Sau khi ăn con so trong bữa tối, bệnh nhân Hoàng V. C. (61 tuổi, trú tại TP Hạ Long, Quảng Ninh) xuất hiện tình trạng cứng hàm, tê môi, tê lưỡi, bồn chồn, khó thở khó nói, vận động khó khăn, được người nhà đưa vào Bệnh viện Bãi Cháy cấp cứu.

Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã khai thác thông tin bệnh lý, thăm khám lâm sàng, cận lâm sàng, xác định tình trạng bệnh nhân bị ngộ độc so biển, nhanh chóng thực hiện các biện pháp xử trí cấp cứu thải độc theo phác đồ (giảm tiết, rửa dạ dày, cân bằng dịch điện giải). Sau 24 giờ điều trị tích cực, bệnh nhân tỉnh táo, các triệu chứng ngộ độc thuyên giảm. Thông tin chia sẻ từ bệnh nhân, dù biết con so có độc tính nhưng bệnh nhân vẫn chủ ý ăn vì đã từng ăn so nhiều lần trước đây mà chưa bị ngộ độc.

Theo nghiên cứu y khoa, độc tố tetrodotoxin có trong con so biển, tập trung chủ yếu ở buồng trứng. Đặc biệt vào mùa sinh sản, độc tố này có nồng độ càng cao. Ngoài ra, cá nóc, bạch tuộc vòng xanh, sao biển, một số loài cua, sa giông, một số loài ốc biển… cũng chứa độc tố này.

BS Nguyễn Sỹ Mạnh, Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: "Độc tố tetrodotoxin có độc tính rất mạnh, bền vững với nhiệt, các biện pháp chế biến hiện nay không đảm bảo loại trừ hết nguy cơ gây ngộ độc. Độc tố gây ảnh hưởng chủ yếu trên thần kinh (đặc biệt là liệt), ngoài ra còn ảnh hưởng đến tim mạch và tiêu hóa. Chỉ với liều độc rất thấp có thể gây rối loạn cảm giác như tê môi, lưỡi, tay, chân, liệt các cơ vận động, cơ hô hấp, giãn đồng tử, nôn, đau bụng, tiêu chảy, có thể gây rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp… khiến bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng suy hô hấp, thiếu oxy não, tổn thương thần kinh và có thể tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời".

Mỗi năm, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận cấp cứu và điều trị cho rất nhiều trường hợp ngộ độc tetrodotoxin có trong so biển do nhầm lẫn hoặc chủ ý ăn các món chế biến từ các loại hải sản này. Nhiều cơ sở y tế đã ghi nhận những trường hợp bệnh nhân ngộ độc so biển tử vong trên đường vận chuyển cấp cứu do ở trên tàu thuyền, ngoài đảo, xa cơ sở y tế.

Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không được ăn so biển, kể cả trứng và thịt của loài này. So biển có hình dạng rất giống sam biển, do đó trước khi chế biến, người dân cần nhận diện, phân biệt khi nào chắc chắn là sam biển mới được chế biến món ăn.

Hiện nay không có thuốc giải độc đặc hiệu nên khi phát hiện người bị ngộ độc do ăn so biển với các triệu chứng nôn mửa, tê môi, miệng, chân, tay, lơ mơ, trạng thái thần kinh li bì, toàn thân biểu hiện mệt mỏi… nên nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để sơ cứu, cấp cứu kịp thời.

Nguồn và ảnh: Bệnh viện Bãi Cháy