Sữa mẹ là thức ăn hoàn chỉnh nhất và thích hợp nhất đối với trẻ sơ sinh. Trong sữa mẹ có đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết như: đạm, đường, mỡ, vitamin và muối khoáng với tỷ lệ thích hợp cho sự hấp thu và phát triển của cơ thể trẻ. Không những thế, sữa mẹ còn nhiều chất kháng khuẩn, tăng cường sức đề kháng cho con.
Ngoài ra có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, mẹ cho con bú sữa đến hơn 1 tuổi, đứa trẻ có sự thân thiện, độc lập, dễ dỗ dành và có cảm giác an toàn cao hơn những bé ti mẹ dưới 1 năm.
Nhiều bà mẹ tự hào vì mình có dòng sữa dồi dào, và quyết định nuôi con bằng sữa mẹ đến 2 tuổi, thậm chí là 3 tuổi. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu, sữa mẹ sẽ loãng và không đủ dưỡng chất nuôi con khi trẻ trên 1 tuổi. Nguyên nhân được giải thích theo các ý dưới đây:
1. Nhu cầu năng lượng từ sữa mẹ đối với sự phát triển của bé
- Trong 6 tháng đầu đời của con, các chuyên gia khuyến khích nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn. Việc con chỉ bú mẹ vẫn đáp ứng đủ nhu cầu về dinh dưỡng và miễn dịch của trẻ. Con không cần ăn, uống thêm bất cứ thứ gì khác, kể cả nước đun sôi để nguội. Con chỉ bổ sung vitamin, khoáng chất theo chỉ định của bác sĩ.
- Từ 6-12 tháng tuổi, sữa mẹ cung cấp được 70% nhu cầu năng lượng của bé.
- Khi trẻ được 1- 2 tuổi, sữa mẹ cung cấp 30 – 40% nhu cầu năng lượng của bé.
2. Sữa mẹ tháng thứ 6, 7, 8, 9, 10 có còn tốt không?
Khi bé 6 tháng tuổi, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ tăng vọt để có thể thích ứng với quá trình phát triển mạnh mẽ cả về thể chất và trí não. Lúc này, nhiều mẹ lo ngại chất lượng sữa mẹ theo thời gian sẽ không còn đủ để đáp ứng với thể trạng bé.
Thực tế, chất lượng sữa của mẹ lúc này vẫn luôn đảm bảo chứa nhiều dinh dưỡng và kháng thể cần thiết cho bé. Nhưng không thể đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của con lúc này. Nếu con vẫn chỉ uống sữa mẹ hoàn toàn, bé sẽ chậm tăng cân. Do đó, ngoài việc bú mẹ, hãy cho con ăn dặm để bổ sung thêm các dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Ngoài việc chất lượng sữa theo thời gian của mẹ thay đổi thì khi con được 6 tháng, sữa mẹ cũng dần ít đi. Nguyên nhân xuất phát từ việc mẹ phải đi làm lại sau thời gian nghỉ thai sản, thời gian cho con bú ít đi, hoặc một số mẹ khác chỉ tập trung vào ăn dặm mà cho con bú ít dần, khiến lượng sữa cũng giảm dần theo.
3. Khi nào sữa mẹ hết chất dinh dưỡng?
Có phải trẻ càng lớn sữa mẹ sẽ loãng và ít dinh dưỡng? Điều này có thể coi là đúng. Những dinh dưỡng và kháng thể trong sữa mẹ dần giảm sút khi trẻ được 6 – 24 tháng. Tuy vậy, sữa mẹ vẫn rất cần thiết và phù hợp với hệ tiêu hóa của trẻ. Casein – một chất đạm đặc biệt trong sữa mẹ - có khả năng giúp bé ngăn chặn bệnh tiêu chảy, viêm tai, dị ứng và nhiễm trùng đường hô hấp. Vì vậy, trẻ vẫn nên được ăn sữa mẹ dù chất lượng sữa có giảm đi.
Bên cạnh đó, nhu cầu về dinh dưỡng và kháng thể của con cũng tăng lên mạnh mẽ. Vì vậy, ngoài việc bú mẹ xen kẽ, cần cho trẻ ăn dặm, nhưng không nên cắt bỏ hoàn toàn sữa mẹ ra khỏi chế độ ăn của trẻ.
Chất lượng sữa mẹ theo thời gian vẫn chứa những dòng dinh dưỡng quý giá đối với trẻ, luôn luôn thay đổi để phù hợp với nhu cầu của bé qua từng giai đoạn. Việc cai sữa cho trẻ khi trẻ trên 1 - 2 năm tuổi không phải vì sữa mẹ hết chất mà là để thuận lợi hơn cho những công việc của người mẹ. Thời điểm thích hợp để cai sữa cho trẻ là khi trẻ được 18 – 24 tháng tuổi. Bên cạnh đó, mẹ chỉ nên cai sữa cho trẻ khi trẻ có sức khỏe bình thường, không bị ốm hay mắc bệnh. Điều này sẽ giúp việc cai sữa thuận lợi hơn, không ảnh hưởng tới sức khỏe của bé.
Khi trẻ cai sữa, cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn của con nhiều hơn nhằm đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Có thể bổ sung thêm lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
