Những vụ án liên quan tới ma túy bị bắt giữ tại sân bay gần đây đã làm dấy lên một thắc mắc của nhiều người rằng làm thế nào mà dù đã dùng đủ thủ đoạn che đậy, giấu giếm tài tình, các đối tượng vẫn không thể "chuyển hàng" trót lọt qua an ninh sân bay.

Với sự phát triển của công nghệ, việc soi chiếu an ninh ngày càng tiến bộ và đi xa hơn trong công cuộc trấn áp các loại tội phạm buôn lậu, vận chuyển hàng cấm hoặc đe dọa an ninh hàng không. Tuy nhiên, có một vài điều bạn cần biết để hiểu rằng công việc của các nhân viên an ninh sân bay vẫn không hề đơn giản.

Mục tiêu hàng đầu của an ninh sân bay là đảm bảo an toàn hàng không. Do đó, các công nghệ sử dụng trong soi chiếu an ninh đều có tính năng cơ bản là phát hiện vũ khí hoặc các loại thiết bị gây nguy hiểm. Loại đồ vật dễ bị phát hiện nhất là kim loại. Tuy nhiên, để phát hiện ra ma túy hay các chất cấm sẽ khó khăn hơn.

Theo luật sư Scott Welsch tại London (Anh), xét về mặt kỹ thuật thì máy soi chiếu an ninh tại sân bay sẽ không phát hiện ra ma túy như cách nó phát hiện ra các loại vũ khí hay chất nổ tiềm tàng. Công việc của máy soi chiếu là giúp hiển thị rõ các loại hàng hóa và người đi qua bằng công nghệ X-quang hoặc sóng milimet, từ đó nhân viên soi chiếu với con mắt nghiệp vụ sẽ làm nốt phần việc kiểm tra.

Đây là "cuộc chiến không khoan nhượng" giữa thủ đoạn cất giấu, ngụy trang của tội phạm với công nghệ và năng lực nghiệp vụ của nhân viên an ninh.

Trong trường hợp có nghi vấn, họ có thể tiến hành kiểm tra sâu hơn bằng cách yêu cầu mở hành lý và xem trực tiếp.

Hiện nay có thêm công nghệ soi chiếu AIT (Advanced Imaging Technology) được cho là công nghệ soi chiếu an ninh mới nhất. Nó tạo ra một hình ảnh chi tiết có thể xác định các đối tượng ẩn trong hành lý và sử dụng các thuật toán phần mềm để phân tích nâng cao. Ngoài ra, AIT được biết đến là chính xác hơn các phương pháp kiểm tra an ninh truyền thống và được trang bị tốt hơn để phát hiện các chất ma túy như cần sa, cocaine và methamphetamine.

Ngoài các máy quét thị giác, có nhiều phương pháp khác nhau để phát hiện ma túy, hàng cấm và thậm chí cả chất nổ.

Ví dụ, có những máy dò kim loại vẫn được sử dụng để xác định vị trí vũ khí có thể có. Ngoài ra, khi hành khách không vượt qua được bước sàng lọc đầu tiên và phải trải qua bước sàng lọc thứ hai, họ có thể trải qua bước kiểm tra toàn thân khác bằng máy quét tia X hoặc sóng milimet.

Tương lai của công nghệ soi chiếu

Để đảm bảo việc di chuyển bằng đường hàng không được an toàn, cần phải có những cách kiểm tra an ninh mới. Một nhóm đang đạt được sức hút trong lĩnh vực này là máy quét terahertz. Chúng được mô tả là hệ thống sàng lọc độc lập giúp tạo ra hình ảnh thời gian thực về hành khách đang di chuyển bằng cách sử dụng sóng trong phạm vi terahertz.

Mặc dù loại máy quét này đã được thử nghiệm và sử dụng, nhưng có thể cho rằng trong tương lai chúng ta sẽ thấy chúng được tích hợp không chỉ tại các trạm kiểm soát mà còn ở các cơ sở và khu vực xung quanh như lối vào nhà ga, quầy làm thủ tục và thậm chí một số hành lang.

