Ở nước ta có rất nhiều loại cá đồng (cá nước ngọt) khác nhau, cũng có nhiều loại cá ăn ngon, song hầu như không để lại những ấn tượng sâu đậm như cá rô mà người dân quen gọi là “cá rô đồng”. Cũng không phải ngẫu nhiên mà cá rô lại được nhân dân ta, từ xưa đã có nhiều ngôn từ để ghi nhận, như “ngon như gan gà, trứng cá rô”, “cá rô kho tộ”, “cá rô đầm Sét” nổi tiếng là ngon thơm.
Cá rô thường (Anabas) là loài cá rất phổ biến ở nước ta. Chúng sống nhiều ở ao, hồ, ruộng nước… Thân cá hơi dẹt, đầu múp, nắp mang khỏe và có răng cưa, vây lưng có nhiều gai cứng. Chiều dài thân chỉ khoảng 15 – 20cm, nặng chừng 20 – 80g. Cá lớn chậm nhưng rất khỏe, có thể sống được trên cạn khá lâu nhờ vào bộ phận hô hấp phụ gọi là hoa khế; đó là những nếp màng nhầy với nhiều mạch máu nhỏ li ti.
Vào mùa khô hanh, cá lẩn sâu trong lớp bùn lầy. Một khi có hạn hán kéo dài, cá rô có thể tự di chuyển ngay trên mặt đất hoặc leo cả lên các bờ ghềnh, bờ dốc của đầm, suối… thậm chí cả lên cây để đi tìm nguồn nước mới. Chính vì lẽ đó, cá rô còn được gọi dưới một cái tên nữa là cá rô leo (Climbing fish). Thịt cá rô hoặc hai buồng trứng màu vàng ươm của nó rất thơm ngon, bùi và béo ngậy. Là loại thực phẩm rất ngon và bổ. Ai đã từng ăn món cá rô kho tộ, cá rô chiên, cá rô canh cải, thì khó mà quên được!
Dưới đây xin giới thiệu món ăn bài thuốc từ cá rô.
* Trị đau mỏi lưng do thận yếu: Dùng món cháo cá rô. Lấy vài con cá rô đồng làm sạch đem nấu với một ít tủy heo và vài nắm gạo tẻ, nêm nếm gia vị vừa dùng, ăn ngày 1 lần cần ăn liền trong 7 – 10 ngày.
* Món cá rô kho tộ: Cá rô loại vừa 300g, tiêu, muối, đường, bột ngọt, tỏi, dầu ăn, nước mắm vừa đủ.
Làm sạch cá rô để ráo, ướp: 1 muỗng cà phê tiêu, 2 muỗng cà phê bột ngọt, 1 muỗng xúp tỏi băm, 2 muỗng xúp nước mắm. Để cá thấm 30 phút. Tỏi băm nhuyễn. Nồi đất để nóng cho 2 muỗng xúp dầu, 2 muỗng xúp đường quậy tan, để lửa trung bình. Đường ngả màu vàng cho cá vào đảo nhanh tay, trở đều. Chế nước lạnh ngập mặt, để lửa riu riu. Khoảng 15 phút cá chín, có màu vàng, nêm lại vừa ăn. Nước cá sâm sấp, rắc tiêu lên mặt cho thơm. Món này cần ăn nóng với cơm.
* Món canh cải cá rô: Cải xanh 2 mớ, cá rô 200g, 1 nhánh con gừng, bằm nhỏ, 1 muỗng cà phê nước mắm, hạt nêm, dầu ăn. Rau cải ngắt bỏ gốc, rửa sạch, xắt ngắn khoảng 1 cm. Cá rô đánh vảy, khía bụng, bỏ ruột, rửa sạch, nướng qua trên than hoa.
Đun sôi nước, thả cá, gừng vào luộc chín, gỡ lấy thịt, xương cá cho vào máy xay sinh tố, xay nhỏ, lọc lấy nước. Ướp thịt cá với nước mắm, gừng khoảng 5 phút. Đun sôi nước cá, cho rau cải, thịt cá, khi canh sôi hớt bỏ bọt nêm hạt nêm vừa miệng. Món canh này nên ăn nóng để khỏi bị tanh, trị chứng đau lưng.
Cá rô thường (Anabas) là loài cá rất phổ biến ở nước ta. Chúng sống nhiều ở ao, hồ, ruộng nước… Thân cá hơi dẹt, đầu múp, nắp mang khỏe và có răng cưa, vây lưng có nhiều gai cứng. Chiều dài thân chỉ khoảng 15 – 20cm, nặng chừng 20 – 80g. Cá lớn chậm nhưng rất khỏe, có thể sống được trên cạn khá lâu nhờ vào bộ phận hô hấp phụ gọi là hoa khế; đó là những nếp màng nhầy với nhiều mạch máu nhỏ li ti.
Dưới đây xin giới thiệu món ăn bài thuốc từ cá rô.
* Trị đau mỏi lưng do thận yếu: Dùng món cháo cá rô. Lấy vài con cá rô đồng làm sạch đem nấu với một ít tủy heo và vài nắm gạo tẻ, nêm nếm gia vị vừa dùng, ăn ngày 1 lần cần ăn liền trong 7 – 10 ngày.
* Món cá rô kho tộ: Cá rô loại vừa 300g, tiêu, muối, đường, bột ngọt, tỏi, dầu ăn, nước mắm vừa đủ.
Làm sạch cá rô để ráo, ướp: 1 muỗng cà phê tiêu, 2 muỗng cà phê bột ngọt, 1 muỗng xúp tỏi băm, 2 muỗng xúp nước mắm. Để cá thấm 30 phút. Tỏi băm nhuyễn. Nồi đất để nóng cho 2 muỗng xúp dầu, 2 muỗng xúp đường quậy tan, để lửa trung bình. Đường ngả màu vàng cho cá vào đảo nhanh tay, trở đều. Chế nước lạnh ngập mặt, để lửa riu riu. Khoảng 15 phút cá chín, có màu vàng, nêm lại vừa ăn. Nước cá sâm sấp, rắc tiêu lên mặt cho thơm. Món này cần ăn nóng với cơm.
* Món canh cải cá rô: Cải xanh 2 mớ, cá rô 200g, 1 nhánh con gừng, bằm nhỏ, 1 muỗng cà phê nước mắm, hạt nêm, dầu ăn. Rau cải ngắt bỏ gốc, rửa sạch, xắt ngắn khoảng 1 cm. Cá rô đánh vảy, khía bụng, bỏ ruột, rửa sạch, nướng qua trên than hoa.
Đun sôi nước, thả cá, gừng vào luộc chín, gỡ lấy thịt, xương cá cho vào máy xay sinh tố, xay nhỏ, lọc lấy nước. Ướp thịt cá với nước mắm, gừng khoảng 5 phút. Đun sôi nước cá, cho rau cải, thịt cá, khi canh sôi hớt bỏ bọt nêm hạt nêm vừa miệng. Món canh này nên ăn nóng để khỏi bị tanh, trị chứng đau lưng.
