Chúng ta đã quen với việc nghĩ rằng lão hóa là một quá trình diễn ra dần dần với số nếp nhăn tăng lên, cơ thể yếu đi kèm theo nhiều dấu hiệu mệt mỏi. Mọi thứ diễn ra từng chút một cho đến khi mọi thứ hiển hiện rõ rệt trên khuôn mặt, làn da.

Nhưng kết quả của một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Stanford, Hoa Kỳ, được công bố trên tạp chí Y học Tự nhiên (Nature Medicine) hóa ra lại gây sốc cho không ít người. Các nhà khoa học nhận thấy rằng những thay đổi lớn liên quan đến lão hóa sinh học của cơ thể xảy ra ở 3 giai đoạn trong cuộc đời là: Ở tuổi 34, tuổi 60 và tuổi 78. Và những thời điểm lão hóa nhanh này không phụ thuộc vào di truyền hay các đặc điểm của cơ thể. Tất cả chúng ta đều trải qua 3 giai đoạn này.

Chúng tôi ở Bright Side đã rất ngạc nhiên trước những khám phá này và quyết định tìm hiểu xem liệu kiến thức mới về lão hóa này có thể giúp chúng tôi và những gì chúng tôi có thể làm để giữ gìn tuổi trẻ và sắc đẹp của mình càng lâu càng tốt.

Lão hóa nhanh xảy ra tại 3 mốc trong cuộc đời

Các nhà khoa học đã nghiên cứu máu của hơn 4.000 người ở các độ tuổi khác nhau và nhận thấy một mô hình kỳ lạ: Nồng độ và thành phần protein trong huyết tương của một số người tham gia khác biệt đáng kể so với phần còn lại. Những khác biệt này chỉ được nhận thấy ở những người trong độ tuổi 34, 60 và 78 tuổi.

Vì tình trạng chung của cơ thể phụ thuộc trực tiếp vào chất lượng máu nên các nhà nghiên cứu đã đi đến kết luận rằng: Chính là ở độ tuổi này đã diễn ra những thay đổi lớn về mặt sinh học liên quan đến lão hóa. Trước đó, các nhà khoa học đã tin chắc rằng sự lão hóa xảy ra dần dần chứ không phải tập trung vào 3 thời điểm như thế này.

Nhờ những kết quả này, các nhu cầu chăm sóc sức khỏe hiện đại có thể thay đổi mạnh mẽ. Bây giờ, các bác sĩ có thể đánh giá tình trạng tổng thể của cơ thể với sự trợ giúp của các xét nghiệm máu và so sánh tuổi thật của một người với sức khỏe thực tế của cơ thể họ. Ví dụ, nếu tuổi sinh học được xác định bằng xét nghiệm máu thấp hơn nhiều so với tuổi thật của bệnh nhân, điều đó có nghĩa là bệnh nhân có sức khỏe vượt trội.

Trong tương lai, thậm chí các nhà khoa học còn có thể tìm ra sản phẩm hoặc thói quen nào ảnh hưởng đến tuổi trẻ của một người và cơ quan nào già đi nhanh hơn những cơ quan còn lại. Điều này sẽ giúp nhanh chóng xác định các bệnh mới và kéo dài tuổi thọ của một người.

Những ai chịu ảnh hưởng bởi sự lão hóa nhiều hơn?

Tất cả chúng ta đều phải trải qua những thay đổi này, tuy nhiên, ở một số người, sự thay đổi tuổi tác rõ ràng hơn sau tuổi 34 rõ ràng hơn so với những người khác.

Đầu tiên là nhóm người có cha mẹ luôn già đúng tuổi hoặc già hơn tuổi thực. Đây là do yếu tố di truyền: Khả năng trẻ và đẹp của cơ thể được di truyền, và ngược lại, bạn cũng có các dấu hiệu lão hóa sớm nếu ông bà cha mẹ của bạn là những người lão hóa sớm.

Nhóm thứ hai là những người có đồng hồ sinh học luôn "đi trước" tuổi thật. Ví dụ, 2 người cùng 30 tuổi có thể có một tình trạng cơ thể hoàn toàn khác nhau, tất cả chỉ vì 1 người có "cơ thể sinh học" của tuổi 20 trong khi người còn lại có thể có "cơ thể sinh học" của tuổi 60. Lý do là vì cơ thể con người có thể già đi 3 tuổi trong vòng một năm dương lịch và nó không chỉ đúng với những người có thói quen không lành mạnh. Mức độ căng thẳng trong thời thơ ấu và thậm chí cân nặng khi sinh cũng có thể ảnh hưởng đến "tuổi sinh học" bên trong của mỗi người.

Mọi chuyện trở nên trầm trọng hơn đối với những người có cơ thể già trước tuổi - sự thay đổi tuổi 34 sẽ ảnh hưởng đến họ nhiều nhất. Đồng thời, các dấu hiệu lão hóa sớm cũng diễn ra chứ không chỉ là sự xuất hiện đột ngột của nếp nhăn hoặc mất đi độ đàn hồi của da.

Làm thế nào để biết rằng cơ thể của bạn đang già đi sớm?

