Con bị gai đôi cột sống, mình nói thẳng con phải biết lựa tư thế phù hợp khi quan hệ tình dục

(Chị T.H, Cầu Giấy, Hà Nội)

Chuyện con xem phim đen, xem ảnh sex, đọc truyện sex... thực ra không những không phải chuyện trời sập mà là chuyện cực kỳ bình thường. Mọi đứa trẻ đều có sự tò mò về tính dục và muốn khám phá cơ thể mình. Với thời đại này việc lũ trẻ tìm đến web đen là điều đương nhiên xảy ra và cha mẹ phải hiểu đó là chuyện hết sức bình thường. Vì vậy thay vì ngăn cấm, nghiêm trọng hóa vấn đề thì hãy nói chuyện để con hiểu rõ lợi - hại, thực - giả của web đen và tranh thủ dạy con về giới tính.

Nhiều cha mẹ xem đây là chuyện nhạy cảm để thì thầm to nhỏ, mình càng xem nó là chuyện nhạy cảm thì thái độ của con với việc đó càng lén lút giấu giếm. Đây không phải câu chuyện của đạo đức mà thực sự là câu chuyện của khoa học và hành vi tình dục là khoa học.

Gia đình mình cũng như mọi gia đình và con mình không phải "con nhà người ta" nên cũng xem phim sex. Nhưng vì mình đã xác định tư tưởng trước rồi nên cũng ứng xử bình thường thôi. Mình mới nói với con rằng phim đó là giả đấy, không phải là thật đâu, ngoài đời không có ai quan hệ tình dục 15 phút như trong phim đâu. Mình cũng nói quan hệ tình dục là sự trao đổi cảm xúc, không phải robot làm tình như trong phim.

Khi con mình có bạn gái mình không hỏi con là đã có quan hệ với bạn gái chưa, mà mình hỏi là: "Con có biết dùng bao cao su không?". Có lần mình thấy trong ngăn tủ của con có lọ thuốc kích dục, mình bảo luôn là: "Con đừng uống, uống vào hại sức khỏe".

Gần đây con kêu đau lưng sau tối 8/3 khi đi chơi với bạn về, mình cũng chat nói thẳng với con là phải biết lựa tư thế khi quan hệ tình dục vì con bị gai đôi. Mình cũng gợi ý luôn tư thế nằm dưới. Mình luôn nói thẳng, trực diện, không vòng vo để con hiểu rằng chuyện sex là chuyện khoa học và hãy nhìn nhận nó dưới góc độ khoa học.

Theo mình nghĩ là khi con có bất kỳ một biểu hiện hành vi nào liên quan tới khám phá cơ thể và tình dục thì cha mẹ nên chớp lấy cơ hội để đề cập, thay vì chọn theo tuổi. Việc đưa hình ảnh con cái hoặc kể chuyện con lên mạng thì cha mẹ hãy luôn đặt bản thân vào con và tự hỏi nếu mình là con thì mình có xấu hổ không thì sẽ luôn biết được nên đăng gì và không nên đăng gì lên MXH.

Đề cập giáo dục giới tính cho con cần thẳng thắn và khoa học

(Chị Bạch Thùy Linh, mẹ Ong - 11 tuổi, Hà Nội)

Hình như xã hội ngày càng hiện đại, số lượng những vụ án xâm hại tình dục trẻ em gia tăng hay tỉ lệ trẻ vị thành niên nạo phá thai đã hình thành nên một nỗi lo to lớn ở các bậc cha mẹ. Điều này khiến chủ đề giáo dục giới tính, lẽ ra phải được nói đến nhiều hơn trong các cuộc nói chuyện trong gia đình, thì lại trở thành một đề tài cấm kị, vì sợ “vẽ đường cho hươu chạy”?

