Chị Hứa Nguyệt Anh (47 tuổi, con cả bà Viết) kể lại: "4 năm sau, má tôi sinh thêm một người con. Rồi cứ cách 2-3 năm lại có một đứa nữa ra đời. Tổng cộng đến năm 1985, số thành viên trong nhà đã được 9 nhân khẩu".

Thời gian trôi đi, các con của bà Viết lớn lên, lập gia đình rồi sanh con đẻ cái. Đến năm 1997, hai đứa cháu đầu tiên ra đời. Cứ thế đến hiện tại, bà Viết có đến 16 đứa cháu nội, ngoại. "Đó là chưa tính một đứa em tôi đã lấy chồng Đài Loan, sanh hai đứa con bên đó" – chị Anh nói tiếp.

Vậy là tổng cộng, chiếu theo sổ hộ khẩu, gia đình bà Viết có đến 23 thành viên cùng sống chung dưới một mái nhà nhỏ bé. Con đông khiến cuộc sống khó khăn, ai cũng phải tự lo thân, nên dù đã 71 tuổi, mỗi ngày bà vẫn cặm cụi xách xô chả cá đi bán dạo khắp các ngả đường.

Cái nghèo cũng khiến con đường học vấn của nhiều đứa cháu bà Viết dang dở. Chị Nguyễn Thị Kim Hồng (bìa phải, 39 tuổi), con dâu thứ tư của bà Viết chia sẻ: "Học hết lớp 9, con gái lớn của mình đã nghỉ để đi bán quần áo phụ giúp cha mẹ. Đứa nhỏ cũng đã 5 tuổi, năm sau nó vào lớp 1 rồi lại cực".

Vì ngôi nhà quá nhỏ, mỗi lần nhóm bếp nấu cơm, họ phải lôi tất cả vật dụng ra giữa nhà, bàn thờ ông Táo cũng dời đi chuyển lại mấy lần. Trong ảnh, anh Khươu Thanh Hoà (39 tuổi) đang khó nhọc làm vệ sinh phụ tùng chiếc xe máy dùng để mưu sinh hằng ngày.

Nhà nhỏ nên phương tiện đi lại của các thành viên cũng không thể dắt vào trong. Mỗi tối trẻ con phụ nữ ngủ trên gác, đàn ông dưới đất, vừa tranh thủ chợp mắt vừa trông mấy chiếc xe để bên ngoài.

Khổ nhất là lúc giặt đồ, lần lượt từng người xả ngay sau khi tắm, treo lên tạm bợ đợi ráo nước, rồi lại cặm cụi mang lên gác. "Chứ ở dưới có chỗ đâu mà phơi" – con cả bà Viết chia sẻ.

Nhưng được cái phơi quần áo rất mau khô. Lý do là vách tường gỗ đã mục gần hết, vách nhứt loang lỗ, khiến gió lùa qua dễ dàng. Mùa nắng, ánh mặt trời tha hồ chiếu vào, khiến nhiệt độ bên trong lên cao. Nóng hầm hập.

Ngoài chuyện đã thay vài lớp tôn gỉ sét chống dột khi trời mưa, ngôi nhà vẫn giữ nguyên hiện trạng của hơn 40 năm về trước, nên càng lúc càng yếu. Cách đây không lâu, các bậc cầu thang gỗ bất ngờ lung lay rồi gãy vài nấc khiến người trong nhà té sõng soài.

Ngôi nhà yếu ớt trên có thể đã sụp đổ từ lâu nếu không có cây cột chống cứng cáp. Phải, rất cứng, vì nó là…cột bê tông dùng để câu điện cao thế. Gia đình đông nhân khẩu trên đã sống dưới đường điện tử thần suốt một thời gian dài. Chỉ đến gần đây, cột điện trên mới được vô hiệu hoá.

Anh Hứa Hưng (45 tuổi, con trai thứ của bà Viết) thở dài: "Chính quyền có đặt vấn đề chuyển chúng tôi vào ở chung cư. Ở nhà rộng rãi thoải mái thì ai không thích, nhưng khi vào thì phải trả góp, vì tiền bồi thường không đủ để mua nhà. Vả lại ở đây đã quen, tụi tui đi làm, mấy đứa nhỏ đi học cũng gần nhà. Thà cứ để chúng tôi ở đây, chật chội nhưng vẫn sống được".

Quá trưa, hai đứa cháu nhỏ của bà Viết bận đồng phục chuẩn bị đi học. Nơi ngon giấc mỗi tối cũng là nơi để tập vở, học bài.