"Thứ 2 là ngày đầu tuần, bé luôn cố gắng chăm ngoan. Thứ ba, thứ tư, thứ năm, cả ngày bé luôn cố gắng...". Đó là những câu hát vô cùng quen thuộc mà hồi nhỏ chúng ta hay được ông bà, cha mẹ dạy cho.
Thế nhưng, có bao giờ bạn tự đặt câu hỏi rằng tại sao thứ 2 lại là ngày đầu tuần chứ không phải thứ 1? Nghe có vẻ lạ nhỉ?
Việc đặt tên các ngày trong tuần xuất phát từ các nhà chiêm tinh Ai Cập cổ đại và mỗi ngày được gắn với tên của một vị thần. Ở thời kỳ này, Chủ nhật từng được coi là ngày của Mặt Trời và là ngày đầu tiên trong tuần.
Người Ai Cập truyền lại ý tưởng về 7 ngày trong tuần cho người La Mã. Người La Mã cũng bắt đầu một tuần bằng ngày chủ nhật, còn gọi là "dies solis". Khi chuyển sang tiếng Anh trung cổ là sone(n)day và tiếng Anh hiện đại gọi là Sunday (Chủ nhật).
Việc đặt tên các ngày trong tuần xuất phát từ các nhà chiêm tinh Ai Cập cổ đại và mỗi ngày được gắn với tên của một vị thần.
Trong tiếng Latin, thứ Hai được gọi là dies lunae (được đặt theo tên Mặt trăng) và khi chuyển sang tiếng Anh cổ là Monandaeg, sau đó chuyển thành Monday trong tiếng Anh ngày nay.
Thứ Ba thường được đặt theo tên của các vị thần chiến tranh. Như ở Hy Lạp cổ đại, thứ Ba được gọi là Hemera Areos (ngày của Ares). Và trong tiếng Anh cổ, thứ Ba là Tiwesdaeg, đặt theo tên thần chiến tranh của người Bắc Âu là Tiwaz (hay Tiw).
Thứ Hai là ngày khởi đầu của tuần mới khi tất cả mọi người bắt đầu học tập, làm việc sau hai ngày nghỉ ngơi vì vậy nhiều người "sợ" thứ hai.
Thứ Tư là ngày của sứ giả của các vị thần. Ở Hy Lạp cổ đại, thứ Tư được gọi là Hemera Hermu (ngày của Hermes).
Jupiter được dành tặng cho ngày thứ Năm, dies Jovis trong tiếng La Mã. Trong khi đó, ở Anh ngày này dành cho thần Thor và được gọi là thurresdaeg, hay sau này là thur(e)sday.
Thứ Sáu dành cho Aphrodite và Venus. Ở Bắc Âu và Anh cổ, Venus gắn liền với hình tượng Frigg, nữ thần thông thái. Trong tiếng Anh cổ, ngày này gọi là frigedaeg hay fridai trong thời Trung cổ. Với nhiều nền văn hóa, thứ Bảy là ngày cuối cùng trong tuần. Trong tiếng Latin, ngày này gọi là dies Satumi, sau này chuyển thành Saterday trong tiếng Anh trung cổ.
Thứ Bảy và Chủ nhật là những ngày mà ai cũng chờ đợi nhất trong tuần.
Và cũng là những ngày được "xõa xuyên đêm" cũng bạn bè.
Như vậy, nhìn chung, theo lịch sử ra đời các tên gọi các thứ trong tuần, lẽ ra ngày đầu tuần của Việt Nam phải là Chủ nhật. Tuy nhiên, sự ra đời của thứ Hai không chỉ đơn giản dừng lại ở đó.
Tại sao ở Việt Nam Thứ hai là ngày đầu tuần? - Câu hỏi nhiều người thắc mắc nhưng không biết câu trả lời.
Không phải nền văn minh nào cũng coi Chủ nhật là ngày đầu tuần, nổi bật chính là các hệ ngôn ngữ Slavic. Theo đó, Chủ nhật là ngày cuối tuần và không đặt theo tên thần Mặt Trời. Và với hệ văn hóa Slavic, thứ Hai sẽ là ngày đầu tiên trong tuần.
Ở Việt Nam, quan niệm xem ngày thứ Hai là ngày đầu tuần là do các nhà truyền giáo người Bồ Đào Nha mang tới Việt Nam. Cách gọi "thứ Hai" bắt nguồn từ tiếng Bồ Đào Nha "segunda-feira", có nghĩa là phiên chợ thứ hai, trong tiếng Việt bị tỉnh lược thành "thứ hai".
Cách gọi "Thứ hai" trong tiếng Việt bắt nguồn từ từ tiếng Bồ Đào Nha "segunda-feira".
Các ngày còn lại trong tuần lần lượt được gọi trong tiếng Bồ Đào Nha được đặt tên theo các phiên chợ. Thứ Ba: Terça-feira (phiên chợ thứ ba), thứ Tư: Quarta-feira (phiên chợ thứ tư), thứ Năm: Quinta-feira (phiên chợ thứ năm), thứ Sáu: Sexta-feira (phiên chợ thứ sáu), thứ Bảy: Sábado (ngày nghỉ ngơi).
Vì các ngày trước đó đã gọi là thứ Hai, thứ Ba, thứ Tư… nên tên gọi ngày nghỉ ngơi được chuyển thành ngày thứ Bảy.
Ngoài ra, qua quá trình lịch sử lâu dài hình thành nên các tên gọi các thứ trong tuần. Sau này, theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 8601 được đưa ra từ năm 1988, thứ Hai được coi là ngày đầu tiên trong tuần và quy ước quốc tế này đương nhiên được áp dụng rộng rãi ở nhiều nước trên khắp thế giới, cũng như tại các công ty đa quốc gia và Việt Nam cũng nằm trong số các nước thừa nhận thứ Hai là ngày đầu tuần.
(Nguồn: Tổng hợp)
