"Hay", "căng thẳng", "kịch tính"... là những gì số đông khán giả nhận xét về Chung kết Đường lên đỉnh Olympia 2023 - một trong những trận Chung kết năm được đánh giá hay bậc nhất tính đến thời điểm hiện tại. Và đứng sau sự thành công của trận đấu này chính là 4 nhà leo núi tài năng: Tân Quán quân Lê Xuân Mạnh (THPT Hàm Rồng, tỉnh Thanh Hoá), Nguyễn Việt Thành (THPT Sóc Sơn, TP. Hà Nội), Nguyễn Minh Triết (THPT chuyên Quốc học, tỉnh Thừa Thiên-Huế) và Nguyễn Trọng Thành (Trường THPT chuyên Trần Phú, TP.Hải Phòng).

Điều khiến Chung kết Olympia 2023 trở nên đặc sắc không chỉ từ loạt câu hỏi hay từ phía BTC, từ các phần thi tài đầy kịch tính của 4 thí sinh mà còn từ những khoảnh khắc khó quên họ đã mang đến. Ở những khoảnh khắc đó, các nam sinh không chỉ bộc lộ tri thức mà còn là bản lĩnh thi đấu, sự quyết đoán và hành động rất ngầu để bảo vệ quan điểm bản thân cho là đúng.

Màn lội ngược dòng ngoạn mục của thí sinh Lê Xuân Mạnh

Chung kết Đường lên đỉnh Olympia 2023 được nhiều người đánh giá là trận đầu đầy kịch tính và khó đoán đến tận những giờ phút chót. Trong số đó không thể bỏ qua phần thể hiện xuất sắc của Xuân Mạnh ở vòng thi Về đích, thứ góp phần rất lớn đưa nam sinh giành lấy chiếc vòng nguyệt quế.

Cụ thể, Xuân Mạnh là thí sinh tham gia Về đích ở vị trí thứ ba. Trước khi bước vào phần thi, Xuân Mạnh có 100 điểm, xếp sau 2 người chơi lần lượt là Việt Thành (110 điểm), Trọng Thành (215 điểm). Bấy giờ, nhiều người không đặt kỳ vọng Xuân Mạnh sẽ trở thành nhà vô địch bởi khoảng cách điểm số lớn với các thí sinh còn lại.

Bản thân Xuân Mạnh trước khi tham gia Về đích cũng đã tự nhủ: "Có chăng em không giành được chiến thắng thì em mong hành trình của em sẽ tiếp lửa cho các thế hệ đàn em ở phía sau em. Em mong muốn một chiếc vòng nguyệt quế về đến Thanh Hoá, chắc chắn thế".

Tuy nhiên, với tâm thế "không còn gì để mất", nam sinh chọn 3 câu 30 điểm. Trong 2 câu đầu, Xuân Mạnh trả lời đúng câu hỏi đầu tiên và không trả lời câu thứ hai. Đến câu thứ ba, nam sinh chọn "ngôi sao hy vọng" và xuất sắc giành 60 điểm. Sau phần thi, chàng trai đứng thứ hai với tổng số điểm 190, xếp sau Trọng Thành. Khi thí sinh cuối cùng bước vào phần thi Về đích là Minh Triết, tại câu hỏi thứ hai của bạn, Xuân Mạnh đã nhấn chuông giành quyền trả lời và "cướp" về 30 điểm. Từ đó, nam sinh vươn lên dẫn đầu đoàn leo núi với 220 điểm. Kết quả chung cuộc, với số điểm 220, Xuân Mạnh thành công mang vòng nguyệt quế về cho quê hương.

Sự bản lĩnh của Xuân Mạnh thể hiện ở tinh thần "dám nghĩ, dám chơi", ở chiến thuật chơi "tất tay" với kỳ vọng lội ngược dòng. Và Mạnh đã làm được.

Trên mạng xã hội, nhiều người bày tỏ sự khâm phục trước tinh thần thi đấu bình tĩnh và máu lửa của chàng trai Thanh Hoá:

- Xem mà nổi hết cả da gà. Tố chất của người bản lĩnh, quán quân Olympia là đây. Chưa nói đến tri thức, chỉ riêng tinh thần này cũng xứng đáng trở thành chủ nhân của chiếc vòng nguyệt quế.

- Phải nói là trước khi Về đích, cả gia đình mình tin chắc Trọng Thành vô địch rồi. Ai mà ngờ Xuân Mạnh chơi hay đến thế.

- Xuân Mạnh là người vô địch xứng đáng vì thi đấu rất bản lĩnh. Không uổng công đầu cầu Thanh Hóa đã chuẩn bị rất chỉn chu và hoành tráng để cổ vũ em.