Nhưng chúng ta quên mất rằng tình dục là bản năng của con người từ hàng triệu năm nay, ông bà ta 13, 15 tuổi đã lấy vợ gả chồng và chúng ta trước khi làm cha mẹ, chẳng phải cũng đều trải qua ngần ấy giai đoạn: từ chỗ mù mờ chưa biết gì về giới tính, rồi được dạy, hoặc tự khám phá, rồi mới biết dần. Không ai sinh ra đã biết ngay!

Cũng không ít người do không được dạy, tự mày mò khám phá sai cách rồi gặp nguy hiểm, bị xâm hại, bị lừa đảo dẫn đến những tổn thương khó lành. Vậy thay vì tức giận, đập điện thoại, la mắng con hay bêu riếu con trên mạng xã hội, hãy dừng lại một giây và tự hỏi “Có khi con biết những chuyện đó sớm lại là điều may, lỡ đâu vì không biết, con đã bị xâm hại rồi?” hay “Có phải bố mẹ đã sai khi chưa dạy con kiến thức đúng, mà để con phải học lỏm nó một cách chưa đúng qua bạn bè không?”.

Nếu là tôi khi bắt gặp con mình xem web đen hay đang tò mò khám phá gì đó chuyện nhạy cảm, tôi sẽ bình tĩnh xem đó có phải là những thứ tôi chưa kịp dạy con hay không, để tìm lúc phù hợp tôi sẽ trao đổi thêm với con.

Với những đứa trẻ được tiếp cận với giáo dục giới tính từ nhỏ, tôi nghĩ sẽ bớt rất nhiều sự tò mò với những hình ảnh khiêu dâm như vậy, bởi chúng đã được giải đáp mọi câu hỏi bằng thông tin khoa học trên hành trình chúng lớn lên rồi.

Người ta hay đặt câu hỏi có nên giáo dục giới tính sớm cho con không và nên giáo dục theo cách như thế nào?

Tôi còn nhớ khi xem bộ phim Captain Fantastic (2016), có đoạn thoại như thế này:

Cô bé con còn rất ít tuổi hỏi ông bố:

- Quan hệ tình dục là gì hả bố?

- Là dương vật của người đàn ông đi vào âm đạo của người đàn bà.

- Sao họ lại làm thế hả bố?

- Vì cả hai sẽ đều sướng. Và vì tinh trùng của người đàn ông sẽ gặp trứng của người đàn bà và tạo ra những đứa con. Đó là cách loài người duy trì nòi giống.

Đoạn hội thoại có thể hơi thô nếu đặt trong một bối cảnh văn học, nhưng tôi biết và cũng từng trải nghiệm thực tế, đó là cách người phương Tây đề cập đến giới tính với con cái của họ, thẳng thắn và mang tính khoa học. Đó cũng là điều các cha mẹ Việt Nam nên dần học tập.

Nếu người lớn coi tình dục là chuyện đáng xấu hổ thì lũ trẻ sẽ lén lút tìm hiểu từ nguồn không lành mạnh

(Chị N.A, Thanh Trì, Hà Nội)

Việc con mình có tìm hiểu hay tò mò về giới tính không phải là chuyện trời sập mà là chuyện hết sức bình thường với một đứa trẻ đang ở độ tuổi dậy thì. Tuy nhiên, công bằng mà nói thì một người mẹ thật khó mà giữ bình tĩnh trong tình huống như vậy.

Nhưng cũng ở vị trí một người mẹ thì chúng ta không được phép lấy lý do không giữ được bình tĩnh mà hành xử như thế, bởi việc đó sẽ ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng đến mối quan hệ giữa mẹ và con, đặc biệt là tâm lý của đứa con đang trong độ tuổi nhạy cảm.

Tôi cho rằng cũng như khi chuẩn bị sinh, tập cho con ăn dặm hay chuẩn bị cho con đến trường, bậc làm cha mẹ cũng cần tìm hiểu về những vấn đề của trẻ tuổi vị thành niên để có những hành xử phù hợp. Việc để mình bị bất ngờ đến mức không thể kiểm soát hành động của mình ở đây là lỗi của người mẹ.

