Một ca phẫu thuật “cậu nhỏ” được các bác sĩ thực hiện. Ảnh: T.G
Những sự cố hy hữu
Mới đây các bác sĩ Bệnh viện Da liễu Trung ương đã buộc phải cắt bỏ toàn bộ “cậu nhỏ” của nam thanh niên gần 30 tuổi ở Sơn La vì bị ung thư dương vật giai đoạn muộn. Khoảng một năm trước vùng bẹn của bệnh nhân nổi hạch to dần, bìu đau, viêm loét và có “mùi”. Vì tưởng là bị hẹp bao quy đầu, lại xấu hổ nên cậu tự mầy mò tìm thuốc Nam không rõ nguồn gốc về đắp. Tới khi bị đau, ổ viêm loét lan rộng có chảy máu bệnh nhân mới chịu vào viện thì hạch đã lan rộng, ăn vào mạch máu… bác sĩ phải cắt bỏ và tạo hình lại "cậu nhỏ" để giữ phần nào chức năng sinh lý.
Cũng căn bệnh trên, ông N.V.S (45 tuổi, ở Long An) “tự chẩn” là do viêm nhiễm đường sinh dục, nên tự mua kháng sinh về uống. Sau hơn một tháng không khỏi, còn bị nặng hơn mới đi khám và được bác sĩ phát hiện bị ung thư dương vật, chỉ định cắt bỏ “súng” trước khi tế bào ác tính di căn.
Còn các bác sĩ Khoa Phẫu thuật Hàm Mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ (BV Việt Đức) đã mổ cấp cứu nối lại hai tinh hoàn và dương vật đứt rời 3 phần cho nam bệnh nhân 26 tuổi. Được gia đình bảo quản mặc dù chưa đúng cách nhưng gần 10 giờ sau khi đứt rời bác sĩ đã phẫu thuật nối lại được “cậu nhỏ”, phục hồi được cả mạch máu, dây thần kinh, đường dẫn nước tiểu, ống dẫn tinh...
Mùng 4 Tết 2017, khoa Ngoại (BV Đại học Y Hà Nội) tiếp nhận cấp cứu cho bệnh nhân 45 tuổi, “cậu nhỏ” bị bầm tím, phù nề, gập góc, tinh thần hoảng hốt… vì bị “gãy súng” khi đang “yêu”. Nguyên nhân do sau ăn nhậu bệnh nhân có quan hệ tình dục và “quá đà” với tư thế khó. Vì cấp cứu sớm nên ca phẫu thuật phục hồi “cậu nhỏ” thành công, sau một ngày bệnh nhân đã được xuất viện về điều trị ngoại trú.
Tháng 3/2016, anh Nguyễn Văn N. (SN 1982) tại Yên Lãng, Hải Phòng cưa tre bằng máy cưa điện bị lưỡi cưa bật ngược vào bộ phận sinh dục, bắn mất một bên tinh hoàn. Dù được cấp cứu kịp thời nhưng anh N vẫn mất hẳn một bên tinh hoàn. Còn BV Bình Dân (TP HCM) cũng từng cứu chữa 2 bệnh nhân sửa máy sục khí dưới đìa tôm bị cánh quạt của máy quấn vào quần đùi, cuốn và lột hết toàn bộ da dương vật, da vùng bìu. Các bác sĩ phải ghép da đùi để phục hồi “cậu nhỏ” và bìu.
Làm gì để cứu “cậu nhỏ” khi gặp nạn
Theo BS Lê Quân (Phòng khám Trần Khát Chân, Hà Nội) ung thư dương vật có nhiều nguyên nhân, nhưng phần lớn gặp ở bệnh nhân có hẹp bao quy đầu (hơn 90%) và mất vệ sinh nơi “cậu nhỏ” khiến chất bẩn, vi khuẩn bám lâu ngày gây viêm, loét dẫn đến tổn thương kéo dài, làm thay đổi cấu trúc tế bào và gây ung thư. Bệnh xếp thứ 17 trong các loại ung thư thường gặp ở Việt Nam, gây mất chức năng đàn ông và tử vong. Đáng chú ý là gần đây bệnh xuất hiện nhiều ở lứa tuổi 30-40, thậm chí mới ngoài 20, chưa lập gia đình. Phần lớn do bệnh nhân chủ quan, trải qua thời gian dài tự điều trị không đỡ mới đến BV và đã ở giai đoạn muộn, thậm chí di căn phải cắt bỏ dương vật, ảnh hưởng sức khỏe tinh thần, thể chất của người bệnh.
Để có thể cứu “cậu nhỏ” khi gặp tai nạn theo BS Trịnh Hoàng Giang (khoa Nam học, BV Việt Đức) cần thực hiện những bước sau:
Quan trọng nhất là khâu sơ cứu cho bệnh nhân: Hãy nhanh chóng băng bó bộ phận đứt rời bằng gạc. Đặt nhiều gạc vào mỏm cụt, ép chặt và băng vòng qua mông để cầm máu. Tuyệt đối không nên kẹp hay thắt mạch. Sau đó, chuyển bệnh nhân đến BV có chuyên khoa nam học – tiết niệu càng sớm càng tốt. Thời gian vàng để nối lại dương vật bị đứt rời phải trước 6 giờ (kể từ khi bị đứt rời), tránh tình trạng bộ phận đó bị hoại tử do các mô không được cung cấp máu bắt đầu chết, việc nối liền khó thành công.
Bảo quản đúng cách bộ phận đứt rời: Phần bị đứt lìa cho vào túi nilon sạch, buộc chặt, rồi cho tiếp vào một túi ni lon khác đựng nước (để bộ phận không tiếp xúc trực tiếp với nước). Rồi đặt vào thùng nước đá lạnh nhiệt độ 4-10 độ C. Tuyệt đối không bỏ trực tiếp phần đứt rời vào nước đá, đặt lên đá lạnh, đá khô vì sẽ gây tê cóng, bỏng lạnh, làm hoại tử mô, ảnh hưởng xấu đến quá trình hồi phục mô sau khi nối lại.
Để phòng bệnh, nam giới cần giữ vệ sinh tốt cho cơ quan sinh dục. Với trẻ nhỏ bố mẹ nên lộn bao quy đầu từ sớm cho con, theo dõi phát hiện sớm hẹp bao quy đầu để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Các bác sĩ khuyến cáo nam giới, khi thấy “cậu nhỏ” nổi mụn, hay vùng da dày lên, cảm giác ngứa, nóng rát, mùi khó chịu… Hoặc viêm, sưng, bỗng dưng sờ thấy cục ở ngay dưới quy đầu; Hoặc có nốt sùi nhỏ, loét, chảy máu ở vùng quy đầu, dễ chảy máu khi vệ sinh, khi quan hệ tình dục... cần tới ngay cơ sở y tế chuyên khoa để khám và điều trị sớm.
Ở giai đoạn sớm (sang thương, vết thương phần mềm) bác sĩ có thể bảo tồn “cậu nhỏ”, chi phí điều trị thấp. Còn ở giai đoạn muộn, khi có di căn hạch bẹn bắt buộc phải xạ trị, cắt bỏ, chi phí tốn kém, ảnh hưởng đến duy trì khả năng sinh sản và “chuyện ấy”.
Để phòng bệnh, nam giới cần cần giữ vệ sinh tốt cho cơ quan sinh dục. Với trẻ nhỏ bố mẹ nên lộn bao quy đầu từ sớm cho con, theo dõi phát hiện sớm hẹp bao quy đầu để có biện pháp can thiệp kịp thời.