Người phụ nữ còn đang phải chịu nhiều dư luận tranh cãi về sự ghen tuông tàn bạo trong sử sách nhà Tùy này chính là Độc Cô Hoàng hậu - vợ của Hoàng đế Dương Kiên.

Sinh ra trong một gia đình có 6 chị gái, cha đẻ là Độc Cô Tín - một vị khai quốc công thần, Đại đô đốc của nhà Bắc Chu nên Độc Cô Thị từ nhỏ đã được sống cuộc sống nhung lụa và được yêu chiều hết mực. 

Khi con gái 14 tuổi, Độc Cô Tín tính gả chồng cho Độc Cô Thị. Qua nhiều lần “nhắm”, ông thấy Dương Kiên khi ấy đang làm Tướng quốc triều đình là một người có tài hiếm có. Và Độc Cô Tín đã quyết định gả con gái mình cho Dương Kiên.

Sau khi chính thức trở thành vợ chồng, tình cảm của Dương Kiên và Độc Cô Thị rất mặn nồng. Trên cương vị Tướng quốc, Dương Kiên đã làm nhiều việc nhân nghĩa nên rất được lòng dân. Ông cũng là người hiến nhiều kế hay để giữ được sự an toàn cho đất nước, khiến triều thần hết lòng kính phục. 

Nửa năm sau khi kết hôn với Độc Cô Thị, Dương Kiên được phong vương. Tháng 2 năm Đại Đinh nguyên niên, vua Tĩnh Đế hạ chiếu nhường ngôi, Dương Kiên dựng Tùy thay Chu, lấy hiệu là Tùy Văn Đế. Lúc này Độc Cô Thị được chính thức lập làm hoàng hậu.

Từ khi chính thức lên ngôi hoàng hậu, Độc Cô hoàng hậu đã thể hiện là người có tài trị quốc. Bà dốc sức vào việc phát triển đất nước, giao thương buôn bán trong nước với bên ngoài nên kinh tế thời bấy rất thịnh vượng.

Điển hình nhất phải kể đến trong lần giao dịch buôn bán với những người từ nước ngoài đến Trung Quốc có mang theo một hạt minh châu giá trị tới tám trăm vạn quan. Một vị quan tổng quản đã có ý muốn mua hạt minh châu này về tặng cho Độc Cô hoàng hậu. 

Trái ngược với những hoàng hậu khác ham mê vật chất, nhưng hoàng hậu Độc Cô lại ngay lập tức cự tuyệt nhận món quà quý giá này. Bà thẳng thừng nói: "Đó không phải là thứ ta cần. Ngày nay có nhiều giặc giã, tướng sĩ ta còn đang phải gian lao vất vả, nên dùng số tiền đó thưởng cho người có công". Câu nói và hành động khước từ nhận minh châu quý của Độc Cô hoàng hậu khiến các quan trong triều nức lòng ca ngợi. 

Ngoài nổi tiếng bởi sự thông minh, mẫn cán, Độc Cô hoàng hậu còn là người phụ nữ có tấm lòng nhân ái. Mỗi lần ở trong cung, nghe Đại Lý nói sắp tự xử quyết tử tù, không lần nào mà bà không thương cảm rơi lệ. 

Vì có tầm nhìn xa, bà hiểu việc quá khứ thấy trước tương lai nên Độc Cô hoàng hậu luôn nghĩ cách gìn giữ giang sơn nhà Tùy. Chồng bà - Văn Đế Dương Kiên nhiều lần hãnh diện vì có người vợ biết lấy lòng thiên hạ. Ông càng ngày càng sủng ái và kính nể vợ mình trong việc trị quốc.

Vì là người thông minh lại có tầm nhìn xa và giỏi trị quốc, Độc Cô Hoàng Hậu biết chồng mình là một bậc quân vương tài năng nhưng vẫn còn rất phóng túng và ham mê sắc dục. Bởi thế, bà luôn tìm cách kiềm chế nhà vua sát sao khiến chồng bà là Hoàng đế trị vì cả một thiên hạ cũng nhiều phen cảm thấy bị ngột ngạt, không chịu nổi sự “kìm kẹp” của bà.