Giáo dục giới tính đối với người Việt chúng ta có lẽ là chủ đề mà nhiều người e ngại, né tránh. Nhưng phải thừa nhận rằng đó là một sai lầm của thế hệ những người đi trước chúng ta, giờ là lúc ta cần sửa chữa để con cái được tiếp cận nó đúng đắn hơn, văn minh hơn.

Cũng như ăn, ngủ, bài tiết, tình dục là một bản năng của con người, dù chúng ta có né tránh thì nó vẫn luôn tồn tại. Chỉ có điều nếu chúng ta coi đó là chuyện xấu hổ thì bọn trẻ sẽ lén lút tìm hiểu từ những nguồn không lành mạnh và hình thành những quan điểm lệch lạc về tình dục.

Viết về chủ đề này, tiến sĩ Cherry Vũ, tác giả cuốn sách "Con mình chẳng lẽ lại vứt?" đã viết: "Các ông bố bà mẹ hãy giáo dục con về giới tính thật sớm, càng sớm càng tốt, trước khi con biết xấu hổ. Hãy bỏ sang một bên những định kiến của bạn về sex, mua sách có tranh ảnh về dạy con, giải thích rõ ràng chuyện con được sinh ra như thế nào, các bộ phận sinh dục của đàn ông, đàn bà hoạt động ra sao… Làm như vậy, bạn sẽ tránh được những rắc rối không đáng có khi con bước vào tuổi dậy thì. Hoặc ít nhất, bạn có thể thảo luận về sex với con bình thường như chuyện "tối nay ăn gì" trong nhà mỗi ngày vậy".

Chưa nói đến những chuyện nhạy cảm như thế này, việc cha mẹ đưa hình ảnh của con lên mạng đã được quy định trong pháp luật, vì vậy chúng ta không cần phải tranh luận thêm về vấn đề này.

Tác động của hành động cha mẹ đọc trộm tin nhắn của con, bêu xấu con trên mạng là vô cùng lớn. Ở phạm vi gia đình, nó hủy hoại mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, khiến đứa trẻ cảm thấy không được tôn trọng, không được thấu hiểu, và chúng sẽ không còn muốn chia sẻ những vấn đề của mình với bố mẹ nữa.

Ở phạm vi quan hệ xã hội, việc này có thể gây ra tác động tâm lý lớn đối với trẻ vì đây là giai đoạn quan trọng của việc hình thành cái tôi cá nhân ở trẻ. Những lời đàm tiếu trêu chọc từ bạn bè và những người xung quanh có thể khiến đứa trẻ phải trải qua một giai đoạn rất khó khăn. Tổn thương tâm lý là thứ chúng ta không quan sát được bằng mắt thường nhưng lại ảnh hưởng rất lâu dài với những hậu quả khó lường.

Đối thoại chủ đề "nóng" một cách linh hoạt, ngẫu hứng chứ không tạo bầu không khí nghiêm trọng

(Chị Nhung Nguyễn, mẹ của 2 cô con gái, TP.HCM)

Thứ nhất, là một người mẹ có con đang ở độ tuổi pre-teen, tôi hoàn toàn đồng cảm với tâm trạng của chị Hồng Nhung (vợ Xuân Bắc) và tôi nghĩ bất kỳ người cha người mẹ nào, dù có tỉnh thức đến đâu, cũng sẽ sốc và xáo trộn khi thấy con mình tiếp cận văn hóa đen.

Thứ hai, khách quan mà nói thì người mẹ đưa thông tin lên mạng xã hội với mục đích cảnh tỉnh các phụ huynh khác. Ở khía cạnh tích cực, ta nên xem đây là ý tốt của chị ấy, dù hành động đó có phần không phù hợp và rất thiếu tế nhị.

Và không thể phủ nhận được rằng qua câu chuyện này, chúng ta đều rút ra được bài học quý giá với chính gia đình mình. Vì vậy, nếu muốn góp ý, mọi người nên sử dụng lời nói mang tính xây dựng thay vì công kích, phản cảm.

