Đó là tình trạng bệnh lý (gọi chung là rối loạn hay suy giảm chức năng tình dục nữ), làm giảm chất lượng cuộc sống, cũng là lý do thầm kín, tạo ra nhiều điều không thoải mái bất hòa, thậm chí ly hôn, ngoại tình, xáo trộn đời sống gia đình.

Nguyên nhân

Nguyên nhân thực thể: bộ phận sinh dục bị bệnh hay biến đổi gây đau đớn, giảm cảm xúc (polype cổ tử cung, bướu, viêm âm đạo, huyết trắng, đái tháo đường, khô âm đạo...).

Nguyên nhân tâm lý: do một chấn động nào đó sinh ra quan niệm sai trái là ghê sợ sự tiếp xúc thân xác (bị lạm dụng). Do không thích, ác cảm với bạn tình. Do căng thẳng về những vấn đề đời sống sinh hoạt khác. Đôi khi do dùng thuốc bị trạng thái trầm cảm.

Nguyên nhân “kỹ thuật”: do không tìm hiểu, thiếu hiểu biết của một hoặc cả hai. Có thể điều trị được, tuy có những đặc thù, tế nhị trong đó có sự hỗ trợ của thuốc.

Thuốc thường dùng

Sự giãn nở các cơ trơn âm vật, âm đạo, cơ thắt co bóp âm đạo, cùng với tiết ra chất nhờn bôi trơn là biểu hiện cụ thể của ham muốn tình dục. Ở nữ (kể cả còn trẻ) cũng có thể có sự trục trặc về quá trình trên nên lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục nữ giảm sút, sự bài tiết chất nhờn giảm, phải mất nhiều thời gian mới có cảm giác hưng phấn, giảm khoái cảm, không đạt cực khoái.

Thuốc bôi vigel: là loại thuốc bôi vào âm đạo. Thành phần có hai chất: Larginine có vai trò sinh ra khí NO (nitric oxid) và papermint có vai trò làm giãn mạch nhẹ tại chỗ. Thuốc được FDA chấp nhận, dùng không cần phải kê đơn. Nên bôi trước khi giao hợp khoảng 2 giờ.

Kem prostaglandin E-1: chất prostaglandin E-1 có vai trò làm giãn nở các động mạch, tăng lưu lượng máu đến các mô sinh dục.

Kem alprostadil: là dạng khác của prostaglandin E-1 được đặt tên riêng femfrox. Đừng nhầm với biệt dược muse cũng là prostaglandin nhưng dạng nhét niệu đạo dùng chữa rối loạn cương cho nam.

Kem Dream (giấc mơ): là hỗn hợp gồm nhiều chất giãn mạch có vai trò làm tăng sự ứ máu sinh dục, gây dậy dục.

Thiết bị Eros clitoris: là thiết bị gợi dục âm vật gồm một cái chén bằng chất dẻo mềm (úp vào âm vật) và một ống bơm bằng cỡ bàn tay chạy bằng pin. Thiết bị này làm ứ máu, khơi dậy sự hứng dục. FDA công nhận thiết bị này dùng trong liệu pháp rối loạn sinh dục nữ nhưng bắt buộc phải theo đơn. Theo điều tra, có 80% người dùng tiếp nhận được sự thỏa mãn và 55% thừa nhận dễ dàng đạt được sự khoái cảm hơn trong quan hệ tình dục.

Trong dân gian: dùng dược liệu chứa yohimbine của châu Phi (Corynanthe yohimbe Rubiaceae) làm thuốc dậy dục. Nước ta có cây ba gạc (Rauvojia serpentina Rubiaceae) cũng chứa chất này. Hiện chưa có hướng dẫn cách dùng yohimbine cho nữ. Song được biết, với nam, là thuốc dùng cho người bất lực, vì chúng kích thích các bản năng sinh dục có tác dụng chuyên biệt trên sự tưới máu sinh dục và tác động trên trung tâm cương dương vật. Phải thận trọng ở người bị co thắt mạch máu não hoặc mạch võng mạc.

Dùng hormone: trường hợp lãnh cảm do cắt bỏ buồng trứng còn cho dùng testosteron hay dùng DHEA (giúp tạo ra testosteron). Người cắt bỏ buồng trứng hầu như không tiết testosteron. Dán băng chứa testosteron vào bụng sẽ làm tăng ham muốn tình dục. Liệu pháp này đang thử nghiệm, không nên tự ý kiếm dùng.

Liệu pháp hormone thay thế nhằm điều trị các rối loạn tâm sinh lý lúc mãn kinh, chỉ dùng cho một số người (mới mãn kinh, tuổi còn trẻ, không chịu được các triệu chứng khó chịu, chỉ dùng dưới 5 năm) chứ không dùng cho mọi đối tượng mãn kinh, càng không phải là liệu pháp dùng trong lãnh cảm. Liệu pháp này có thể làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, gây huyết khối.

