Không ít người gặp phải vấn đề về tài chính và luôn đau đầu để làm sao không “vung tay quá trán”. Bởi lẽ, ai cũng muốn có tài chính dồi dào hơn thì bên cạnh việc tăng cường thu nhập cũng cần quản lý chi tiêu một cách hiệu quả.
Thực tế, hầu hết các vấn đề liên quan đến chi tiêu quá mức đều bắt nguồn từ thói quen cá nhân. Chỉ cần bạn chịu khó tìm hiểu cách quản lý tài chính thì sẽ bớt gặp rắc rối với các khoản chi tiêu bất hợp lý của mình.
Phương pháp nhiều người chọn là sử dụng sổ tay chi tiêu để liệt kê các nguồn thu nhập và khoản chi. Cuối tháng sau khi tổng kết sẽ biết được rằng mình đã tiêu tiền vào những việc gì, việc nào cần thiết việc nào không rồi từ đó đưa ra những điều chỉnh hợp lý cho tháng sau.
Đây cũng là cách mà mẹ Thu Trang (Hà Nội) mới áp dụng. Chị Trang cho biết: "Từ một lời giới thiệu của người bạn đã dùng app và lời khuyên của nhiều mẹ giàu kinh nghiệm hoạch định chi tiêu gia đình, rằng đối với vấn đề tài chính để tự do và tự chủ thì cần có sự hoạch định rõ ràng, tránh trường hợp "được bữa nào xào bữa ấy".
Mình thấy đây là quan điểm đáng học hỏi để lên kế hoạch cho cuộc sống của mình tốt hơn. Ngoài ra, mình cũng tò mò muốn biết vì sao vừa nhận lương hay cầm 1 đống tiền xong mà vèo phát không biết đi đâu mất hết nên đã thử ghi chép bằng ứng dụng chi tiêu".
Cái khó là phải ghi chép đầy đủ các khoản tiêu dù "lắt nhắt" nhất
Cái khó của người mới dùng ghi chép chi tiêu là việc note các khoản lắt nhắt. Bạn luôn phải xác định chăm chỉ ghi chép, tiêu khoản gì phải ghi luôn khoản đó dù chỉ vài nghìn thì mới quản lý được chính xác tổng số chi tiêu trong tháng là bao nhiêu.
Nghe thì đơn giản nhưng áp dụng hơi khó khăn. Vì theo chị Trang, không phải khoản nào cũng to để mà nhớ, lúc đi chợ, lúc cà phê cà pháo, lúc mua đồ chơi, quần áo cho con... tiêu xong về quên sạch, nghĩ mãi không nhớ ra đã tiêu gì để mà ghi chép.
Đây không phải là nhược điểm của ứng dụng quản lý chi tiêu mà muốn quản lý chi tiêu bằng app thì đều phải chịu khó ghi chép như vậy.
Choáng với số tiền đã chi nhưng nhận ra cách giải quyết
Khi mới bắt đầu sử dụng app quản lý chi tiêu, Trang thực sự choáng với số tiền mà mình đã chi. Trang không phải là người chi tiêu bừa bãi, không "nướng" vào quần áo, mỹ phẩm nhiều.
"Trước giờ cứ nghĩ tiền học hành của con, ăn uống là nhiều nhất nhưng không phải. Cái phần chiếm % lớn nhất là chi tiêu hàng ngày, xem kĩ lại thì toàn những khoản lắt nhắt khoảng vài trăm nghìn nhưng lại rất nhiều và ngày nào cũng có, thành ra cộng lại ra con số lớn", Trang cho biết.
Trong quá trình theo dõi chi tiêu, Trang nhận ra mình tiêu tiền không phung phí nhưng bản thân lại thấy cần thiết phải lập kế hoạch tài chính rõ ràng hơn. Một số khoản chi chưa thực sự cấp bách có thể dời lại đến tháng có nguồn thu cao hơn. Chẳng hạn như tháng này nguồn thu của gia đình bạn đang giảm, vậy thì không nên đi du lịch hay la cà mua sắm...
Phát hiện ra nhiều nhược điểm khi sử dụng cách ghi chép này
Về các tính năng, các ứng dụng ghi chép chi tiêu đều chưa liên kết ngân hàng. Phần danh mục liệt kê khá chung chung. Ví dụ như chi tiêu hàng ngày nghe khá mông lung. Bạn muốn note cụ thể tiêu gì chi gì lại phải vào phần ghi chú.
Ngoài ra cách phân chia danh mục còn chưa hợp lý. Ví dụ ăn uống và chi tiêu hàng ngày thì đi siêu thị, đi chợ sẽ note vào chi tiêu hàng ngày nhưng thực ra trong đó có cả chi phí cho đồ ăn thức uống và mua sắm các đồ dùng thiết yếu dùng cho cả tháng...
Một điểm nữa là có 1 số khoản chi cả cục/năm ví dụ như học phí của con thì không biết note vào đâu, nên nếu muốn tính kĩ thu - chi của cả gia đình thì phải tự chia và note vào hàng tháng.
Cách khắc phục trong thời gian tới
Nhìn lại các khoản đã chi trong 1 tháng, Trang thấy toàn khoản không thể cắt giảm. Tuy nhiên, nếu lập ra 1 kế hoạch chi tiêu khoa học hơn, chẳng hạn theo quy tắc 50/20/30 thì chắc chắn sẽ có phần dư ra cho tiết kiệm, dự phòng hay đầu tư chẳng hạn.
Quy tắc 50/20/30 cụ thể như sau:
- 50% thu nhập của bạn được dùng cho các chi phí thiết yếu trong cuộc sống như tiền ăn, ở, đi lại, thanh toán hóa đơn tiện ích.
- 20% sẽ dùng để tiết kiệm, trích lập dự phòng rủi ro, trả nợ.
- 30% còn lại dùng cho các chi tiêu cá nhân như du lịch, giải trí, mua sắm.
Ngoài ra, chị Trang đưa lời khuyên các mẹ nên sử dụng một app quản lý chi tiêu cho mình và gia đình, nhìn lại sẽ nhận ra "lỗi" chi tiêu của mình ngay. Bạn sẽ không có cảnh viêm màng túi hay là băn khoăn tiền đi đâu hết. Từ đó bạn cũng có động lực thắt chặt chi tiêu để tiết kiệm, dành dụm hơn.
Ảnh: NVCC