Khi con cái trưởng thành là người hiếu thảo hay là “nghịch tử” có mối liên hệ rất lớn đến cách giáo dục của cha mẹ. Một số hành vi của cha mẹ có thể đang âm thầm khiến trẻ trở nên nổi loạn, vô ơn, bất trị và bướng bỉnh. Điều đó có thể khiến tuổi già của cha mẹ trở nên khổ sở.
Vậy những hành vi nào của cha mẹ có thể khiến con trở nên vô ơn, bất trị? Hãy cùng điểm qua dưới đây:
1. Quá nuông chiều về mặt vật chất
Ngày nay, điều kiện vật chất tốt hơn, nên khi con cái muốn gì, nhiều cha mẹ đều mua mà không suy xét kỹ. Dù cho điều đó có hợp lý hay không, cha mẹ cũng đáp ứng vô điều kiện.
Ví dụ, khi trẻ thấy món đồ nào đó thích thú, dù nhà đã có nhiều thứ tương tự, cha mẹ vẫn mua ngay lập tức. Có những cha mẹ dù bản thân tiết kiệm, nhưng con lại sử dụng điện thoại đắt tiền, mặc đồ hàng hiệu, sống xa hoa.
Khi trẻ quen được đáp ứng về mặt vật chất, chúng không biết cách nỗ lực kiếm tiền khi không đủ tài chính. Và khi mong muốn không được đáp ứng, chúng sẽ quay lại trách móc và thậm chí nổi loạn.
2. Không cho trẻ cơ hội tự lập
Nhiều gia đình nuôi con trong điều kiện “cơm bưng nước rót”, lớn lên vẫn lười biếng, không chăm sóc cha mẹ khi họ già yếu, mà ngược lại, còn thường xuyên “đòi hỏi”.
Nhiều khi là do cha mẹ không tạo cơ hội cho trẻ tự lập, ngay cả những kỹ năng sống cơ bản như mặc quần áo hay sắp xếp cặp sách, trẻ cũng không thể tự làm vì cha mẹ luôn làm thay.
3. Bào chữa cho hành vi sai trái của con
Gần đây, có một video ghi lại cảnh một đứa trẻ nhảy nhót trên nắp xe của người khác. Khi chủ xe yêu cầu bồi thường, cha mẹ của đứa trẻ lại đứng ra bào chữa: “Là trẻ con, biết gì đâu”.
Khi con phạm lỗi, thay vì hướng dẫn và giáo dục đúng cách, cha mẹ lại tìm lý do bào chữa cho trẻ, khiến trẻ không phân biệt được đúng sai, thiếu kỷ luật vì biết rằng luôn có cha mẹ đứng sau hỗ trợ.
4. Thiếu sự quan tâm đến cảm xúc của con
Một số cha mẹ chú trọng kiếm tiền để con có cuộc sống tốt hơn, nhưng ít quan tâm đến nhu cầu tình cảm của trẻ. Khi trẻ buồn hay vui, chúng không nhận được sự thấu hiểu từ cha mẹ, lâu dần có thể tìm đến những hành vi sai trái để thu hút sự chú ý.
5. Kiểm soát quá mức
Khi cha mẹ áp đặt quá nhiều, trẻ sẽ có xu hướng phản kháng. Nếu cha mẹ luôn sắp đặt cuộc sống theo ý mình, trẻ không có quyền tự lựa chọn. Ví dụ, khi chọn lớp học thêm, cha mẹ không quan tâm đến sở thích của con, dẫn đến sự bực bội ở trẻ.
Một số cha mẹ áp dụng biện pháp kỷ luật quá nghiêm khắc khi con phạm lỗi, điều này có thể gây ra tâm lý chống đối và thù địch ở trẻ, thậm chí có thể làm trẻ cố ý thực hiện hành vi xấu để thách thức quyền uy của cha mẹ.
Biện pháp để phòng tránh việc con trở thành “nghịch tử”
Tình yêu vừa đủ: Yêu thương đúng mức, không quá chiều chuộng cũng không quá thờ ơ, để trẻ có thể cảm nhận sự ấm áp từ gia đình nhưng vẫn học cách tự lập.
Đặt ra quy tắc và thực thi: Cha mẹ nên cùng con thảo luận về quy tắc và linh hoạt xử lý, nhưng cũng cần có giới hạn rõ ràng. Nếu con vi phạm, đặc biệt là khi thiếu tôn trọng gia đình, nên áp dụng hình phạt thích hợp.
Làm gương: Cha mẹ chính là tấm gương cho con. Hãy thể hiện hành vi tích cực và thái độ sống tốt, chẳng hạn như thường xuyên trò chuyện, bày tỏ sự biết ơn với ông bà, cha mẹ. Trẻ sẽ học cách biết ơn và kính trọng người lớn.
Tạo cơ hội cho con phụ giúp công việc nhà: Để trẻ thực hiện những công việc phù hợp với độ tuổi, điều này sẽ giúp trẻ nâng cao trách nhiệm.
Giáo dục lòng nhân ái và trách nhiệm: Đưa trẻ đến thăm trại dưỡng lão hoặc viện dưỡng lão, khuyến khích trẻ tham gia hoạt động từ thiện để trẻ hiểu và biết quan tâm đến gia đình và xã hội.
Tóm lại, để ngăn ngừa con trở thành "nghịch tử" cha mẹ cần hướng dẫn con biết yêu thương, tôn trọng gia đình. Điều này không chỉ tốt cho con mà còn là điều tốt cho chính cha mẹ trong tương lai.