Chị Phạm Thị Ánh Tuyết (Hậu Lộc, Thanh Hóa) là bà mẹ hai con, bé lớn vừa học xong lớp 1. Trải qua 1 năm đồng hành cùng con, chị rút ra được nhiều bài học hữu ích giúp các phụ huynh tham khảo để chuẩn bị cho con vào lớp 1 bớt bỡ ngỡ.
1 - CHUẨN BỊ NHỮNG KỸ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CHO CON
Rèn kỹ năng tự đi vệ sinh
Vào lớp 1, cô chỉ hướng dẫn bạn nào muốn đi vệ sinh thì đi lối nọ lối kia. Lý thuyết thế là đúng nhưng thực tế lại khác, những ngày đầu tiên vào lớp con mình hay về kể hôm nay bạn A đi vệ sinh không biết chùi, bạn B đi không biết dội nước, bạn C ị ra quần, bạn D tè dầm… Cô giáo phải gọi bố mẹ mang quần đến, thậm chí có bạn đi đòi ngồi bô mới chịu đi…
Mất nửa học kỳ cô giáo phải rèn giũa lại các bạn thực sự rất vất vả, các bạn xung quanh cũng bị ảnh hưởng đến học tập. Vậy nên nếu bố mẹ nào chưa rèn được kỹ năng tự vệ sinh cá nhân của con thì nhanh chóng rèn đi nhé.
Rèn tác phong nhanh nhẹn, ăn sáng nhanh, đi học đúng giờ
Mới vào đầu năm học, việc đi muộn là chuyện bình thường ở huyện, rồi có bé bố mẹ đưa đến lớp là nằm lăn ra ăn vạ, khóc lóc gào con không đi học đâu… hoặc đưa đến lớp rồi mà chúng nó còn chạy theo nhiều khi không kiểm soát được.
Mình mất 2 tuần đầu phải đưa con vào đúng chỗ ngồi, ngồi đó cạnh nó cho đến khi trống đánh vào học, cô giáo vào lớp mới dám về, xong lại còn đứng ở bờ tường ngó vào. Vậy nên việc gọi con dậy sớm, ăn sáng nhanh, tác phong nhanh nhẹn để chuẩn bị học đúng giờ là điều hết sức cần thiết.
Tự mặc quần áo và phối đồ đi học
Tưởng đơn giản nhưng nhiều nhà bố mẹ vẫn phục vụ con cái, nên cái này phải rèn ngay từ nhỏ để tập tính tự lập.
Tự biết cách bảo vệ bản thân
Đang ở mầm non được bao bọc nhưng lên lớp 1 trộn lớp, nhiều bạn mới, chưa kể còn chưa biết nhường nhịn, tranh giành, xô ngã nhau, nhiều đứa còn thấy bút hay tẩy của bạn đẹp còn thản nhiên cầm đi mà không biết đó là ăn trộm. Mình chỉ nói những điều cơ bản là không được lấy đồ của bạn, không tranh nhau, nếu có chuyện gì thì nói cô giáo chứ không được sợ hãi mà giấu giếm.
Giữ tác phong gọn gàng, sạch sẽ, giữ gìn đồ dùng học tập
Sáng đi học sơ vin chỉnh tề đẹp đẽ, chiều về đã thấy quần áo tả tơi, tà dắt, tà buông, quần thì xếch ngược, bút thì nắp với đầu ở đâu chả thấy, bút chì sáng lấy cái mới tinh chiều về đã còn 1 nửa, cục tẩy thì đen sì, vở thì long đầu ghim hoặc quăn mép…
Vài hôm đầu vậy thôi nhưng các mẹ cũng rèn dần đi nhé đến khi vào năm học là vừa. Như con nhà mình nghịch lắm nhưng mẹ cũng nghiêm khắc rèn nên trộm vía cả năm hết có 2 cục tẩy, 5 cái bút chì, 3 cái bút mực chữ A (thay ruột), 2 cái thước và 2 cái bút máy…
Rèn luyện sự tự tin
Mình đã từng chứng kiến có bạn đến cả nửa kỳ chỉ chơi 1 mình, không nói chuyện với ai, học rất tốt, viết đẹp nhưng lầm lì ít nói, chả bao giờ đưa tay phát biểu ý kiến. Giờ chương trình cải cách rồi, hoạt động nhóm rất nhiều, nếu không rèn cho con được sự mạnh dạn thì dù học giỏi mấy con cũng thể tự tin nói trước đám đông, tự tin xây dựng bài, xây dựng tổ nhóm học tập tốt. Ở nhà mình đều khuyến khích cho con phát biểu ý kiến, có khen có chê.
Tâm sự với con
Mỗi ngày con đi học về mẹ nên hỏi hôm nay có gì vui không, có gì kể mẹ nghe không, chứ đừng hỏi cô giáo chấm bài không, được mấy điểm. Không biết con các mẹ thế nào chứ bé nhà mình nó nhiều chuyện lắm, kể đủ thứ nào là bạn A tè dầm, bạn B ngủ gật, rồi nay con giơ tay mà cô giáo không gọi. Nói như thế để hiểu con hơn, hiểu về các hoạt động của con để có phương pháp rèn luyện đúng đắn
2 - CHUẨN BỊ KIẾN THỨC CHO CON TRƯỚC KHI VÀO LỚP 1
Về Tiếng Việt: Chuyện cho học chữ trước hay không thì tùy quan điểm mỗi gia đình. Bản thân mình vẫn muốn trang bị trước một phần để con khỏi bỡ ngỡ.
Ngay bài đầu học C - a - Ca thì đồng nghĩa với việc các con đã phải viết và đọc được Cá, cả, cạ, cà, bà, bả, lã… tức là phụ âm là phải ghép được với nguyên âm a và dấu kèm theo thành thạo rồi thì mới đọc được, và ngày mai là sang bài mới ngay (ví dụ ghép với Ô: Cô, bố, lố, mổ…). Vậy nên trước khi vào lớp 1 con phải ghép được từ 2 âm tiết và kèm dấu thông thạo rồi nếu không sẽ hơi vất vả.
Cứ mỗi tuần là có 1 bài nghe kể chuyện và trả lời câu hỏi, tức là nhìn tranh, nghe cô kể sau đó phải tự thâu tóm lại và kể trước lớp, nên các mẹ cũng rèn dần kỹ năng tóm tắt cho con. Từ bài thứ 10 trở đi là con phải đọc câu ngắn rồi (Dê la cà ở bờ đê/ Bờ đê có dế/Bờ đê có cả Bê). Từ bài thứ 20 trở đi là phải đọc các đoạn văn ngắn rồi và làm các bài tập liên quan (gọi là đọc hiểu để ghép nối cho đúng nội dung bài học).
Về chữ viết: Sau khi thi giữa kỳ 1 xong thì sẽ chuyển từ viết bút chì sang bút mực, cái lúc này xác định là bẩn choe choét luôn. Theo quan điểm cá nhân của mình thì chữ viết không cần mất thời gian rèn nhiều quá. Chỉ cần bé biết đúng ly, khoảng cách (cái này mình không hề rèn, cô dạy trên lớp là các bạn tự viết được).
Toán: Toán lớp 1 thì không quá nặng, nhưng đa dạng các loại bài tập rèn khả năng tư duy. Trước khi vào lớp 1 là phải nhận dạng hết mặt số, cộng trừ các phép đơn giản trong phạm vi 10.