- Cả 4 em đều đã thể hiện rất xuất sắc, sẽ có tiếc nuối cho Trọng Thành nhưng Xuân Mạnh đơn giản là người được chọn để trở thành Quán quân. Thi đấu rất bản lĩnh, một cái kết không thể đẹp hơn cho Chung kết năm nay.

Hai lần thí sinh thay phiên nhau phản biện Ban cố vấn và cái kết

Có thể nói, đây là một trong những trận Chung kết Đường lên đỉnh Olympia hiếm hoi mà thí sinh lại thẳng thắn phản biện với chính Ban cố vấn và tạo ấn tượng tốt với khán giả. Cụ thể:

- Lần phản biện thứ nhất:

Trong phần thi Về đích của thí sinh Trọng Thành, BTC đưa ra câu hỏi: "Thủy tinh lỏng được dùng để chế tạo keo dán thủy tinh, sứ và nhiều ứng dụng khác. Bạn hãy cho biết thủy tinh lỏng là dung dịch đậm đặc của 2 hợp chất nào (nêu công thức phân tử)?". Thí sinh này đã trả lời: "Na2SiO3 và K2SiO3" nhưng sau đó sửa thành "Natri Silicat và Kali Silicat".

MC ghi nhận câu trả lời sau và cho rằng Trọng Thành trả lời không đúng. Bởi theo MC: "Trọng Thành chưa đọc kỹ lại câu hỏi. Trong câu hỏi có yêu cầu rõ là nêu công thức phân tử nên câu trả lời cuối cùng chúng tôi nhận được không phải là công thức phân tử".

Do đó, quyền trả lời thuộc về các thí sinh còn lại. Ngay lập tức, Việt Thành đã nhấn chuông trả lời là: "Na2SiO3 và K2SiO3".

Lúc này, Trọng Thành đã giơ tay phản biện: "Công thức phân tử được đặt trong dấu ngoặc nên có thể nêu công thức phân tử hoặc không. Bởi vì câu hỏi chỉ yêu cầu chỉ ra 2 hợp chất nào nên em có thể đọc tên chất". Nghe xong, đại diện Ban cố vấn đồng ý với giải thích của Trọng Thành.

Không đồng tình với quyết định của Ban cố vấn, Việt Thành ngay lập tức phản bác: "Nếu nêu cả tên và công thức thì không cần chú thích ngoặc đơn làm gì. Và đã có chú thích thì phải nêu đúng công thức phân tử".

Tuy nhiên, đến cuối cùng đại diện Ban cố vấn vẫn quyết định công nhận đáp án của Trọng Thành với lý do: " Về ý nghĩa của các chất thì có thể đọc tên hoặc đọc công thức. Nói về một chất thì người ta thường dùng tên chất. Mở ngoặc đơn thì chỉ là một chú thích cho chi tiết thêm. Chỉ đọc tên tôi nghĩ là đã đầy đủ rồi".

Kết quả cuối cùng, Trọng Thành được tăng 20 điểm.

- Lần phản biện thứ hai:

Trong phần thi Về đích của thí sinh Minh Triết, BTC đưa ra câu hỏi: "Trong bài thơ Kính gửi cụ Nguyễn Du, nhà thơ Tố Hữu viết: 'Biết ai hậu thế, khóc cùng Tố Như?/ Mai sau, dù có bao giờ…/ Câu thơ thuở trước, đâu ngờ hôm nay!'. 'Câu thơ thuở trước' mà tác giả nói đến là 2 câu thơ nào và trong bài thơ nào của Nguyễn Du?".

Thí sinh này không trả lời được. Sau đó, quyền trả lời thuộc về Lê Xuân Mạnh và thí sinh cho biết: "Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa/ Người đời ai khóc Tố Như chăng?" được trích trong bài thơ Độc Tiểu Thanh ký. MC chương trình đồng ý với câu trả lời của Xuân Mạnh nên nam sinh được cộng thêm 30 điểm, nâng tổng điểm thành 220.

Lần này, đến lượt Trọng Thành chủ động lên tiếng phản biện. Nam sinh nói: "Đề thi hỏi câu thơ nào của Nguyễn Du thì phải đọc câu thơ nguyên tác ("Bất tri tam bách dư niên hậu/ Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như" – PV) chứ không thể đọc câu thơ bản dịch vì có rất nhiều bản dịch khác nhau".

