Colin Ross, ghi trong hồ sơ của vụ án giết người có tên Gun Alley xảy ra tại đường Little Collins, thành phố Melbourne, Úc, vào năm 1922, là bị cáo đồng thời là hung thủ gây ra cái chết của nạn nhân sau phán quyết cuối cùng của tòa án. Tuy nhiên, những cáo buộc đối với Colin là không chính xác và thiếu căn cứ khiến ông phải chịu oan ức. Trước ngày thi hành án, Colin đã viết một bức thư cầu cứu với những hy vọng mong manh cuối cùng, thế nhưng, dường như số phận của ông đã được định đoạt.

Những tưởng vụ án đó sẽ lùi vào quá khứ mãi mãi thì đột nhiên tờ giấy với những dòng tuyệt vọng của Colin xuất hiện. Mảnh giấy tuy đã không giúp Colin kêu oan tuy nhiên nó, một phần chứa đựng lịch sử, một phần nhắc nhở người ta bài học từ một vụ án xử oan.

Lật lại hồ sơ của Gun Alley, năm 1922, tại con phố Little Collins thuộc thành phố Melbourne, Úc đã xảy ra một vụ án giết người bằng súng, nạn nhân được xác định là một bé gái 12 tuổi có tên Alma Tirtschke.

Hình ảnh cô bé Alma Tirtschke khi còn nhỏ.

Chiều ngày 30/12/1921, Alma Tirtschke được người dì làm nghề bán thịt tại phố Swaston nhờ đi giao thịt cho khách hàng ở một khu phố gần đó, nhưng có ai ngờ đó là ngày cuối cùng người ta nhìn thấy em trên cõi đời. Sáng hôm sau, cảnh sát phát hiện ra thi thể không quần áo của Alma tại hẻm Gun, gần nơi em phải giao hàng.

Cái chết của Alma đã gây ra làn sóng phẫn nộ trong lòng người dân nước Úc nói chung và cư dân thành phố Melbourne nói riêng đã tạo áp lực lên các cơ nhà chức trách buộc họ phải nhanh chóng tìm ra hung thủ. Cảnh sát treo giải thưởng bằng tiền cao nhất vào thời đó, để bắt được kẻ sát nhân.

Chân dung người tử tù Colin Ross.

Colin Ross, khi đó là chủ của một quán rượu cũng nằm trên phố Little Collins. Có nhân chứng cho biết một cô gái với mô tả rất giống bé Alma xuất hiện trước quán rượu của Ross vào thời điểm vụ án xảy ra. Bên cạnh đó, ông cũng là đối tượng bị nghi ngờ trong vụ nổ súng và cướp một khách hàng của quán rượu trước đó. Mặc dù, Colin đã đưa ra được các bằng chứng ngoại phạm thuyết phục rằng khi đó ông đang phục vụ khách nhưng cảnh sát vẫn nhận định chủ quán rượu này là hung thủ. Bất chấp sự thật là các bằng chứng thu thập được cùng với lời khai của một vài nhân chứng chưa chắc chắn nhưng trong phiên tòa diễn ra năm 1922, Colin đã bị kết án tử hình vì tội giết người.

Cái tên của hung thủ đã được điền vào dấu hỏi lớn nhất của hồ sơ vụ án, cơn giận trong lòng người nguôi ngoai, tất vụ án sẽ dần dần đi vào quên lãng.

Mọi thứ tưởng đã êm xuôi, thế nhưng, đến năm 2008, trong cuốn sách có tên "Gun Alley: Murder, Lies and Failure of Justice" (Tạm dịch: "Gun Alley: Từ cái chết, những lời nói dối đến sự thất bại của công lý") của mình, sử gia Kevin Morgan đã vạch trần những điều bất hợp lý trong quá trình điều tra hung thủ của vụ án Gun Allley. Theo đó, Kevin Morgan đã tiến hành một thử nghiệm mang tính khoa học và chứng minh được sợi tóc tìm thấy trong nhà của Colin – bằng chứng được cho là quan trọng nhất để buộc tội Colin – không phải là của nạn nhân, tức bé Alma.

"Gun Alley: Murder, Lies and Failure of Justice" đã chứng minh được Colin vô tội và trở thành tù nhân bị oan đầu tiên của Úc.

Oan ức, không ai khác, Colin là người biết rõ nhất. Vào ngày 18 tháng 4 năm 1922, tại nhà tù Melbourne, sáu ngày trước khi Colin được đưa đi hành quyết, ông đã tự viết ra những lời cầu cứu khẩn thiết trong tuyệt vọng. Đó là những dòng chữ nguệch ngoạc được viết trong một mẩu giấy cũ. Nhuộm thời gian, có những nét chữ đã bị mờ nhưng nội dung của bức thư cũng đã khiến người ta có thể hiểu sự tuyệt vọng và bất lực như thế nào khi cái gông lao lý trên cổ vốn ông không phải là người phải chịu.

Bức thư ông Colin Ross để lại trước khi bị đem đi xử tử.

"Hỡi ai đó đang ở ngoài kia. Tôi muốn nói với tất cả những công dân nước Úc rằng tôi bị oan. Cuộc sống của tôi đã bị những gã cảnh sát xấu xa và những kẻ gian dối trói buộc bằng cái gông pháp lý. Tôi muốn nói với tất cả mọi người rằng nếu họ có thể làm thế với tôi thì họ chắc chắn sẽ có thể làm điều tương tự với ai đó sau này bởi đã có tiền lệ. Hãy giúp tôi mang tờ giấy này đến nơi có thể giúp tôi. Tôi bị oan".

Có lẽ đã không ai đọc được những gì viết trong tờ giấy của Colin nên việc thi hành án vẫn được diễn ra theo đúng kế hoạch.

Mãi đến tận sau này, vào những năm 1970, một nhà sưu tập đồ cổ đã vô tình tím thấy bức thư của Colin trong một ngôi nhà bỏ hoang ở ngoại ô thành phố Melbourne. Tuy nhiên ông đã không gửi bức thư này đến các cơ quan có thẩm quyền mà giữ lại trong ngăn kéo thư phòng. Chỉ sau khi cuốn sách "Gun Alley: Murder, Lies and Failure of Justice" được ra mắt, chứng minh về sự oan ức của Colin đã được sáng tỏ, ông mới đưa bức thư này ra với vai trò là bằng chứng bổ sung.

Từ sau đó, bức thư đã được truyền tay nhiều người. Tuy nhiên, chủ sở hữu hiện tại của nó đã quyết định bán đấu giá công khai tại buổi bán đấu giá cổ vật do công ty có tên South Yarra tổ chức. Bức thư được đưa ra đấu giá cùng với 3 món đồ khác cùng có liên quan đến vụ án Gun Alley. Ngày 27/5/2008, thống đốc bang Victoria mới chính thức tuyên bố ông Colin vô tội. Vụ án của Colin trở thành vụ án oan nổi tiếng nhất trên thế giới.

(Nguồn: theage)