Tại một phòng khám dinh dưỡng ở Trung Quốc, một bà mẹ dẫn con tới khám lo lắng hỏi bác sĩ: "Tôi cho con uống sữa mỗi ngày nhưng bé không lớn gì cả".
Người mẹ còn nói rằng, con của cô mỗi ngày uống 2-3 hộp sữa nhưng lại chậm phát triển chiều cao. Sau khi con được 1 tuổi, cô chuyển từ sữa bột công thức sang sữa hộp bổ sung. Tuy nhiên, khi bác sĩ hỏi kỹ con cô uống loại sữa gì, lúc này bác sĩ mới phát triển đó đều là những loại sữa không chứa nhiều dinh dưỡng.
Bác sĩ nhận thấy các loại sữa mà người mẹ này cho con uống thuộc vào 3 loại dưới đây:
- Nước uống chứa axit lactic
- Đồ uống có chứa sữa
- Sữa chế biến sẵn cho buổi sáng
Cả 3 loại sữa này đều có hương vị thơm ngon, có chứa một lượng sữa nhỏ, các thành phần còn lại là đường và hương liệu tổng hợp, hầu như những chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển chiều cao như canxi chiếm rất ít.
Bác sĩ cho biết có nhiều bậc cha mẹ nhầm lẫn trong việc chọn mua sữa cho con, họ chú trọng tới hương vị thay vì thành phần dinh dưỡng. Đó cũng là lý do mà trẻ tuy uống nhiều sữa hằng ngày nhưng cơ thể lại thiếu hụt canxi, từ đó ảnh hưởng tới quá trình phát triển chiều cao.
1. Nước uống chứa axit lactic/sữa uống lên men
Đồ uống có chứa lợi khuẩn Lactobacillus hay còn gọi là sữa uống lên men sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa làm nguyên liệu thô, nhũ tương thu được từ quá trình lên men của lactobacilli, kết hợp với nước, đường hoặc chất làm ngọt nhân tạo, chất tạo vị chua, nước trái cây, chiết xuất thực vật...
Thức uống này có một số tác dụng với trẻ như:
- Axit lactic trong sữa uống lên men và các nước uống lên men khác có thể cung cấp các vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ. Vi khuẩn này có thể giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
- Vi khuẩn có lợi trong các sản phẩm lên men có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ em. Chúng có thể giúp cân bằng vi khuẩn trong ruột, đẩy lùi vi khuẩn có hại và hỗ trợ phản ứng miễn dịch tự nhiên.
- Sữa uống lên men và các nước uống chứa axit lactic có thể giúp giảm triệu chứng táo bón và cải thiện tiêu hóa chung của trẻ em.
Tuy nhiên, hàm lượng canxi trong thức uống này thấp, không hỗ trợ phát triển chiều cao, thay vào đó là cải thiện đường ruột.
2. Đồ uống có chứa sữa/sữa trái cây
Đồ uống có chứa sữa là sản phẩm được làm từ sữa tươi hoặc các sản phẩm từ sữa thông qua quá trình lên men hoặc chế biến không lên men. Đồ uống chứa sữa được chia thành đồ uống chứa sữa đã pha chế và đồ uống chứa sữa lên men.
Đồ uống có chứa sữa pha sẵn là đồ uống được chế biến bằng cách sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa làm nguyên liệu khác, thêm một hoặc nhiều nước, đường, chất làm ngọt, chiết xuất thực vật, hương liệu tổng hợp...
Căn cứ vào thành phần của sản phẩm và thành phần dinh dưỡng được in trên bao bì, sữa trái cây thực chất là nước giải khát chứ không phải là sữa. Sữa trái cây không phải là sữa và không thay thế được sữa, nó là sản phẩm giải khát được bổ sung các vitamin, khoáng chất.
Thông thường, thức uống này có hương vị thơm ngon, giá thành ngang ngửa với sữa tươi, được nhiều trẻ em yêu thích. Tuy nhiên, việc thay thế nó thành sữa cho trẻ uống hằng ngày là điều không nên, bởi nó không đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng trẻ cần.
3. Sữa chế biến sẵn cho bữa sáng
Hiện nay, có một số sản phẩm gắn mác là sữa chế biến sẵn dành cho bữa sáng, chỉ cần trẻ uống 1 hộp sữa này là có thể thay thế cho bữa sáng thống thường. Có vẻ như đây là sự lựa chọn thích hợp dành cho những gia đình bận rộn, không có thời gian cho con ăn sáng.
Những loại sữa này thường gắn mác là sữa yến mạch ít ngọt, sữa óc chó, sữa ngũ cốc... Hương vị của nó rất ngon nhưng khi nhìn vào thành phần dinh dưỡng, bạn sẽ nhận ra hàm lượng dưỡng chất quan trọng như canxi rất ít, hương liệu và phụ gia chiếm đa số. Nếu thường xuyên cho trẻ uống loại sữa này, khó tránh khỏi việc trẻ thiếu hụt canxi.
Khi chọn mua sữa cho trẻ, cha mẹ cần dựa trên các tiêu chí sau:
- Xem bảng thành phần dinh dưỡng, chỉ chọn loại ghi sữa tươi.
Nhiều loại sữa tươi, sữa nguyên chất đóng hộp, sữa bột thông thường đều có bảng thành phần đơn giản và rõ ràng.
- Hàm lượng protein >2,9 g/100 ml.
- Cứ 100 ml sữa phải chứa ít nhất 100 mg canxi, tốt nhất là trên 120 mg.
Nếu trẻ không thích uống loại sữa này, cha mẹ có thể cho thêm ngũ cốc, các loại hạt, chuối, táo, dâu tây, xoài và các loại trái cây khác vào sữa để tăng thêm vị đậm đà cho sữa.