Dù phận nữ nhi, lại chỉ là vợ của Hoàng đế, bà tự biết không đủ quyền lực để đưa ra định chế trong một xã hội trọng nam khinh nữ trầm trọng. Nhưng Độc Cô hoàng hậu vẫn cố ra sắc lệnh “Nhất phu, nhất thê” bởi lo cho triều chính nhà Tùy. Bà không muốn nhà Tùy sụp đổ và đi vào vết xe đổ của nhà Chu chỉ vì hoàng đế ham mê sắc dục. 

Chính vì thế, là vợ, bà luôn tìm mọi cách bắt chồng giữ mình và thực hiện chế độ “một vợ một chồng”. Và bà đã làm được điều này vì thực tế, chồng bà là Hoàng đế nhưng suốt cả cuộc đời gần như không có thê thiếp nào ngoài bà. Cả năm người con trai của Dương Kiên đều do một mình bà sinh ra. 

Làm được điều này, bà đã phải sử dụng rất nhiều đòn nghen tàn ác. Bởi bắt chồng phải chung thủy một vợ 1 chồng đã khó, bắt một vị hoàng đế làm chủ cả thiên hạ chỉ chung thủy với một người vợ cả đời thì càng gian nan hơn.

Sử sách ghi chép rằng, các phi tần trong cung chỉ là bày ra cho có chứ không có ai được Hoàng thượng sủng ái đến. Do đó, nhiều lần chồng bà vẫn cả gan vượt khỏi vòng kiểm soát của vợ để ranh ma ăn “trái cấm”. 

Nhưng những cuộc “vụng trộm” bên ngoài của Hoàng đế Dương Kiên dù được khéo léo giấu giếm đến đâu vẫn không qua mắt được Độc Cô hoàng hậu. Và kết cục, cô gái nào muốn mơ tưởng đến Hoàng đế hay được Hoàng đế nhòm ngó đến thì người ấy đều phải nhận một cái kết bi thảm. 

Điển hình một lần, chồng bà đã chết mê chết mệt cung nữ họ Uất Trì ngay từ lần đầu tiên gặp mặt. Ông đã quyết định ngủ lại một đêm với người cung nữ này. Chuyện nhanh chóng bay đến tai Độc Cô. Chỉ ngay ngày hôm sau, nhân lúc Hoàng đế còn đang bận thiết triều, bà đã mượn cớ bắt kẻ gian sai người giết chết cung nữ này để trừng phạt.

Biết chuyện, Hoàng đế Dương Kiên nổi giận nhưng không làm gì được vợ. Quá bất mãn, vị chúa tể thiên hạ một mình một ngựa bỏ triều đình lên vùng núi cao và nhất định không chịu về cung. Ông than thở trong bất lực rằng: “Ta thân là thiên tử thế mà chẳng được tự do!”.

Mãi sau được quần thần khuyên giải nhiều lần, ông mới đồng ý quay trở về cung tiếp tục sống những tháng ngày bị người vợ “kìm kẹp” ong bướm bên ngoài cho tới khi Độc Cô hoàng hậu qua đời.

Có lẽ vì quá ám ảnh, sợ hãi với sự “kìm kẹp” của vợ và không thể chịu kìm nén ham muốn lâu hơn nữa, ngay khi Độc Cô Hoàng hậu qua đời, dù đã bước sang tuổi 60 nhưng Hoàng đế Dương Kiên trong một ngày đã cưới liền 2 cô vợ trẻ. 

Có thể nói, Độc Cô Hoàng hậu là người phụ nữ đầu tiên dám kiên trì giữ gìn ý kiến “1 vợ 1 chồng” và phản đối kịch liệt chuyện lấy vợ lẽ của đàn ông cho đến khi nhắm mắt xuôi tay.