Sự nổi tiếng chóng vánh từ nhỏ giúp rất nhiều đứa trẻ có cơ hội được đi học và đổi đời, nhưng kéo theo đó là không ít những bi kịch. Câu chuyện của cậu bé Phạm Tiểu Cần (15 tuổi, đến từ huyện Vĩnh Phong, tỉnh Giang Tây, Trung Quốc) cũng theo motif này. 

Cách đây nhiều năm, Phạm Tiểu Cần bất ngờ trở thành hiện tượng mạng nhờ gương mặt có nét giống tỷ phú Jack Ma. Ngay kể cả bản thân người sáng lập Tập đoàn Alibaba cũng thừa nhận sự tương đồng về ngoại hình của mình với Tiểu Cần.

Trải qua bao nhiêu năm bị coi là "gà đẻ trứng vàng", là công cụ kiếm tiền, sự xuất hiện mới đây trên mạng của Tiểu Cần một lần nữa làm dấy lên cuộc tranh luận về nạn bóc lột trẻ em của các gia đình và ngành công nghiệp giải trí ở Trung Quốc. 

Cụ thể, trong một video được ghi lại cách đây không lâu, "tiểu Jack Ma" được nhìn thấy trên một con phố đông đúc ở huyện Vĩnh Phong, tỉnh Giang Tây, Đông Nam Trung Quốc. Mọi chuyện sẽ không có gì đáng nói cho đến khi mọi người khi thấy hành động xấu xí của cậu bé này dưới một góc máy quay khác. Theo đó, một người đàn ông được coi là đối tượng được cậu bé này tiếp cận trên đường đã hướng máy ảnh của mình về phía Phạm Tiểu Cần và đăng đàn, chế giễu cậu bé rằng: "Hãy nhìn xem, 'tiểu Jack Ma' đang xin tiền tôi trên phố này". 

Tờ The Paper đưa tin vào ngày 16/1, sau khi clip này trở nên phổ biến khắp cõi mạng, một nhân viên của chính quyền quận cho biết Phạm Tiểu Cần bị gia đình ép đi ăn xin và "tiểu Jack Ma" - một cậu bé bị thiểu năng trí tuệ, đã một mực nghe theo lời của gia đình. Một nhân viên khác khẳng định với The Paper rằng gia đình Tiểu Cần "không gặp khó khăn về tài chính" vì họ nhận được khoản trợ cấp sinh hoạt phí hàng tháng là 2.400 nhân dân tệ (hơn 8,2 triệu đồng).

Vào ngày 17/1, anh họ của "tiểu Jack Ma" là Hoàng Tân Long, cùng với Tiểu Cần đã xin lỗi cộng đồng mạng trong một video đăng tải trên Douyin (TikTok của Trung Quốc). Người anh họ giải thích rằng Tiểu Cần đã bị những đứa trẻ khác lừa khi mình đang đi công tác và không thể chăm sóc cậu bé. Bên cạnh đó, người này một lần nữa nhắc lại hoàn cảnh đáng thương của "tiểu Jack Ma" khi bố cậu bị rắn độc cắn năm 20 tuổi và cụt chân phải còn mẹ cậu bị bệnh về mắt và thiểu năng trí tuệ nên cũng không chăm lo chu đáo cho cậu được.

Trước đó, Tiểu Cần được nhiều người biết đến với cái tên "tiểu Jack Ma" sau khi chính người anh họ Hoàng Tân Long này đăng bức ảnh của cậu lên mạng vào năm 2015. Bức ảnh lan truyền nhanh đến mức chính Jack Ma đã đăng nó trên Weibo và nói rằng ông cảm thấy mình đang "soi gương". Chính vì lẽ đó mà Tiểu Cần nghiễm nhiên trở thành người nổi tiếng trong làng, có người khắp cả nước đến xin chụp ảnh.

Năm 2017, cậu bé được doanh nhân Lưu Trường Giang nhận nuôi và đưa về tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc), cách ngôi làng ở Giang Tây của cậu hơn 1.000 km. Vị doanh nhân này cung cấp cho Tiểu Cần một căn hộ sang trọng với một đội hỗ trợ độc quyền để giúp cậu bé phát triển. Không chỉ vậy, Lưu Trường Giang còn đưa cho gia đình "tiểu Jack Ma" 10.000 NDT (hơn 35 triệu đồng) một năm như một khoản trợ cấp sinh hoạt.

Đến cuối năm 2020, ông chủ họ Lưu đã mở tổng cộng 4 tài khoản trên Douyin với tên "tiểu Jack Ma" và đăng video về cuộc sống hằng ngày của Phạm Tiểu Cần. Trong các video, Tiểu Cần ăn mặc và tạo dáng như một ông chủ thực sự. Đáng chú ý là dù hứa hẹn với gia đình Phạm Tiểu Cần sẽ cho cậu bé ăn học đầy đủ nhưng trên thực tế, Phạm Tiểu Cần lại chỉ chăm chăm livestream kiếm tiền mà không để ý việc học, cậu tự động nghỉ học cũng không ai quản. 

Đầu năm 2021, Tiểu Cần bị đưa về quê hương sau khi Lưu Trường Giang chấm dứt hợp đồng với gia đình cậu và xóa tất cả tài khoản Douyin của cậu. Một năm sau, Tiểu Cần một lần nữa được chú ý trở lại khi anh họ của cậu lại bắt đầu đăng tải loạt video về cậu. Kể từ thời điểm đó, cộng đồng mạng Trung Quốc đặt nghi vấn về việc Tiểu Cần bị gia đình và ngành giải trí lợi dụng.

"Nó là một đứa trẻ tội nghiệp, cuộc đời bị hủy hoại bởi cha mẹ và những người tham lam", một netizen cho hay. 

"Tại sao lại gọi thằng bé là 'tiểu Jack Ma' nhỉ? Chỉ cần gọi thằng bé là 'Phạm Tiểu Cần' là được mà", một người khác nói. Theo người này, chính biệt danh "tiểu Jack Ma" đã mang tính lợi dụng, cướp mất quyền được là chính mình của Phạm Tiểu Cần. 

"Những gì một đứa trẻ lớn lên phụ thuộc vào sự giáo dục mà nó nhận được. Cha mẹ thằng bé đáng ra nên cho thằng bé một nền giáo dục thích hợp hơn", một fan của "tiểu Jack Ma" chia sẻ.

Theo SCMP