Theo đại diện Ban cố vấn, bài thơ Độc Tiểu Thanh ký rất nổi tiếng, có trong chương trình phổ thông. Và đáp án mà chương trình đưa ra đã được duyệt là có thể trả lời một trong hai cách, là đọc nguyên văn phiên bản tiếng Hán hoặc bản dịch nghĩa. Do đó, thí sinh có thể chọn đáp án là "Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa/Người đời ai khóc Tố Như chăng?" hoặc "Bất tri tam bách dư niên hậu/ Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như".

Từ những màn tranh biện của thí sinh Olympia, có thể thấy các bạn đều được trang bị tư duy phản tốt. Không chỉ có kiến thức, họ còn biết dùng lý lẽ để bảo vệ những điều mình cho rằng đúng. Cũng từ những màn phản biện của Trọng Thành, Việt Thành, nhiều người cho rằng BTC Đường lên đỉnh Olympia có thể nhìn nhận lại và chỉn chu hơn trong khâu ra đề, tránh để xuất hiện  câu hỏi gây tranh cãi.

Màn nhường quyền trả lời "chưa từng có trong tiền lệ" của Minh Triết

Trong câu hỏi cuối ở phần thi Về đích của thí sinh Minh Triết, BTC đưa ra câu hỏi: "Cho bốn số nguyên dương phân biệt sao cho tổng của mỗi hai số chia hết cho 2 và tổng của mỗi ba số chia hết cho 3. Tìm giá trị nhỏ nhất của tổng bốn số này?". Câu hỏi này có giá trị 30 điểm. Thời điểm này, Trọng Thành có 215 điểm, còn Xuân Mạnh có 220 điểm.

Sau khi nhận được câu hỏi từ phía BTC, Minh Triết chia sẻ: "Hiện tại, em thấy cả 2 bạn Xuân Mạnh và Trọng Thành đều rất xứng đáng có chức vô địch. Để công bằng nhất, em sẽ nhường câu hỏi này để 2 bạn có thể tranh tài". Nghe phát ngôn của Minh Triết, MC Khánh Vy đã phải thốt lên: " Đây là một điều có vẻ như là chưa có tiền lệ tại chung kết Đường lên đỉnh Olympia”.

Sau khi Minh Triết nhường quyền trả lời, thí sinh đang có điểm số cao thứ hai - Trọng Thành đã bấm chuông nhưng đáp án không đúng. Xuân Mạnh nghiễm nhiên giành vòng nguyệt quế. Khi chương trình lên sóng, nhiều cư dân mạng cho rằng Minh Triết "chơi không đẹp", "không thi đấu hết mình".

Tuy nhiên, thực tế việc Minh Triết nhường lại câu hỏi là quyết định tạo báo để hai người bạn đang sàn sàn điểm nhau có thêm một cơ hội cạnh tranh công bằng, giúp màn trình diễn tại Chung kết Olympia 2023 thêm gay cấn. Cần nói thêm, quyết định "nhường" quyền trả lời này của Minh Triết chỉ diễn ra trong vòng vài giây nhưng cho thấy sự quyết đoán, dám làm dám chịu của chàng trai này.

Kết

Hành trình Chung kết năm Đường lên đỉnh Olympia 2023 đã khép lại với vị trí Quán quân không thể thuyết phục hơn dành cho chàng trai Thanh Hoá - Lê Xuân Mạnh. Và dường như đã trở thành thông lệ, với sự đón nhận nhiệt tình từ khán giả cả nước, mỗi Chung kết năm Olympia khép lại đều nhận về ý kiến đánh giá trái chiều từ phía cộng đồng mạng. Điều này cho thấy Đường lên đỉnh Olympia đã không còn là một cuộc thi đấu trí tuệ mà đã trở thành dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả, khiến họ phải tranh cãi ai mới thực sự là chủ nhân xứng đáng nhất của chiếc vòng nguyệt quế.

Xuân Mạnh xứng đáng giành vòng nguyệt quế là điều không phải bàn cãi. Song đằng sau Xuân Mạnh, chúng ta còn thấy hành động "nhường" dứt khoát của Minh Triết, màn phản biện Ban cố vấn không chút e ngại từ Việt Thành và Trọng Thành hay khối lượng tri thức đồ sộ từ cả 3 chàng trai còn lại.

Có thể nói ai trong 4 chàng trai cũng đại diện cho bản lĩnh của thế hệ người trẻ tài năng, họ không chỉ giỏi mà còn cá tính, không ngại nói lên tính cách cá nhân. Đi đến chặng đường này, cả Xuân Mạnh, Trọng Thành, Việt Thành và Minh Triết đều vô cùng giỏi giang, đã cố gắng hết sức mình và cống hiến cho khán giả một trong những trận Chung kết Đường lên đỉnh Olympia hay nhất từ trước đến nay.