Những người lộ diện trên sàn chứng khoán
Danh sách các thành viên "Câu lạc bộ siêu giàu" mới được một công ty tư vấn và một ngân nước ngoài công bố cho rằng, số người Việt gia nhập câu lạc bộ siêu giàu (có từ 30 triệu USD trở lên) hiện đã lên tới 195 người, với tổng giá trị tài sản 20 tỷ USD, tăng khá nhiều so với 170 người và 19 tỷ USD một năm trước đó.
Trong khi số lượng người siêu giàu tại những nền kinh tế lớn mới nổi hàng đầu thế giới như Trung Quốc và Brazil đang sụt giảm, số người siêu giàu tại nước Đông Nam Á, nhất là tại Thái Lan và Việt Nam đang tăng khá mạnh.
Báo cáo không đưa ra danh sách và cách thức thu thập thông tin để đánh giá nhưng có thể các tổ chức nói trên thực hiện đánh giá của mình dựa trên các thông tin thu thập được trên TTCK, từ các ngân hàng và có thể từ chính báo cáo tài chính của các doanh nghiệp, doanh nhân.
Soi từ TTCK có thể thấy, với hơn 700 đơn vị niêm yết trên hai sàn chứng khoán, giới đầu tư biết đến hàng trăm cổ đông có tài sản quy từ cổ phiếu trị giá từ 2 triệu USD trở lên. Trong đó, nếu xét theo tiêu chí “siêu giàu” không dưới khoảng 20 người.
Đứng đầu trong danh sách này là ông Phạm Nhật Vượng, ông chủ tập đoàn Vingroup (VIC) - người có tài sản tính theo cổ phiếu VIC lên tới gần 18.000 tỷ đồng và theo xếp hạng của Forbes là tỷ phú USD đầu tiên của Việt Nam, vượt xa người đứng thứ 2 là ông Đoàn Nguyên Đức (HAG), một doanh nhân đang có gần 6.200 tỷ đồng.
Ngoài ông Vượng và ông Đức, TTCK còn biết đến 8 người đang sở hữu cổ phiếu có giá trị từ 1.000 tỷ đồng trở lên là: ông Trần Đình Long (cổ phiếu HPG), bà Phạm Thu Hương (VIC), bà Phạm Thúy Hằng (VIC), bà Nguyễn Hoàng Yến (MSN), ông Lê Phước Vũ (HSG), ông Hồ Hùng Anh (MSN), ông Hà Văn Thắm (OGC), bà Vũ Thị Hiền (HPG).
Những người có tài sản quy từ cổ phiếu trị giá từ 630 tỷ đồng (tương đương khoảng 30 triệu USD) trở lên tới dưới 1.000 tỷ đồng bao gồm: ông Trần Phát Minh (STB), Trầm Trọng Ngân (STB), Nguyễn Văn Đạt (PDR), Đặng Thành Tâm (ITA, KBC, SGT, NVB), Trần Kim Thành (KDC), Dương Ngọc Minh (HVG), Trương Gia Bình (FPT), Trần Lệ Nguyên (KDC), Trần Thị Thu Diệp (HPG).
Nhưng nếu chỉ tính số tài sản thông qua cổ phiếu trên sàn thì lượng người siêu giàu vẫn còn ít. Mới bằng khoảng 10% so với con số đưa ra. Vậy phần lớn số lượng những người siêu giàu còn lại là những ai?
Phần chìm của tảng băng
Nền kinh tế Việt Nam trong vài năm gần đây gặp khá nhiều khó khăn nhưng sự tăng trưởng gần 15% về số người siêu giàu khiến nhiều người bất ngờ.
Tuy nhiên, TTCK đang ngày càng phát triển, số DN lên sàn đông hơn, các thông tin về những ông chủ lớn cũng công khai hơn. Nhiều doanh nghiệp, doanh nhân cũng đã không còn quá e dè về việc phải công bố mức độ giàu có của mình… Đây có lẽ là một phần nguyên nhân khiến số lượng những đại gia giàu có lộ diện ngày càng nhiều hơn. Hàng loạt các danh sách thống kê người giàu liên tục được công bố với số người ngày càng nhiều hơn.
