Thông thường, người chiến thắng trong kỳ bầu cử, qua đó giành chiếc ghế Tổng thống Mỹ sẽ được công bố vào đêm bầu cử. Nguyên nhân là bởi các tổ chức tin tức như Fox News hay Associated Press có đủ thông tin về việc bỏ phiếu để dự đoán chính xác người chiến thắng. Tuy nhiên, "truyền thống" này đã thay đổi trong chính kỳ bầu cử năm nay.
Khi các cuộc thăm dò kết thúc và kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 được công bố lần lượt tại từng bang vào 3/11 (theo giờ Mỹ), các cử tri, như thói quen, bắt đầu ngóng chờ tuyên bố về người chiến thắng. Đó là đương kim Tổng thống Donald Trump hay cựu Phó Tổng thống Joe Biden?
Tuy nhiên, không có người chiến thắng rõ ràng nào được công bố vào sáng 4/11 (theo giờ Mỹ). Các cử tri bắt đầu hoang mang: Khi nào chúng ta mới biết ai đã thắng trong cuộc bầu cử năm nay? Khi nào chúng ta mới biết ai trở thành Tổng thống?
Trước khi những câu hỏi này có thể được chính thức trả lời, cần phải hiểu một chút về quy trình bỏ phiếu.
Chờ kết quả kiểm phiếu tại các bang chiến trường
Kể từ sáng 4/11 (theo giờ Mỹ), cuộc đua tới Nhà Trắng dường như chỉ còn xoay quanh 6 bang chiến trường quan trọng, bao gồm: Nevada, Bắc Carolina, Georgia, Wisconsin, Michigan và Pennsylvania.
Tại Wisconsin và Michigan, cựu Phó Tổng thống Joe Biden mới đây đã giành chiến thắng và mang về cho mình 26 phiếu đại cử tri, trong đó gồm 10 phiếu từ Wisconsin và 16 phiếu từ Michigan.
Ngoài các phiếu bầu trực tiếp, kỳ bầu cử năm nay còn có thêm các phiếu bầu gửi qua đường bưu điện (Ảnh: AP)
Tại Nevada, ứng viên Biden đang dẫn trước Trump trong tiểu bang với 86% số phiếu bầu được báo cáo. Bộ phận bầu cử của bang đã thông báo vào sáng 4/11 rằng, Nevada sẽ không có thêm kết quả kiểm phiếu nào được cập nhật cho đến trưa ngày 5/11 (theo giờ địa phương). Các phiếu bầu chưa được kiểm đếm bao gồm những lá phiếu gửi qua thư nhận được vào Ngày Bầu cử.
Tại Bắc Carolina và Georgia, hiện tại, đương kim Tổng thống Trump đang dẫn trước ứng viên Biden với 95% số phiếu được kiểm ở mỗi bang. Georgia dự kiến sẽ kết thúc việc kiểm phiếu trong thành trì lâu năm của đảng Cộng hòa vào ngày 4/11 (theo giờ Mỹ). Tuy nhiên, việc kiểm phiếu ở Bắc Carolina, nơi các lá phiếu được gửi qua đường bưu điện vào Ngày Bầu cử có thể nhận được tới 9 ngày sau đó, nhiều khả năng sẽ mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành.
Tại Pennsylvania, Thống đốc bang Tom Wolf cho biết vào sáng 4/11 (theo giờ địa phương) rằng, bang vẫn còn hơn 1 triệu lá phiếu gửi qua thư để kiểm đếm. Hiện tại, ông Trump vẫn dẫn trước so với Biden với 88% số phiếu được kiểm. Các quan chức trước đó cho biết, họ hy vọng hầu hết các phiếu bầu sẽ được kiểm xong vào 6/11.
Xác nhận kết quả bầu cử và công bố người chiến thắng
Các bang có thời hạn khác nhau về thời điểm họp để chứng nhận kết quả. Ví dụ như hạn chót của Delaware là 2 ngày sau Ngày bầu cử. New York và California sẽ chứng nhận kết quả sau hơn 1 tháng, vào ngày 7/12 và 11/12.
Sau khi các bang xác nhận kết quả của họ, các đại cử tri của Đại cử tri đoàn sẽ triệu tập vào ngày 14/12 ở các bang tương ứng của mình để bỏ một lá phiếu cho Tổng thống và một lá phiếu cho Phó Tổng thống.
Kết quả đó sau đó được chuyển đến Điện Capitol, nơi mà vào ngày 6/1/2021, Thượng viện và Hạ viện Mỹ sẽ họp trong một phiên họp chung tại Hạ viện để kiểm phiếu đại cử tri.
Việc kiểm phiếu năm nay có thể kéo dài hơn từ vài ngày đến cả tuần so với những kỳ bầu cử trước (Ảnh: AP)
Khi các phiếu bầu đã được kiểm đếm và một ứng viên nhận được đa số 270 phiếu đại cử tri trở lên, Phó Tổng thống, người chủ trì với tư cách là Chủ tịch Thượng viện, sẽ công bố kết quả bầu cử.
Kết quả đó sẽ được coi như tuyên bố đầy đủ về những người được bầu làm Tổng thống và Phó Tổng thống của nước Mỹ. Với kết quả chính thức, người chiến thắng sẽ nhậm chức vào ngày 20/1/2021.