Nghiên cứu mới và những thận trọng

Dùng chính loại viagra đang dùng cho nam

Nữ có sự giảm tưới máu vùng sinh dục thì cũng bị yếu về sinh lý tình dục. Điều này tương tự như sự giảm tưới máu vùng sinh dục nam làm dương vật không cương được. Viagra làm tăng sự phóng thích NO, dẫn đến giãn cơ trơn âm vật, âm đạo, giãn mạch, tăng tưới máu vùng sinh dục nữ. Dựa vào tính năng này, một số cơ quan nghiên cứu Âu - Mỹ dùng viagra chữa lãnh cảm. Đã có các công bố nghiên cứu lâm sàng về việc dùng viagra đối với các trường hợp rối loạn hưng phấn tình dục ở nữ nói chung và với cả nữ mãn kinh. Ngoài ra đã nghiên cứu dùng viagra dưới dạng miếng dán cũng có kết quả tương tự. Tuy nhiên, miếng dán viagra chỉ có hiệu lực sau vài tuần chứ không có ngay như khi uống.

Lãnh cảm ở nữ cũng có nguyên nhân giảm sự tưới máu vùng sinh dục như nam, khi được tưới máu lại, sẽ tạo được sự kích thích (như vậy có phần nào hay hơn khi dùng cho nam). Nhưng nữ có tới 4 giai đoạn trong sinh hoạt tình dục (ham muốn, kích thích, cực khoái, thư giãn), dù hay, viagra cũng chỉ giải quyết được một phần trong các công đoạn ấy. Mặt khác, lãnh cảm ở nữ còn do sụt giảm testosteron (và các hormone sinh dục khác), do các yếu tố tâm lý xã hội, số này lại chiếm số đông. Do đó không phải nữ lãnh cảm nào dùng viagra cũng hiệu quả. Thông tin cho rằng “viagra nay đã trở thành thần dược của nữ” là thiếu chính xác. Nữ muốn dùng viagra, cần có sự tham vấn của thầy thuốc, đúng trường hợp, mới hiệu quả; phải tránh dùng trong trường hợp có bệnh khác kèm (như bệnh tim mạch) để tránh tai biến.

Dùng dâm dương hoắc (cỏ sừng dê) Dâm dương hoắc (Epimedium sagittatum Berberidaceae), còn gọi là cỏ sừng dê, khác hẳn với cây sừng dê (Strophanthus divaricatus hay divergen Apocynaceae), chứa chất strophantin, dùng làm thuốc cấp cứu suy tim, độc. Đừng vì trùng chữ “sừng dê” mà nhầm, nên gọi dâm dương hoắc như các vị lương y vẫn gọi. Các nhà khoa học Trung Quốc nghiên cứu thấy trong dâm dương hoắc có chất CSD cũng có vai trò tạo ra cGMT như viagra (làm tăng sự tưới máu của cơ quan sinh dục nam cũng như nữ).

Dùng miếng dán testosteron

Khi nữ sụt giảm testosteron (<15ng/dL) thì giảm ham muốn tình dục. Trường Đại học Virgina Hoa Kỳ thử cho nhóm người có độ tuổi 35 - 65 bị cắt bỏ buồng trứng nên giảm estrogen giảm testosteron dẫn tới giảm ham muốn tình dục (libido). Thuốc là miếng dán chứa testosteron. Sau 24 giờ dùng miếng dán, testosteron thấm vào bên trong và gây ham muốn tình dục. Theo công bố, thì thử nghiệm giai đoạn 2 ở 17 Viện nghiên cứu Hoa Kỳ đều cho kết quả rất mỹ mãn, làm tăng 283% ham muốn ở những người tham gia thử nghiệm.

Nghiên cứu thuốc mới filbanesin

Loại thuốc có tên filbanesin, thoạt đầu nghiên cứu chữa nữ trầm cảm, nhưng thất bại. Trong khi đó, lại có tính năng bất ngờ là nâng cao ham muốn tình dục ở động vật và ở nữ. Phát hiện này được đánh giá ngang với phát hiện ra viagra cho nam. GS. John Thorp Đại học Bắc Carolina, trưởng nhóm cho biết: nữ mỗi ngày dùng 100mg trong 24 tuần liên tục thì cải thiện rõ rệt sự ham muốn, thỏa mãn tình dục. Thử nghiệm được hãng Boehringer Ingelheim (Đức) tài trợ, với 5.000 nữ 30 - 40 tuổi có nghề nghiệp ổn định ở Hoa Kỳ, Canada và châu Âu tham gia. Andreas Barner, giám đốc hãng, hứa sẽ gắng hết sức để trong 2 - 3 năm tới sẽ đưa thuốc ra thị trường. Hãy chờ. Tuy nhiên, thuốc này có thể là tốt nhưng cũng như viagra không thể giải quyết được mọi trường hợp (dù rằng, thuốc không phải chỉ có tác dụng theo cơ chế tưới máu, nên có phần hy vọng làm tăng ham muốn).

Nhận định của bà Paula Hall, thuộc tổ chức Relate chuyên giải quyết các vấn đề khó nói trong quan hệ lứa đôi có thể là lời kết hợp lý: “Việc phụ nữ mất hứng thú tình dục là vấn đề lớn của xã hội, không thể chỉ giải quyết bằng vài viên thuốc. Nghiên cứu này thật sự thú vị với nữ không còn thích thú với tình dục chỉ về mặt thể chất, nhưng không thể sửa đổi các mối quan hệ đổ vỡ về mặt tinh thần”.

Theo Sức khỏe và Đời sống