Ý tưởng chính đằng sau việc triển khai này là nó sẽ bổ sung một lớp bảo vệ an ninh quan trọng mà không làm gián đoạn luồng hành khách đang quá cảnh.

Ngoài ra, dự kiến cả sân bay và hãng hàng không sẽ hợp tác để tìm giải pháp giúp giảm thời gian hành khách phải qua kiểm tra an ninh và nhân viên cần thiết. Ý tưởng là cải thiện hiệu quả và giảm chi phí để làm cho toàn bộ quá trình có lợi hơn.

Ví dụ, có một máy quét di động đang được phát triển bởi Đại học College London, có khả năng xác định bất kỳ vật phẩm nào được làm từ chất liệu gì chỉ bằng một lần quét đơn giản. Điều này có khả năng làm cho quá trình kiểm tra an ninh nhanh hơn bằng cách phát hiện các vật phẩm được cất giấu trong hành lý xách tay hoặc hành lý ký gửi mà không cần tiếp xúc trực tiếp hoặc chụp X-quang.

Tất nhiên, việc sử dụng các công nghệ như trí tuệ nhân tạo cũng hứa hẹn những cải tiến vượt bậc. Một máy quét cơ thể tiên tiến áp dụng công nghệ này đang được phát triển bởi một công ty có tên Sequestim. Ý tưởng là AI làm cho máy quét nhạy hơn và hành khách sẽ có thể đi qua nó mà không cần phải lấy bất cứ thứ gì ra khỏi túi hoặc cởi bất kỳ món đồ quần áo nào.

Các phương pháp khác

Nhưng vẫn chưa hết, ngoài soi chiếu quang học, các biện pháp phát hiện hàng cấm tại sân bay còn bao gồm một số phương pháp khác, điển hình như Thiết bị phát hiện dấu vết ma túy (Narcotics Trace Detection Equipment).

Thiết bị phát hiện dấu vết được sử dụng để phát hiện ma túy và các chất gây nghiện hoặc chất nổ trong hành lý của hành khách tại sân bay. Những máy này hoạt động bằng cách giải phóng khí vào các vật chứa như vali và phát hiện sự hiện diện của các chất khớp với các chất trên thư viện của máy quét. Công nghệ này hoạt động để xác định dấu vết còn sót lại từ chất nổ, ma túy, thuốc nguy hiểm, dược phẩm và các vật liệu khác có thể đe dọa đến sự an toàn của hành khách.

Cuối cùng, có một phương pháp phát hiện khác không dựa trên công nghệ, mà dựa trên sinh học: Chó nghiệp vụ. Mặc dù một phần lớn chó nghiệp vụ ở sân bay được huấn luyện đặc biệt cho việc phát hiện chất nổ - thứ có mức đe dọa tức thời cao nhất, nhưng chó phát hiện ma túy cũng được sử dụng.

Mũi của giống Retriever Đức chứa khoảng 300 triệu nút cảm giác, so với con người "chỉ" có 6 triệu nút. Đó là lý do tại sao chó không chỉ ngửi thấy những gì bên trong túi kín mà còn có thể ngửi thấy nhiều chi tiết một cách rõ ràng, thậm chí số lượng, chủng loại các loại chất cấm.

Những chú chó này luôn làm việc cùng một nhân viên. Chúng đi qua các trạm kiểm soát an ninh để ngửi không khí xung quanh hành khách và hành lý của họ.

Chó phát hiện ma túy và người đi cùng chúng luôn làm việc trong im lặng, vì tín hiệu âm thanh có thể đánh động nghi phạm. Khi nhóm xác định được nghi phạm, một tín hiệu im lặng sẽ được đưa ra, chẳng hạn như chú chó sẽ ngồi xuống bên cạnh hành lý của kẻ tình nghi.

Chó hoạt động rất nhanh và có thể sàng lọc hàng trăm kiện hành lý trong thời gian ngắn.