Khoa học đã chứng minh bữa sáng là khoảng thời gian để nạp năng lượng quan trọng nhất trong ngày. Và thường người ta vẫn hay có câu "hãy ăn sáng như một vị vua, ăn trưa như một hoàng tử và ăn tối như một người ăn mày" là để chỉ lượng thức ăn nên được giảm dần vào các bữa trong ngày, đặc biệt nên ít nhất vào bữa tối.
Lời khuyên trên đây chắc không phải ai cũng làm được, trừ khi phải rèn cho bản thân thói quen qua khoảng thời gian dài. Ấy vậy mà ở một thành phố nọ có tên là Van nơi phía đông của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ, người dân lại luôn tự thưởng cho mình những bữa sáng như các ông hoàng bà chúa từ rất lâu, trước cả khi có sự can thiệp của những phát kiến khoa học như đã trình bày.
Thành phố Van của Thổ Nhĩ Kỳ chính là nơi mà người dân cực kỳ coi trọng bữa ăn sáng.
Van là một thành phố có khoảng nửa triệu dân với đa số là người Kurd. Nơi đây cách Iran khoảng 1 giờ lái xe và lúc nào nó cũng cho người ta cảm giác như là một thị trấn biên giới vậy. Vào cuối mùa xuân, thời tiết thường khô và nóng nhưng lại mát vào buổi tối. Chính vì thời tiết thay đổi nhiều như vậy cho nên khẩu vị ăn uống của người dân cũng có phần phong phú hơn những vùng khác hay chăng?
Bữa sáng của người Thổ Nhĩ Kỳ nói chung thường bao gồm pho mát, ô liu, món trứng, mứt, xúc xích nướng và trà đen sau khi dùng bữa. Còn ở Van, người ta thường biết đến nhiều nhất là món peynir otlu nổi tiếng. Món ăn này được làm từ phô mai hơi xốp một chút rắc kèm loại tỏi hoang dã tên là sirmo luôn tươi ngon và dậy vị khác hẳn với khi chúng được làm ở những thành phố khác. Trong đó, tỏi được lấy từ trên núi xuống còn pho mát thì là nguyên liệu ở trang trại trong vùng, tóm lại, những nguyên liệu này đều có nguồn gốc thiên nhiên cả.
Ngoài ra, người dân thành phố Van còn có một món ngon khác nữa là món murtuga được làm từ trứng, bơ và bột; cùng một quả trứng chiên được phủ kavurma với thịt cừu hoặc thịt bò om. Sự kết hợp của họ luôn được đánh giá là hoàn hảo về hương vị và hợp với những ai thích thưởng thức ẩm thực. Chưa dừng lại ở đó, thứ nước sốt "thần thánh" được kết hợp giữa loại sốt zatziki của Hy Lạp cộng với nhiều loại nguyên liệu như ớt dài, ớt xanh, rau mùi tây, hành tây, tỏi và dưa chuột cũng rất đáng để trải nghiệm.
Món ăn nổi tiếng peynir otlu của xứ Van mà không nơi đâu có thể chế biến được ngon giống như vậy.
Nhiêu đó thôi chắc cũng khiến cho nhiều người phát thèm rồi, nhưng hãy kiên nhẫn đọc thêm một chút về quy mô của những bữa ăn sáng tại Van thì mới thấy hết được cái độ "quý tộc" ở nơi đây là như thế nào. Tại Van, có một con đường nhỏ song song với đại lộ chính có tên gọi không chính thức là "Breakfast Makers Street" (Phố nghệ nhân bữa sáng), là nơi tập trung những nhà hàng chuyên phục vụ bữa ăn quan trọng nhất trong ngày cho người dân thành phố. Năm 2014, hơn 50.000 người đã tập hợp tại đây để phá kỷ lục Guinness cho bữa ăn sáng có nhiều người tham gia nhất.
Thực đơn bữa sáng ở Van thực sự phải khiến cho người ta cảm thấy "bội thực" từ ánh nhìn. Người chuyên viết ẩm thực của trang BBC Paul Benjamin Osterlund đã khuyến cáo du khách có tới đây thì hãy đi theo nhóm 4 người để order món ăn rồi đổi sang cho nhau bởi một số thực đơn ở đây có thể lên đến 30 món khác nhau. Các món ăn được dùng kèm với bát kem bơ màu vàng hấp dẫn.
Chưa dừng lại ở đó, vốn là một thành phố có nhiều người theo đạo Hồi nhưng ngay cả trong tháng lễ Ramadan, các nhà hàng ăn sáng ở Van vẫn mở cửa xuyên đêm để phục vụ các thượng khách. Đặc biệt, có một cửa hàng mang tên Sütçü Selim còn tạo ra một khoảng không gian kín đáo bằng những tờ báo cũ che kín cửa sổ cho những thực khách không phải nhịn ăn trong tháng lễ có thể đến đây thưởng thức bữa sáng.
Thực đơn bữa sáng vô cùng phong phú ở Van.
Đặc biệt ở Van còn có một trung tâm ẩm thực rộng rãi được trang trí bằng những tấm thảm thủ công của địa phương tên là Bak Hele Bak. Nơi đây tồn tại những nhà hàng có lịch sử tới hơn 40 năm nên đã trở thành linh hồn của thành phố.
Bữa sáng ở Van thật sự sôi động, ngay trong trung tâm thành phố mọi thứ đang yên ắng từ đêm bỗng chốc hóa thành hội chợ ngoài trời với hàng chục các quán nướng kebab đường phố và các điểm phục vụ trà từ những chiếc ấm xamôva kiểu Nga di động. Có vẻ như tất cả mọi người đều tràn ra ngoài đường để thưởng thức bữa sáng, và luôn có những luồng không khí mát mẻ nào đó len lỏi giữa làn khói tỏa ra từ những chiếc xe nướng khiến cho mọi thứ thật sự dễ chịu.
Có một người đàn ông 61 tuổi ở Van tên là Yusuf Konak. Ông luôn tự nhận mình là đại sứ cho bữa sáng kiểu Van bởi đã điều hành nhà hàng của riêng mình từ những năm 1975. Ông Yusuf nói rằng văn hóa thật sự không phân biệt đảng phái hay tôn giáo; trong văn hóa con người luôn bình đẳng; và vì lý do đó, nơi đây chính là ngôi nhà của văn hóa ăn sáng. Nói như vậy là đủ để thấy người dân chính gốc Van tự hào như thế nào về văn hóa của mình, về những gì đã được thêu dệt trong suốt cả thế kỷ vừa qua và để lại cho hậu thế những tinh hoa ẩm thực không phải nơi đâu cũng có được.