Thứ ba, tuy đồng cảm nhưng tôi không đồng tình với cách xử lý nóng vội của người mẹ, bởi vì chúng ta đều biết mạng xã hội cực kỳ phức tạp, mọi sự kiện đều có thể nhận được những bình luận trái chiều, gây ảnh hưởng đến sự riêng tư của gia đình chị nói chung, và con trai chị nói riêng. Bé sẽ có nguy cơ gặp phải làn sóng bắt nạt trên mạng xã hội (cyberbullying) – vấn nạn đã gây ra những tổn thương tâm lý và hậu quả nghiêm trọng đến rất nhiều người trên toàn cầu.

Trước những sự việc như thế này xảy ra chúng ta phải cực kỳ giữ bình tĩnh. Chỉ có bình tĩnh chúng ta mới có đủ sáng suốt mà suy ngẫm và cân nhắc thấu đáo mọi khía cạnh. Không chỉ trong mỗi tình huống này, mà trong tất cả mọi việc liên quan đến con cái và cuộc sống cũng vậy.

Vấn đề có nghiêm trọng hay không phụ thuộc vào việc quan sát con của cha mẹ, nếu thấy con mình có sức khỏe tâm thần bình thường, ổn định, tâm trạng tích cực thì lúc này, cha mẹ cần dành thời gian để cân nhắc sáng suốt và lựa chọn những biện pháp tối ưu nhất để chấm dứt hành vi không phù của con.

Còn khi cha mẹ thấy ở con đã xuất hiện những biểu hiện bất thường về tâm lý, sinh lý như buồn bực, cáu gắt vô cớ, xa cách cha mẹ, người thân, sử dụng internet/ mạng xã hội quá nhiều v.v… thì ta nên coi đây là chuyện "hệ trọng" và khẩn trương cứu vãn. Vấn đề lúc này đã trở nên nghiêm trọng và bắt buộc cha mẹ phải cùng nhau tìm giải pháp đưa con trở về với cuộc sống tích cực.

Việc giáo dục giới tính sớm cho con là điều chắc chắn chúng ta nên làm và chúng ta cần suy ngẫm về một lộ trình giáo dục giới tính phù hợp theo thời gian.

Đối với bạn lớn (10 tuổi), tôi chọn cách đối thoại những chủ đề nóng một cách linh hoạt, ngẫu hứng chứ không tạo bầu không khí nghiêm trọng, căng thẳng để tránh làm con ngại hoặc hoang mang.

Ví dụ như có một hôm tôi đọc được tâm sự của một người mẹ về việc con trai chị và nhóm bạn nghịch dại nên đã ghép mặt một bạn nữ vào cơ thể khỏa thân rồi tung lên mạng, lan truyền trong các nhóm khác, gây hậu quả nghiêm trọng và có nguy cơ vướng vào lao lý.

Tôi kể cho con nghe, hỏi con thấy sao về hành động sai trái đó, xem thái độ và lèo lái các thông tin giáo dục giới tính một cách khéo léo, tự nhiên. Tôi cảm thấy bằng cách đó, cả tôi và con đều không ngại ngùng, con cũng thêm tin tưởng khi nói chuyện với mẹ.

Tôi đã nghĩ đến việc khi con bắt đầu dậy thì, tôi sẽ bắt đầu chỉ cho con những thông tin cần thiết ở mức độ trưởng thành hơn như: tình yêu, tình dục, tránh thai… Tuy chưa hình dung thật cụ thể sẽ phải nói như thế nào, nhưng chắc chắn tôi sẽ không để cho "hươu không biết chạy đường nào".

Cách làm của tôi có thể không phù hợp với người khác. Vậy nên tôi muốn nhắn gửi tới các cha mẹ rằng hãy quan sát và thấu hiểu tính cách con mình để lựa chọn một lối truyền đạt phù hợp nhất.