Dạo gần đây đã thấy có vài nhà trong Sài Gòn bắt đầu nhóm bếp than, chuẩn bị nồi to để nấu bánh tét, bánh chưng, thế là mới “à” ra, chợt nhớ rằng Tết đã gõ cửa đến rồi. Thấy bánh tét, bánh chưng là như thấy Tết, mà đối với người miền Nam thì bánh tét là sự gợi nhớ đặc biệt hơn cả.
Trong ký ức của mình thì bánh tét nếp trắng mềm, đậu xanh nhuyễn thơm cùng lớp vỏ xanh nhạt gần như là một sự hiện diện rất đặc trưng mà năm nào cũng phải có. Thế nhưng không biết tự bao giờ, chiếc bánh tét “tiêu chuẩn” ấy đã không còn đơn độc, mà đồng hành cùng là biết bao loại bánh tét độc đáo khác. Bánh tét bây giờ muôn hình vạn trạng, đủ màu đủ sắc, xếp chung một chỗ thì như trăm hoa đua nở. Đó là kết quả của sự sáng tạo không ngừng nghỉ của người dân miền Tây đấy.
Trước thềm Tết đến, hãy cùng chúng mình điểm qua những phiên bản bánh tét miền Tây nhé!
Bánh tét thường
Bánh tét thường có gạo nếp trắng tiêu chuẩn và có nhân đậu xanh thêm tí thịt mỡ bên trong. Khi gỡ lớp lá bên ngoài ra thì sẽ thấy lớp “vỏ” mang một màu xanh nhàn nhạt, ấy là do bánh được nhuộm trong màu lá chuối đấy. Lúc mới gói lá chuối có màu xanh, sau khi nấu lên thì ngả sang vàng nâu, thay vào đó thì các sắc tố xanh đã được “in” lên lớp ngoài của chiếc bánh tét như vậy đấy.
Bánh tét lá dứa
Lá dứa là “thợ nhuộm” của rất nhiều thợ làm bánh miền Tây. Chỉ cần điểm sơ sơ qua thôi đã thấy có biết bao loại bánh xanh lá đặc trưng như bánh đúc, bánh bò, bánh da lợn.. đấy đều là thành quả của lá dứa đấy.
Xét về ngoại hình, bánh tét lá dứa trông na ná bánh tét thường, tuy nhiên ngoài lớp vỏ màu xanh thì toàn bộ nếp bên trong cũng có màu xanh. Xét về hương vị, bánh tét lá dứa có mùi thơm nhẹ của lá dứa, nghe ngọt hơn. Bánh tét lá dứa thường sẽ có nhân chuối, do lá dứa thường đi kèm các món bánh ngọt hơn là mặn.
Bánh tét lá cẩm
Nếu bạn đã nghe đến món xôi nếp lá cẩm thì món bánh tét này cũng được làm trên nguyên lý tương tự. Phần nếp dùng nấu bánh được “nhuộm” trong nước của lá cẩm, mang lại màu tím rất đẹp. Bánh tét lá cẩm được nói là một sáng tạo của người dân Cần Thơ, trong đó có “gốc gác” của một gia đình họ Huỳnh, làm nghề bánh tét đã hơn 40 năm.
Bánh tét lá cẩm có màu tím rất đẹp, thường đi kèm trứng muối.
Đặc biệt bánh tét lá cẩm thường là loại bánh tét có nhiều nhân nhất, với nhân thịt mỡ, đậu xanh và trứng muối. Nhiều người cho rằng cách cho trứng muối vào bánh tét cũng bắt nguồn từ tỉnh Cần Thơ. Đến hiện tại, nhiều người vẫn giữ thói quen chỉ cho trứng muối vào bánh tét nếp cẩm chứ không cho vào loại khác, nguyên do là bởi vì chỉ có màu tím của nếp cẩm mới làm bật lên màu vàng của trứng, nhìn mới đẹp.
Bánh tét gấc
Có xôi gấc thì cũng sẽ có bánh tét gấc. Xôi gấc nhuộm màu bằng quả gấc và bánh tét cũng thế. Bánh tét gấc có màu cam sáng, đậm nhạt tùy theo người nấu. Bánh tét gấc có mùi thơm của gấc và thường hay có nhân chuối, nhân đậu xanh. Được biết, món bánh tét này có nguồn gốc từ Đồng Tháp và có nhân đậu xanh hạt sen đấy.
Bánh tét ba màu
Bánh tét ba màu là loại bánh tét cầu kì có ba màu từ gấc, lá cẩm, bánh tét thường hoặc lá dứa. Để làm được món bánh tét này, người ta phải chia nếp ra làm ba phần khác nhau, đem “nhuộm” trước. Sau đó khi bắt đầu gói, người gói phải nén và xếp các loại nếp cẩn thận để những hạt nếp không bị lẫn vào nhau, làm “vỡ” màu của bánh. Nếu như bình thường, việc gói bánh một màu đã khó thì bánh tét ba màu còn cần sự tỉ mỉ và kiên nhẫn phi thường hơn.