào việc học mà còn dễ dàng tra cứu thông tin sau này.

- Tận dụng nhiều nguồn tài nguyên: Sử dụng đa dạng nguồn thông tin để hiểu sâu hơn về một chủ đề. Ngoài ra, chúng ta có thể thử nghiệm với các công cụ khác nhau nhằm tìm kiếm phương pháp học phù hợp thông qua việc sử dụng các công cụ như bài tập, trò chơi, hoặc hình ảnh.

- Khám phá các khóa học trực tuyến: Internet phát triển khiến cho việc học thuận tiện hơn bao giờ hết. Hiện nay, chỉ cần ngồi ở nhà chúng ta có thể tham gia các khóa học từ các trường đại học nổi tiếng khắp thế giới. Vậy nên, việc khai thác các nền tảng học trực tuyến cung cấp đa dạng các khóa học, từ cơ bản đến nâng cao, phù hợp với mọi nhu cầu học tập là điều nên được cân nhắc trong quá trình tự học và học tập suốt đời.

Trong thời đại số hóa giáo dục, việc áp dụng những cách tiếp cận này không chỉ giúp bạn nâng cao hiệu quả tự học mà còn góp phần vào việc học suốt đời - một điều cần thiết cho mọi người trong xã hội hiện đại.

Tổng hợp