Sau sinh, chế độ ăn của sản phụ vô cùng quan trọng. Đây là 1 trong những yếu tố quyết định đến việc phục hồi cơ thể sau sinh, chất và lượng sữa dành cho bé. Vì thế, các bác sĩ thường khuyên mẹ sau sinh ăn uống khoa học, đủ chất. Thông thường cơm cữ dành cho các sản phụ thường do mẹ đẻ hoặc mẹ chồng/em chồng... nấu giúp nhưng với gia đình anh Nguyễn Đăng Dương (sống tại Bắc Ninh) lại khác.
"Anh không giỏi làm nhiều việc nhưng anh sẽ cố gắng làm tốt những gì anh giỏi nhất!", đó là câu slogan của chàng trai 25 tuổi. Ngay sau khi con trai chào đời, ông bố trẻ đảm nhận phần nấu cơm cữ cho vợ.
Gia đình nhỏ của ông bố trẻ.
Do chưa có kinh nghiệm nên cách nấu cơm cữ, thực phẩm cho bà đẻ... được anh Dương tìm hiểu qua mạng và người thân để áp dụng sao cho phù hợp với khẩu vị của bà xã cùng quan điểm đủ chất, không nên kiêng cữ quá nhiều.
"Vợ mình vừa mới sinh em bé được hơn tháng và công việc hàng ngày của mình là nấu cơm cữ cho vợ. Với mình việc vào bếp nấu ăn đơn giản và nhanh gọn lắm, không phức tạp như mọi người thường thấy đâu. Mỗi bữa mình mất khoảng 20-30 phút là chuẩn bị xong bữa ăn cho vợ. Mình lên mạng tìm hiểu liên tục để biết những thực phẩm nào nên ăn và không nên ăn. Mình cũng dựa vào khẩu vị ăn của vợ để chuẩn bị bữa ăn hàng ngày.
Vì đều là món vợ thích nên cô ấy ăn rất vui vẻ và hết sạch. Đối với mình vai trò của người chồng rất quan trọng sau khi vợ vừa sinh xong. Thứ nhất đó là chỗ dựa tinh thần lớn nhất của vợ. Thứ hai đó là tạo cho vợ có 1 tâm lý thoải mái nhất, vì sau sinh sức khoẻ của vợ vẫn còn yếu và có thể stress, trầm cảm sau sinh bất cứ lúc nào.
Ngoài nấu ăn cho vợ ra thì mình có phụ vợ trông con, tắm giặt cho con. Ngoài ra có bà nội, bà ngoại thi thoảng hỗ trợ trông cháu. Mình thì cũng tự nhận là có khiếu nấu ăn, được mọi người đón nhận và dành lời khen mình cảm thấy rất vui vì đã truyền tải được những điều có ích, tích cực đến với cộng đồng", anh Dương tâm sự.
Có thể thấy những bữa cơm cữ anh Dương nấu cho vợ đều có từ 1-2 món rau, 2 món mặn, canh và hoa quả tráng miệng theo mùa. Anh cũng giúp vợ kiêng những món gây ra tình trạng mất sữa hay ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. Với anh, món ăn ngon cần phải trình bày đẹp mắt, hấp dẫn nữa.
Những tiêu chí cho thực đơn cơm cữ
- Đảm bảo đủ các nhóm dinh dưỡng cho mỗi bữa ăn: tinh bột, chất đạm, chất béo, chất xơ và vitamin.
- Các bữa ăn nhẹ chủ yếu là trái cây, các loại hạt, sữa không đường.
- Để lợi sữa thì mẹ dùng rau và trái cây có tác dụng lợi sữa, uống thêm cao lợi sữa, trà lợi sữa chứ mẹ hạn chế ăn móng giò, không ăn chân dê, chân chó.
- Không ăn da gà, rau muống, các loại trái cây hại sữa và tiêu hoá của con như các trái cây có vị chua, dưa chuột.
- Ăn nhiều rau củ.
- Đối với đạm động vật thì ăn khoảng 120 - 300gram cho mỗi bữa.
- Tinh bột chủ yếu là cơm gạo lứt, khoai lang, hạn chế các món chế biến từ gạo trắng, gạo nếp.
- Uống nhiều nước (khoảng trên 3 lít mỗi ngày).
- Luôn giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ, tích cực.
Thực đơn sau sinh cần chú ý những gì?
Để đảm bảo có đủ sữa và duy trì nguồn sữa cho con bú, phụ nữ sau sinh không những cần chú ý duy trì một chế độ ăn uống tốt mà còn phải nghỉ ngơi đủ. Trong đó, ăn uống tốt rất cần thiết, nếu như trước đây mẹ chỉ có thể ăn 3 bữa một ngày thì bây giờ nên ăn 5 bữa, chia nhỏ lượng thức ăn, phối hợp nhiều loại thức ăn để đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể. Bên cạnh đó mẹ nên nhớ chú ý uống nhiều nước và có thể uống thêm sữa.
Trong 1 – 2 ngày đầu sau khi sinh, tốt nhất mẹ nên ăn các loại thức ăn nhẹ, dễ tiêu như: cháo, mì, trứng gà là chính. Không nên ăn thức ăn có nhiều mỡ như: chân giò, thịt gà. Cùng với sự hồi phục của khả năng tiêu hoá có thể ăn những thức ăn giàu năng lượng và dinh dưỡng: canh gà, canh xương….
Để đảm bảo người mẹ nạp đủ dinh dưỡng gồm protein, chất béo, đường, chất khoáng, vitamin, nước, trong ăn uống cần chú ý là thức ăn phải đa dạng, phối hợp thức ăn tinh và thô một cách hợp lý. Mỗi ngày có thể ăn 5 – 6 bữa, mẹ không nên kiêng cữ quá nhưng cũng phải tránh đồ ăn sống, nhiều mỡ, cay, có tính kích thích, giảm tiết sữa. Trong thời gian cho con bú, rượu, hút thuốc phải kiêng tuyệt đối. Một số bà mẹ có tiền sử cao huyết áp trong thời kỳ mang thai cần phải ăn hạn chế muối.
