Cùng trò chuyện với PGS.TS Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Dinh - Nguyên Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TW giúp bạn và gia đình có được sự phòng ngừa thật tốt trong mùa cảm lạnh, cảm cúm.

Thưa bác sĩ, hiện bệnh viện Tai Mũi Họng TW, trung bình một ngày tiếp nhận khoảng bao nhiêu ca bệnh liên quan đến đường hô hấp nói chung và cảm, cảm cúm nói riêng?

Bác sĩ trả lời: Theo số liệu thống kê tại bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương những tháng gần đây, mỗi ngày chúng tôi tiếp nhận khoảng 1000 bệnh nhân, 80% là những bệnh liên quan đến đường hô hấp. Sau đó khi khám, phân loại thì số lượng các bệnh liên quan đến đường hô hấp do virut gây ra (còn gọi là cảm lạnh, cảm cúm) chiếm 60-70%. Khi thời tiết bước vào giai đoạn đổi mùa, chuyển lạnh, nhất là tháng 3-4-5 và tháng 11-12 thì dịch cúm tăng cao. Đây là giai đoạn cao trào trong năm, nâng tỷ số người bệnh đi khám rất đông.

Khi bị cảm lạnh, cảm cúm, trường hợp nào có thể chăm sóc tại nhà, trường hợp nào nên vào viện ngay?

Bác sĩ trả lời: Phần lớn người bệnh khi bị cảm lạnh, cảm cúm không cần đến bệnh viện mà có thể điều trị tại nhà. Để làm được điều này, chúng ta cần trang bị cho bản thân kiến thức nhất định về cảm lạnh, cảm cúm, và cẩn trọng khi mua thuốc điều trị bệnh. Các loại thuốc ho, hạ sốt, vitamin thì không sao, nhưng với kháng sinh tuyệt đối phải có đơn của bác sĩ, vì kháng sinh dùng không đúng liều, đúng bệnh vừa không chữa được bệnh mà còn dẫn đến tình trạng lờn thuốc, kháng kháng sinh.

Những người bị cảm cần nhập viện là khi chăm ở nhà, bệnh không thuyên giảm mà ngày càng nặng như ho nhiều hơn, nước mũi đặc xanh hơn, khó thở. Trường hợp trên cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để bác sĩ khám và kê thuốc phù hợp. Nhớ là không được tự ý mua thuốc, nhất là kháng sinh.

Vậy chúng ta cần lưu ý gì khi điều trị cảm lạnh, cảm cúm tại nhà và các cách chăm sóc người bệnh như thế nào?

Bác sĩ trả lời: Hiện không có thuốc tiêu diệt được virut cảm lạnh, cảm cúm. Thông thường để cải thiện bệnh, bác sĩ sẽ kê những thuốc giảm triệu chứng như ho, sổ mũi, hắt hơi để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Chúng ta có thể ra hiệu thuốc gần nhà để tìm mua những loại này. Nhớ nhắc các nhà thuốc không bán kháng sinh cho bạn nhé!

Ngoài ra, nghỉ ngơi, chăm sóc cơ thể để tăng sức đề kháng, chống lại virus gây bệnh là điều cần thiết. Chúng ta cần:

- Dành thời gian nghỉ ngơi ở nhà từ 1-2 ngày để tránh lây bệnh cho người khác. 

- Uống đủ lượng nước cần thiết – trung bình 2 lít nước/ngày

- Sử dụng các thảo dược có tác dụng giải cảm dễ tìm thấy trong nhà như Tiêu, Ngò rí, Riềng,…làm gia vị cho món ăn

- Ưu tiên ăn các món súp nóng như súp gà, súp nấm, súp thịt….; tránh ăn thức ăn nhanh, đồ chiên dầu để tránh tình trạng khó tiêu, gây nặng nề cho cơ thể.

Xu hướng sử dụng thảo dược để cải thiện bệnh trong những năm gần đây cũng được quan tâm. Vậy đối với trường hợp cảm lạnh, cảm cúm thì dùng thảo dược có hiệu quả không thưa bác sĩ?

Các bạn nên nhớ khi bị cảm, cảm cúm chúng ta nên nghỉ ngơi, chăm sóc cơ thể để tăng cường sức đề kháng, chống lại virut gây bệnh. Cá nhân tôi nhận định việc sử dụng thảo dược để giúp giảm các triệu chứng cảm lạnh, cảm cúm là điều nên làm vì thảo dược vừa an toàn lại hiệu quả. Hiện nay người dân theo nhịp sống hối hả nên đôi khi muốn hết nhanh ví dụ đang sốt cao thì uống thuốc hạ sốt để hết sốt liền. Tuy nhiên, khi mọi người có ý thức hạn chế dùng kháng sinh thì xu hướng dùng thảo dược lành tính, thiên nhiên sẽ phát triển mạnh. Hiện các bạn hay sử dụng phương pháp dân gian tự làm tại nhà như ngâm chanh đào, pha nước chanh…, nhưng nếu có các sản phẩm về thảo dược đã được nghiên cứu và bào chế dưới dạng tiện dụng thì tôi nghĩ xu hướng dùng thảo dược để trị cảm, cảm cúm và tăng sức đề kháng sẽ thành xu hướng mới và đem lại hiệu quả cao hơn.

Cảm ơn PGS.TS Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Dinh đã cung cấp cho chúng ta nhiều thông tin cần thiết về cách cải thiện cảm lạnh, cảm cúm an toàn và hiệu quả.

Mong là những giải đáp của bác sĩ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cảm lạnh, cảm cúm, và xây dựng cho bản thân, gia đình cách xử trí bệnh an toàn, hiệu quả cho mùa lạnh cuối năm này.