Tâm lý hành vi con người là một lĩnh vực vô cùng phức tạp, điều đó có nghĩa là mỗi ngày đều có những nghiên cứu mới giúp làm sáng tỏ lý do tại sao chúng ta lại như vậy. Và trong khi một số nghiên cứu tâm lý cung cấp cho chúng ta những điều chúng ta đã biết, thì một số khác lại thực sự khai sáng.
Dưới đây là 8 sự thật về tâm lý hành vi của con người có thể giúp bạn lý giải được những câu hỏi vì sao và làm sáng tỏ những khuôn mẫu mà bạn nhận thấy ở chính mình và những người khác.
1. Cần 5 điều tích cực để lấn át 1 điều tiêu cực
Bộ não của chúng ta có "khuynh hướng tiêu cực", điều đó khiến chúng ta có khả năng ghi nhớ tin xấu nhiều hơn tin tốt. Đó là lý do tại sao bạn có thể nhanh chóng quên mất đồng nghiệp đã khen ngợi bài thuyết trình của bạn mà cứ nghĩ mãi về việc một người đã chê đôi giày bạn đang mang. Để cảm thấy cân bằng, chúng ta cần có ít nhất 5 điều tích cực để bù đắp lại cho 1 điều tiêu cực trong cuộc sống của mình.
2. Khi một quy tắc có vẻ quá nghiêm ngặt, chúng ta có xu hướng muốn phá vỡ chúng
Các nhà tâm lý học đã nghiên cứu một phản ứng: Khi mọi người nhận thấy một số quyền tự do bị tước đoạt, họ không chỉ phá vỡ quy tắc đó mà thậm chí còn phá vỡ nhiều hơn những gì họ có thể làm trong nỗ lực giành lại tự do cho mình. Đây có thể là một trong những sự thật tâm lý giải thích tại sao một số thanh thiếu niên không được sử dụng điện thoại trong lớp thường sẽ nhai kẹo cao su trong khi lén lút nhắn tin.
Đừng đổ lỗi cho một người bạn quá quan tâm đến bản thân họ vì họ luôn nói về chính mình, bởi đó là cách bộ não của chúng ta hoạt động. Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, các tế bào thần kinh trong não của chúng ta được kích hoạt nhiều hơn khi chúng ta nói về bản thân mình thay vì người khác.
4. Chúng ta thường vô tình tin những gì chúng ta muốn tin
Con người là nạn nhân của thứ gọi là thành kiến xác nhận: xu hướng diễn giải các sự kiện theo cách xác nhận những gì chúng ta đã tin. Vì vậy, cho dù bạn có ném bao nhiêu sự thật vào người khác đi nữa để cố gắng thay đổi quan điểm của họ, thì rất có thể họ không hề lay chuyển. Đó là một trong những sự thật tâm lý mà bạn phải chấp nhận rằng bạn không thể thay đổi.
5. Ký ức giống như một bức ảnh ghép
Ngay cả những người có trí nhớ tốt nhất trên thế giới cũng có thể có "ký ức sai lầm". Bộ não thường ghi nhớ ý chính của những gì xảy ra, sau đó tự điền vào phần còn lại, đôi khi là không hề chính xác. Điều này giải thích tại sao bạn cứ khăng khăng một người bạn đã đi cùng mình trong một bữa tiệc 6 năm trước, mặc dù người bạn ấy kiên quyết phủ nhận.
6. Căng thẳng có thể là một điều tốt
Trái ngược với niềm tin phổ biến, căng thẳng không phải lúc nào cũng là điều xấu, thực ra nó còn có thể tốt cho bạn. Các nhà tâm lý quan sát thấy rằng căng thẳng giúp bạn hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả hơn và có thể thúc đẩy bạn đạt được mục tiêu của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải có những cách phù hợp để đối phó với căng thẳng và có khả năng phục hồi sau đó. Nếu không có điều này, căng thẳng có thể khiến cuộc sống của chúng ta trở nên khốn khổ.
7. Nói và suy nghĩ bằng ngôn ngữ khác có thể thay đổi quyết định của bạn
Bạn có thể đưa ra một quyết định hoàn toàn khác khi nói hoặc suy nghĩ bằng ngôn ngữ thứ 2 của mình. Theo một nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Chicago, sinh viên sử dụng ngoại ngữ đưa ra các quyết định ít cảm tính hơn và hợp lý hơn. Điều này cho thấy chúng ta có thể xử lý thông tin khác đi khi nói một ngôn ngữ khác.
8. Hạnh phúc có tính lây truyền
Và nỗi buồn cũng vậy. Cơ sở của hiện tượng này có thể là xu hướng tự nhiên của chúng ta khi bắt chước các hành vi và nét mặt của người khác. Các nhà tâm lý học cho biết sự đồng bộ cảm xúc này xảy ra một cách vô thức nhưng mức độ của nó phụ thuộc vào sự thân mật mà chúng ta có với người kia.
