Nếu ai đó được trả lương bằng Bitcoin, thì nguy cơ thể hiện rõ trong ngày 4/12 vừa qua, khi Bitcoin giảm tới 21% giá trị chỉ trong vài giờ. Mặc dù đã hồi phục trở lại, Bitcoin vẫn thấp hơn 25% so với mức kỷ lục một tháng trước đó. Cú lao dốc cho thấy sự nguy hiểm của xu hướng mới đang được các chính trị gia và người nổi tiếng kêu gọi: trả lương bằng tiền kỹ thuật số.

Các thành phố lớn của Mỹ đang cạnh tranh nhau đầu tư vào ngành công nghiệp blockchain đang phát triển như vũ bão. Các nhà lãnh đạo cũng cố gắng thúc đẩy các chính sách nhằm giúp nhiều người nhận được một phần lương của họ bằng tiền điện tử.

Thị trưởng Miami - Francis Suarez - tháng 11 tuyên bố sẽ nhận 100% lương tháng tiếp theo bằng Bitcoin. Ông cũng thông báo đang thực hiện kế hoạch trả lương cho hơn 400.000 nhân viên bằng tiền điện tử. Không những thế, cư dân có thể thanh toán phí và thuế bằng Bitcoin.

Không kém cạnh, Thị trưởng thành phố New York - Eric Adams – cho biết ông đang nghiên cứu những cách mà hàng triệu người tại New York có thể nhận lương trực tiếp bằng Bitcoin và các loại tiền điện tử khác. Bản thân ông cũng tuyên bố sẽ nhận 3 khoản lương đầu tiên bằng Bitcoin.

Các vận động viên chuyên nghiệp cũng cho biết họ được trả một phần lương bằng tiền điện tử. Theo Coin ATM Radar, số lượng cây ATM Bitcoin ở Mỹ đã tăng 577% lên khoảng 28.500 máy trong hai năm qua.

Tiền điện tử chắc chắn có thể giảm, nhưng cũng có thể tăng ngoài sức mong đợi so với bất kỳ đợt tăng lương hàng năm nào. Nhà kinh tế học Cathy Barrera cho biết con người đang tiến gần đến một thế giới mà ở đó, nhà tuyển dụng sẽ đưa ra câu hỏi cho ứng viên rằng họ có chấp nhận việc trả lương bằng Bitcoin hay không.

Nếu điều đó xảy ra, đây là một số điều cần lưu ý.

Kiểm soát tính toán

Một trong những sức hấp dẫn lớn nhất của việc trả lương bằng tiền điện tử là tiềm năng tăng trưởng. Trong một thập kỷ qua, giá Bitcoin đã tăng vọt từ vài USD lên tới hơn 45.000 USD, ngay cả sau đợt sụt giảm gần nhất.

Với mức tăng trưởng vượt bậc trong năm nay, nếu một người được trả 100.000 USD tiền lương bằng Bitcoin ngày 1/1 và cố gắng giữ nguyên toàn bộ số tiền, người này hiện sẽ có khoảng 170.000 USD. Đó là một mức lợi nhuận đáng kể.

Tuy nhiên, cú sụt giảm nghiêm trọng vào cuối tuần qua cho thấy tiền điện tử và các đồng tiền kỹ thuật số khác rất "dễ bay hơi". Để chắc chắn, người nhận lương nên quy định rõ trong hợp đồng lao động. Thay vì nhận 0,05 Bitcoin mỗi tháng, người lao động sẽ nhận được 3.000 USD Bitcoin với giá của nó tại một thời điểm cụ thể. Điều này sẽ mang lại lợi thế nếu Bitcoin tăng giá. Hoặc không, nó cũng sẽ đảm bảo mức lương ổn định theo thời gian.

Lập chiến lược thuế

Tiền điện tử đơn giản hóa việc trả lương theo nhiều cách. Về lý thuyết, người nhận lương sẽ có thể cắt bỏ người trung gian là các ngân hàng, chuyển tiền nhanh chóng, minh bạch, thuận lợi khi làm việc với những chủ lao động ở nước ngoài.

Nhưng thuế là một câu chuyện khác. Ở Mỹ, Sở Thuế vụ coi tiền ảo là tài sản, có nghĩa là chúng được coi như cổ phiếu hoặc trái phiếu, thay vì tiền mặt. Theo Lisa Zarlenga, đối tác của công ty luật Steptoe & Johnson LLP ở Washington, người nhận lương phải trả thuế thu nhập cho bất kỳ giá trị thị trường hợp lý nào của đồng coin. Người nhận cũng phải đối mặt với khoản thuế thặng dư vốn khi họ bán hoặc đổi sang các đồng tiền kỹ thuật số khác.

Những tính toán thuế phức tạp là một trong những lý do tại sao các khoản lương bằng tiền điện tử có thể khiến chủ sử dụng lao động và nhân viên đau đầu.

Đánh giá rủi ro tham vọng của cá nhân

Nếu một người không kiếm được nhiều tiền như những người nổi tiếng, việc nhận toàn bộ tiền lương một năm hoặc vài tháng bằng Bitcoin có thể gây ra rủi ro lớn. Những người nổi tiếng được trả hàng triệu đô trong nhiều năm nên họ có đủ thời gian để tiết kiệm tiền mặt, của cải và các loại tài sản khác. Điều này giúp họ có thể đối mặt với rủi ro khi thị trường tiền điện tử có biến động.

Nói vậy không có nghĩa là mọi người không được nhận lương bằng tiền điện tử. Theo nhà phân tích thị trường cấp cao Edward Moya tại Oanda, nếu ai đó kiếm được 100.000 USD có thể cân nhắc chia 20% lương dành cho tiền điện tử và cổ phiếu. Song, ông nói rằng những người trẻ tuổi nên cân nhắc đầu tư không quá ¼ tiền lương vào tiền điện tử.

Một rủi ro khác vẫn đang hiện hữu đó là sự chấp nhận của mọi người. Mặc dù ngày càng nhiều nhà bán lẻ dần chấp nhận Bitcoin, đồng tiền này vẫn chưa phải là một loại tiền tệ phổ biến. Hơn nữa, nếu người tiêu dùng muốn thanh toán bằng Bitcoin, họ sẽ phải đối mặt với khoản phí cao. Nguy cơ biến động của thị trường tiền điện tử còn bị ảnh hưởng bởi sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan giám sát và các nhà lập pháp.

Có nên nhận lương bằng Bitcoin?

Câu trả lời đưa ra rất khác nhau, tùy vào độ tuổi, sự giàu có, địa vị, mức độ chấp nhận rủi ro. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên rằng mọi người nên cẩn trọng, đặc biệt những ai đang cân nhắc nhận phần lớn số lương của mình bằng Bitcoin.

Barrera của Wharton cho biết rằng mọi người thường suy nghĩ về việc nhận tiền lương gửi vào tài khoản hưu trí hơn là nghĩ về việc nhân lương bằng loại tiền khác. Những người có xu hướng nghỉ hưu có thể thích giữ tài sản của họ đa dạng và ít rủi ro hơn.

Tham khảo Bloomberg