Nếu vậy, thì số người giàu và số lượng người siêu giàu ở mức gần 200 người theo báo cáo nói trên có lẽ không còn quá ngạc nhiên. Và trên thực tế, trong vài năm gần đây, người dân cũng đã quá quen thuộc với rất nhiều đại gia, thiếu gia, tiểu thư… không thuộc bảng xếp hạng giàu có nào nhưng cũng sở hữu những chiếc siêu xe, nhà cửa… lên tới vài triệu USD.
Mức độ giàu có và số lượng người siêu giàu gấp 10 lần so với số lượng người mà tài sản của họ được cân đo đóng đếm, quy đổi thành tiền rõ ràng, mình bạch có lẽ cũng không khiến người dân nghi ngờ nhiều lắm về độ chính xác.
Thực tế cho thấy, trong nhiều năm gần đây, một bộ phận doanh nhân cho dù chưa niêm yết cổ phiếu trên các sàn chứng khoán nhưng được đánh giá rất giàu, thậm chí giàu hơn những người có mặt trong danh sách những người giàu nhất trên TTCK.
Bà Nguyễn Thị Nga - lãnh đạo cao nhất của tập đoàn BRG, chủ tịch HĐQT Ngân hàng SeABank; ông Vũ Văn Tiền - chủ tịch Tập đoàn Geleximco có dự án BĐS trải khắp khu vực miền Bắc và hàng loạt các dự án khủng khác như xi măng, bột giấy, nhiệt điện, khách sạn, trung tâm thương mại, ngân hàng… Hay như “Chúa đảo” Đào Hồng Tuyển, chủ dự án Tuần Châu với cả trăm công trình giải trí và biệt thự, bến du thuyền lớn nhất thế giới… được đồn đại có tài sản lên tới 2 tỷ USD.
Bên cạnh những gương mặt có lượng tài sản được đánh giá là rất khủng nói trên, giới đầu tư còn biết tới rất nhiều doanh nhân có thể lọt vào danh sách những người siêu giàu khác.
Có thể kể đến hàng loạt tên tuổi doanh nhân lớn như: ông Võ Quốc Thắng (ông chủ Đồng Tâm - DTG); ông Mai Hữu Tín (sở hữu vài chục DN và là phó chủ tịch ngân hàng Kiên Long); đại gia đất Thái Bình, ông chủ Bitexco, Vũ Quang Hội; ông Đặng Khắc Vỹ (cùng vợ đang nắm giữ 18,6% cổ phần của VIB Bank); Đỗ Minh Phú (DOJI); Đỗ Văn Bình (Sudico, chủ tịch CTCP Đại Dương)…
Bên cạnh đó là hoàng loạt cái tên rất nổi trên truyền thông như: Huỳnh Uy Dũng (KCN Sóng Thần 1,2,3); Lê Ân (đại gia khoe tài sản trên 2.000 tỷ đồng); Lê Thanh Thản (đại gia BĐS, chủ hệ thống khách sạn tư nhân lớn nhất Việt Nam); Lê Văn Kiểm (chủ sân golf Long Thành và gia đình ông là một trong những nhà đầu tư tư nhân Việt Nam lớn nhất tại Lào); Nguyễn Đức Thụy (bầu Thụy); vợ chồng bà Nguyễn Thị Mai Thanh (REE); bà Thái Hương (NH Bắc Á, TH True Milk); Trần Quý Thanh (ông chủ Dr Thanh, Tân Hiệp Phát)…
Điểm qua cũng thấy, dường như hầu hết người siêu giàu đều chưa xuất hiện chính thức qua sàn chứng khoán. Với 195 người Việt siêu giàu có tài sản lên tới 20 tỷ USD, cao hơn nhiều so với mức khoảng 2,2 tỷ USD (hơn 47.000 tỷ đồng) của 19 người giàu nhất trên TTCK. Điều đó có nghĩa là còn gần 18 tỷ USD (hoặc hơn) của các doanh nhân giàu có khác, chưa kể những người chưa thống kê được. Đó chính là phần chìm của tảng băng trong nền kinh tế Việt Nam.