Thông thường, nếu gặp các dấu hiệu thế này thì rất có thể bạn đang lão hóa nhanh hơn bạn bè cùng tuổi:

- Xuất hiện vết bầm trên da ngay cả sau một va chạm nhẹ và không biến mất trong vài tuần: Đây là một nguyên nhân gây lo ngại. Tình trạng này ở da thường xảy ra sau tuổi 45, nhưng nếu nó xảy ra ở tuổi 35 thì rất đáng lo ngại, nó có thể chỉ ra một điều là cơ thể bạn đang mất dần đi sự tự phục hồi nhanh chóng. Điều tương tự xảy ra với các vết trầy xước. Nếu vết xước từ móng vuốt thú cưng của bạn không biến mất, thậm chí vẫn còn sau 2 tuần, thì đây là dấu hiệu đáng báo động.

- Da trên tay của bạn trở nên khô hơn và mỏng hơn, các tĩnh mạch thể hiện rõ hơn: Đây là một dấu hiệu lão hóa khác, không nên xảy ra ở tuổi 30, vì đó cũng là một đặc điểm của tuổi cao. Tuy nhiên, nếu bạn luôn có đôi bàn tay như thế này thì không có gì phải lo lắng - điều đó có nghĩa đây chỉ là một đặc điểm cá nhân của cơ thể bạn mà thôi.

- Khi đi bộ với những người cùng tuổi, bạn khó theo kịp họ, thường xuyên bị bỏ lại phía sau hoặc bị giục "đi nhanh lên": Điều này có nghĩa là sự dẻo dai của cơ bắp của bạn đã giảm đi. Đó là điều không bình thường với một cơ thể khỏe mạnh, nhất là khi bạn cùng tuổi với bạn không hề có biểu hiện trên.

- Bạn nhận thấy rằng mình có thêm mỡ, không chỉ ở vùng eo và bụng, mà cả ở sau vai: Các nhà khoa học và bác sĩ nói rằng đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng cho thấy cơ thể bắt đầu hoạt động kém hơn. Đồng thời, mặc dù tăng cân thậm chí không phải là dấu hiệu của lão hóa sớm, nhưng có thêm chất béo trên cơ thể sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tuổi sinh học của bạn.

- Bạn nhận thấy rằng những đốm nâu nhỏ đã bắt đầu xuất hiện trên mặt, cổ: Đây là một sắc tố - phản ứng của da với ánh sáng mặt trời. Nó thường không bắt đầu trước tuổi 40 hoặc nếu có thì sẽ xuất hiện với số lượng rất nhỏ. Những thay đổi này hay xảy ra với những người tắm nắng mà không dùng kem chống nắng và những người không sử dụng kem dưỡng ẩm với bộ lọc SPF vào mùa đông.

- Bạn được cho biết rằng bạn bắt đầu ngáy khi ngủ: Đây không chỉ là cực hình đối với những người ngủ bên cạnh bạn mà còn là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe sắp xảy ra - nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch tăng và huyết áp của bạn cũng tăng theo.

- Bạn có chu kỳ kinh nguyệt không đều (ở phụ nữ): Sự không ổn định này có thể nói lên rất nhiều về khả năng mãn kinh sớm, thường bắt đầu ở độ tuổi từ 46 - 54. Nếu thời kỳ mãn kinh bắt đầu sớm hơn một chút, điều đó có nghĩa là các cơ quan của bạn bị lão hóa nhanh hơn bạn.

Làm gì để trì hoãn lão hóa?

Để đẩy lùi lão hóa, bạn chỉ cần chăm sóc cơ thể trước tiên và bạn nên làm điều đó thường xuyên. Ngoài các phương pháp nổi tiếng để giữ gìn tuổi thanh xuân như chơi thể thao, ăn thực phẩm lành mạnh và uống đủ nước, còn có những điều ít rõ ràng nhưng vẫn quan trọng và nên trở thành thói quen hàng ngày của mỗi người. Cụ thể là:

- Theo dõi tình trạng máu và lượng protein trong máu: Các chỉ số này có thể cho bạn biết về tình trạng chung của cơ thể và một khi bạn biết định mức của mình, thật dễ dàng để theo dõi bất kỳ thay đổi nào.

- Theo dõi nền nội tiết tố: Điều này được kết nối trực tiếp với tốc độ lão hóa. Ngoài ra, chỉ dùng thuốc nội tiết theo chỉ định của bác sĩ, dùng thuốc sai sẽ chỉ làm tình trạng của bạn trở nên tồi tệ hơn và thậm chí có thể gây tăng cân.

- Ngừng nhìn vào điện thoại của bạn với tư thế đầu cúi xuống: Đây là cách tốt nhất để tránh những nếp nhăn ở cổ. Tình huống tương tự áp dụng cho việc xem TV vào buổi tối ở tư thế nằm ngang khi đầu bạn đặt trên một chiếc gối nằm ở mức thấp. Hãy cố gắng tránh các tư thế này bằng mọi giá.

- Rửa mặt sau khi tập thể dục thể thao: Rửa thường xuyên phá vỡ lớp bảo vệ của da. Tuy nhiên, mồ hôi lưu lại trên da của bạn sau khi tập luyện thể chất gây ra kích ứng và viêm, có thể dẫn đến khô và nhăn trong tương lai. Đó là lý do tại sao việc rửa mặt sau khi tập thể dục lại quan trọng đến thế.