Trong sữa có chứa đầy đủ chất đạm, chất béo, vitamin, chất khoáng giúp cơ thể phát triển toàn diện và khỏe mạnh. Do đó, chúng được xếp vào nhóm sản phẩm thiết yếu, đặc biệt cần thiết cho trẻ nhỏ, người cao tuổi, người đang có bệnh nền...
Tuy nhiên, không phải ai trong chúng ta cũng hiểu rõ: Cần lựa chọn loại sữa như thế nào để đảm bảo an toàn và nhận được trọn vẹn lợi ích...
Cùng lắng nghe lời khuyên của các chuyên gia để có thêm kiến thức chọn sữa, sử dụng sữa.
Khuyến nghị lượng sữa sử dụng cho từng đối tượng
Theo TS.BS. Bùi Thị Nhung, PGS.TS. Lê Bạch Mai (Viện Dinh dưỡng), dưới đây là khuyến nghị lượng sữa sử dụng cho từng đối tượng.
1. Trẻ em
2. Người trưởng thành
3. Phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú
Khi đi mua sữa, bạn nhất định phải chú ý đến những tiêu chí sau đây
Ts.Bs. Bùi Thị Nhung chia sẻ những tiêu chí cần nhớ trước khi quyết định mua sữa:
- Xem kỹ nhãn mác về hạn sử dụng, thành phần dinh dưỡng, đặc biệt là hàm lượng chất đạm, canxi và chất béo, lượng đường bổ sung… để lựa chọn được sản phẩm phù hợp.
- Chọn sữa và chế phẩm sữa phù hợp với lứa tuổi, tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe.
- Nên chọn sữa và sữa chua ít đường hoặc không đường.
- Chọn các sản phẩm đã được cấp phép của các cơ quan quản lý có thẩm quyền.
Cách đọc nhãn để lựa chọn sữa phù hợp với từng đối tượng
Các chuyên gia cho rằng, để chọn sữa phù hợp mọi người nên chú ý đọc nhãn sản phẩm. Cần quan tâm đến thành phần dinh dưỡng, nhà sản xuất, thời hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng cho từng độ tuổi, bệnh lý...
Tốt nhất trước khi sử dụng sữa, mọi người nên đi khám để biết rõ sức khỏe hoặc bệnh lý, cũng như lắng nghe lời khuyên của chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn loại sữa nên uống.
1. Chọn sữa cho trẻ em: Muốn con vừa cao vừa thông minh, chọn sữa chứa chất đạm, DHA...
- Theo Ts.Bs. Bùi Thị Nhung, trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi nên được bú mẹ hoàn toàn, sau đó ăn bổ sung hợp lý kết hợp với bú mẹ đến 2 tuổi hoặc lâu hơn.
- Đối với trẻ trên 2 tuổi: Lựa chọn sữa và chế phẩm sữa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ; phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé (sinh thiếu tháng, đủ tháng, nhẹ cân, suy dinh dưỡng, béo phì…).
- Đặc biệt nên chọn sữa phù hợp khẩu vị của trẻ, tình trạng dị ứng của bé (theo dõi sau khi uống xem bé bị có bị nổi mụn, tiêu chảy, táo bón,...); giá sữa phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình…
- Nếu trẻ có nguy cơ thừa cân, béo phì nên chọn sữa và chế phẩm sữa có hàm lượng chất béo thấp hoặc đã được tách béo.
- Kiểm tra hàm lượng thành phần sữa, sữa cần chứa đầy đủ: chất đạm, chất béo, DHA, ARA, vitamin... để đảm bảo trẻ phát triển tốt về chiều cao, cân nặng, trí não. Đồng thời được củng cố hệ miễn dịch.
2. Chọn sữa cho người trưởng thành (>19 tuổi): Ưu tiên sữa ít chất béo
- Ưu tiên lựa chọn sữa có ít chất béo.
- Khi sử dụng các loại sữa và chế phẩm sữa đặc hiệu cho một số bệnh nên được tư vấn bởi cán bộ y tế và dinh dưỡng.
- Với những người không dung nạp đường lactose có thể tập uống sữa với lượng tăng dần hoặc thay thế bằng sữa chua và phô mai.
3. Chọn sữa cho người tiểu đường/tiền tiểu đường: Chú ý sữa không đường và tách béo
- Theo ThS.BS Đặng Ngọc Hùng (Viện nghiên cứu và tư vấn dinh dưỡng), hiện tại chưa có một loại sữa nào có tác dụng ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Sữa chủ yếu có vai trò cung cấp dưỡng chất như một bữa phụ lành mạnh.
- Sữa cho người tiểu đường nên có chỉ số đường huyết dưới 55.
- Sữa dành cho người tiểu đường/tiền tiểu đường nên là sữa ít đường hoặc không đường và tách béo.
- Sữa cần chứa một số dưỡng chất mà người tiểu đường hay thiếu như vitamin, kẽm, magie...
- Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ khuyến nghị, mỗi bữa ăn, người bệnh đái tháo đường nên tiêu thụ từ 45 đến 60 gam carbohydrate, trong đó bao gồm khẩu phần sữa tương đương với 226 gam sữa. Ngoài sữa, người tiểu đường nên có một chế độ ăn lành mạnh.
4. Chọn sữa cho người muốn tăng cân: Chú ý hàm lượng đạm, canxi, chất béo cao
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia) chia sẻ cách chọn sữa tăng cân:
- Chọn sữa tăng cân có chứa hàm lượng chất đạm, canxi, chất béo và lượng đường bổ sung dồi dào, tuy nhiên liều lượng vẫn cần phù hợp với từng độ tuổi (trẻ nhỏ, người lớn).
- Chọn các sản phẩm đã được cấp phép của các cơ quan quản lý có thẩm quyền.
- Nếu muốn tăng cân mọi người không nên dựa vào mỗi việc uống sữa. Bởi sữa chỉ nên được coi là bữa ăn phụ. Mà cần quan tâm đến chế độ ăn tổng thể.
- Nên đi khám để tìm ra nguyên nhân khó tăng cân. Từ đó được bác sĩ chia sẻ về cách sử dụng sữa.
5. Chọn sữa cho người cao tuổi bị loãng xương: Chú ý không chỉ chứa canxi, mà còn cần D3, K2...
Theo ThS.BS. Nguyễn Đức Minh (Thạc sĩ Dinh dưỡng Đại học Washington, nguyên Phó phòng Quản lý khoa học Viện Dinh dưỡng Quốc gia):
- Nhóm người lớn tuổi bị loãng xương nên lựa chọn những sản phẩm sữa chứa nhiều canxi, D3, K2, magie, photpho. Đây là những thành phần giúp ngăn ngừa loãng xương và các bệnh về xương khớp, giúp xương chắc khỏe.
- Bên cạnh đó, hãy lựa chọn những sản phẩm sữa có hàm lượng FOS cao và enzyme để hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn. Tốt nhất là nên chọn sản phẩm sữa chuyên biệt giúp người già phòng chống loãng xương.
- Đặc biệt, cần lựa chọn sữa có chứa lượng canxi, photpho, vitamin D đáp ứng theo khuyến cáo về dự phòng loãng xương cho người cao tuổi.