Là một nhà đầu tư huyền thoại, hơn ai hết, tỷ phú Warren Buffett hiểu rõ tầm quan trọng của việc dạy con cái về vấn đề tiền bạc ngay từ nhỏ. Rất lâu trước khi trở thành CEO của tập đoàn Berkshire Hathaway, ông đã tích lũy được rất nhiều kinh nghiệm kinh doanh. Khi còn là một đứa trẻ, Buffett từng bán Coca-Cola, tạp chí và kẹo cao su trong khu vực mà ông sinh sống.
Tỷ phú Warren Buffett.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC năm 2013, Buffett chia sẻ: "Cha là nguồn cảm hứng lớn nhất của tôi. Một điều quan trọng tôi học được từ ông ấy là hình thành thói quen tốt ngay từ những năm tháng đầu đời. Tiết kiệm là một trong số đó".
Trả lời câu hỏi nghĩ gì về sai lầm lớn nhất mà các bậc cha mẹ thường mắc phải khi dạy con về tiền bạc, vị tỷ phú 88 tuổi cho rằng đôi khi họ đợi đến khi các con bước vào tuổi thiếu niên mới bắt đầu dạy chúng về việc quản lý tiền trong khi việc đó hoàn toàn có thể được thực hiện từ khi chúng còn học mẫu giáo.
Thời gian là một yếu tố quan trọng
Các nhà khoa học đã lưu ý rằng 80% sự phát triển não bộ của chúng ta xảy ra từ năm 3 tuổi. Một nghiên cứu của Đại học Cambridge cho thấy trẻ em đã có thể nắm bắt khái niệm về tiền cơ bản trong độ tuổi từ 3 đến 4. Và đến năm 7 tuổi, chúng sẽ biết được nhiều hơn về những khái niệm cơ bản liên quan đến hành vi tài chính trong tương lai.
Theo Buffett, hầu hết phụ huynh đều nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy con cái về tiền bạc và cách quản lý phù hợp nhưng có một sự khác biệt lớn giữa nhận thức và hành động. Một khảo sát năm 2018 cho biết chỉ 4% phụ huynh trong số hơn 1.000 người được hỏi cho biết họ bắt đầu thảo luận chủ đề tài chính với các con từ khi chúng dưới 5 tuổi. 30% giáo dục cho con cái về tiền khi chúng đủ 15 tuổi trở lên và 14% nói rằng họ hầu như không dạy con về vấn đề này.
Buffett dạy các con bài học gì?
Năm 2011, Buffettt đã giúp ra mắt loạt phim hoạt hình dành cho trẻ em mang tên "Secret Millionaires Club", nơi ông đóng vai trò là người cố vấn cho một nhóm học sinh. Loạt phim gồm 26 tập, mỗi tập giải quyết một bài học tài chính khác nhau, chẳng hạn như cách hoạt động của thẻ tín dụng hay tầm quan trọng của theo dõi chi tiêu hàng ngày.
Buffett cho biết ông đã dạy 3 đứa con của mình những bài học đơn giản về kinh doanh và cuộc sống được giới thiệu trong "Secret Millionaires Club".
Các nhân vật hoạt hình trong "Secret Millionaires Club".
Dưới đây là một số bài học nổi bật của chương trình cùng những lời khuyên hữu ích của Buffett về cách áp dụng chúng cho con cái của bạn:
1. Cách trở thành người suy nghĩ linh hoạt
Mục tiêu: Khuyến khích trẻ không bỏ cuộc chỉ vì một thứ không hoạt động ngay từ lần đầu tiên. Khả năng suy nghĩ sáng tạo để tìm ra giải pháp sẽ có ích khi trẻ gặp phải thách thức tài chính trong tương lai.
Ý tưởng hoạt động:
- Đến thăm bảo tàng nghệ thuật cùng các con và giải thích về phong cách khác nhau của mỗi tác phẩm. Khuyến khích trẻ tự vẽ tranh sử dụng dụng cụ đa dạng ngoài cọ vẽ như ngón tay, tăm bông…
- Khuyến khích trẻ tái chế đồ dùng trong nhà để tăng tính sáng tạo, rèn luyện thói quen tiết kiệm và góp phần bảo vệ môi trường.
2. Bắt đầu tiết kiệm tiền như thế nào?
Ben Franklin đã từng nói: "Một xu tiết kiệm là một xu kiếm được". Để giúp trẻ học cách quản lý tiền, điều quan trọng là chúng phải hiểu được sự khác biệt giữa mong muốn và nhu cầu.
Cha mẹ nên dạy trẻ tiết kiệm tiền từ khi còn nhỏ.
Ý tưởng hoạt động:
- Đưa cho trẻ 2 lọ tiền: 1 để tiết kiệm và 1 để chi tiêu. Mỗi lần trẻ nhận được tiền (như quà hay phần thưởng), hãy bàn bạc với chúng về cách chúng muốn phân bổ tiền giữa tiết kiệm và chi tiêu ra sao.
- Tạo danh sách từ 5 đến 10 thứ mà trẻ muốn mua. Sau đó phân tích đâu là mong muốn (đồ chơi) và đâu là nhu cầu (balo, sách vở).
3. Phân biệt giữa giá và giá trị
Tất cả chúng ta đều có lúc cảm thấy có lỗi khi vung tay mua một món đồ hàng hiệu trong khi có thể mua sản phẩm tương tự với giá cả phải chăng hơn.
Ý tưởng đằng sau bài học này là giúp trẻ hiểu được những cách khác nhau mà các nhà quảng cáo khiến chúng ta mua dịch vụ hoặc sản phẩm của họ cũng như làm thế nào để biết có đáng để chi tiền hay không.
Ý tưởng hoạt động:
- Lên danh sách các mặt hàng cần mua sau đó tham khảo giá tại nhiều nơi để xem liệu có sản phẩm nào đang được giảm giá hay không.
- Chọn một tờ rơi quảng cáo bất kỳ và hỏi trẻ về một số vấn đề liên quan như thông điệp quảng cáo là gì hay điều gì thu hút sự chú ý của trẻ và khiến chúng muốn mua sản phẩm đó.
4. Cách đưa ra quyết định thông minh
Chìa khóa để làm việc này là suy nghĩ về cách các lựa chọn khác nhau có thể ảnh hưởng đến tương lai ra sao.
Ý tưởng hoạt động:
Buffett khuyến nghị phụ huynh nên thường xuyên hỏi các con rằng chúng quyết định một vấn đề như thế nào rồi phân tích hai mặt lợi, hại của những quyết định đó.
- Tập cho trẻ thói quen đưa ra quyết định thông minh về cách tiết kiệm tiền. Ví dụ, thay vì mua một cuốn sách khá đắt tiền, trẻ có thể mua sách cũ hoặc mượn từ thư viện.
Theo Buffett, không bao giờ là quá sớm để dạy con cái về tiền bạc và cách sử dụng chúng. Hình thành thói quen tài chính lành mạnh ở trẻ từ khi còn nhỏ là một trong những điều quan trọng bạn có thể làm để giúp đảm bảo một tương lai thành công hơn cho chúng.
