Nếu bạn từng có thời gian tiếp xúc với một đứa trẻ mới biết đi, bạn sẽ biết chúng học hỏi rất nhanh, tiếp thu thông tin mới như một miếng bọt biển. Thế nhưng, sự phát triển não bộ bắt đầu từ rất lâu trước khi đứa trẻ biết đi và biết nói.
Các tế bào não nhân lên với tốc độ đáng kinh ngạc khi em bé phát triển trong bụng mẹ. Sau đó, não bộ tiếp tục phát triển nhanh trong giai đoạn đầu đời của một đứa trẻ. Trong những năm trẻ chập chững biết đi (từ 1 đến 3 tuổi), não bộ tăng cường khả năng nhận thức, trẻ có thể diễn giải và chuyển tiếp thông tin để thực hiện các nhiệm vụ phức tạp nhanh như thế nào.
Trong giai đoạn tăng trưởng đỉnh cao này, dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng. Đối với trẻ mới biết đi, nếu không nhận được các chất dinh dưỡng phù hợp có thể có tác động xấu đến sự phát triển nhận thức, từ đó ảnh hưởng đến trí nhớ, sự chú ý và khả năng học tập của trẻ sau này.
Những thực phẩm tốt cho sự phát triển trí não của trẻ
Viện Nhi khoa Mỹ khuyến nghị một số chất dinh dưỡng để phát triển trí não khỏe mạnh ở trẻ mới biết đi như cholin, i-ốt, sắt, axit béo không bão hòa đa chuỗi dài (chẳng hạn như axit béo omega-3), đạm, vitamin A, D, B6 và B12, kẽm.
Không một loại thực phẩm hay "siêu thực phẩm" nào có thể đảm bảo sự phát triển não bộ tối ưu cho trẻ mới biết đi. Nhưng một số loại thực phẩm được "đóng gói" với nhiều chất dinh dưỡng cần thiết.
1. Trứng
Trứng rất bổ dưỡng, thường là món khoái khẩu của trẻ nhỏ. Các chất dinh dưỡng trong trứng bao gồm choline, vitamin B12 và protein. Choline đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của não bộ, giúp cải thiện chức năng nhận thức. 2 quả trứng mỗi ngày cung cấp choline mà trẻ em từ 8 tuổi trở xuống cần.
2. Hải sản
Cá chứa nhiều dầu và các loại hải sản khác cung cấp rất nhiều lợi ích cho sự phát triển trí não, bao gồm chất đạm, kẽm, sắt, choline, i-ốt và chất béo omega-3.
Tuy nhiên, bạn cần tránh cho trẻ ăn hải sản chứa nhiều thủy ngân như cá ngừ và cá kiếm. Quá nhiều thủy ngân có thể gây hại cho hệ thần kinh đang phát triển của trẻ. Thay vào đó, bạn hãy chọn các loại có hàm lượng thủy ngân thấp như tôm, cá hồi, cá rô phi, cua hoặc cá tuyết. Trẻ em dưới 3 tuổi có thể 2-3 bữa cá/tuần.
3. Rau có màu xanh đậm
Có một lý do mà các bậc cha mẹ cố gắng thêm các loại rau xanh đậm như cải bó xôi, cải xoăn trong sinh tố hay trong nước sốt mì ống. Chúng là nguồn cung cấp sắt và folate tuyệt vời.
Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ nhận đủ folate có xu hướng nhận thức tốt hơn những đứa trẻ không nhận đủ. Sắt đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của vùng hải mã - phần não chịu trách nhiệm về học tập và trí nhớ.
4. Thịt bò nạc
Thịt bò nạc được coi là thực phẩm bổ não vì nó là nguồn cung cấp kẽm và sắt tuyệt vời. Sắt đặc biệt quan trọng đối với trẻ nhỏ vì chúng dễ bị thiếu máu (mức độ sắt thấp). Gần 1/10 trẻ em từ 3 tuổi trở xuống bị thiếu sắt, có thể góp phần gây khó khăn trong học tập và rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
5. Sữa chua
Sữa chua không đường hỗ trợ rất tốt sự phát triển trí não. Nó chứa các chất dinh dưỡng như protein, kẽm, choline và i-ốt. Trẻ em cần i-ốt để sản xuất hormone tuyến giáp, rất quan trọng đối với sự phát triển não bộ và các quá trình thần kinh.
Ngay cả tình trạng thiếu i-ốt nhẹ cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng nhận thức tổng thể và khả năng suy luận của trẻ.
6. Các loại hạt
Các loại hạt cho một bữa ăn nhẹ chứa nhiều protein và kẽm. Protein góp phần vào sự phát triển não bộ khỏe mạnh và sự phát triển của trí nhớ dài hạn. Kẽm cũng đóng một vai trò quan trọng trong những năm trẻ mới biết đi, khi bộ não đang phát triển nhanh chóng. Không đủ lượng kẽm có thể ảnh hưởng đến sự phát triển nhận thức, làm suy giảm trí nhớ và khả năng học hỏi của trẻ.
Tuy nhiên, nếu trẻ quá nhỏ bạn không nên cho trẻ ăn nguyên hạt mà thay vào đó là ăn ở dạng bơ, nghiền nhuyễn hoặc làm thành sữa hạt. Bạn cũng cần chú ý quan sát con mình có dị ứng với các loại hạt hay không.
7. Đậu
Đậu cung cấp một số chất dinh dưỡng có lợi cho não đang phát triển bao gồm kẽm, protein, sắt, folate và choline. Một số loại đậu như đậu thận, đậu Hà Lan và đậu nành chứa một lượng lớn axit béo omega-3. Chất sắt và protein trong đậu khiến chúng trở thành một chất thay thế tuyệt vời cho thịt.