Trong hơn một thế kỷ, chúng ta đã lấy mốc 37 độ C hay 98,6 độ F làm con số đánh dấu cho sức khỏe của con người. Bạn biết đó là một thân nhiệt của người bình thường khỏe mạnh. Trên 37 độ C nghĩa là cơ thể bạn đang sốt, và dưới 37 độ C nghĩa là thân nhiệt của bạn đang hạ, có thể xuống tới mức nguy hiểm tính mạng.
Nhưng Julie Parsonnet, một nhà nghiên cứu y tế tại Đại học Stanford, Mỹ cho biết: "Thân nhiệt của chúng ta không giống như cách mọi người đang nghĩ. Điều mà mọi người được học khi lớn lên, đó là nhiệt độ bình thường của cơ thể chúng tôi là 98,6 độ F [hay 37 độ C], là sai".
Sai số của những chiếc nhiệt kế hơn 100 năm trước
Trên thực tế, con số 37 độ C đã được bác sĩ người Đức Carl Reinhold August Wunderlich đưa ra từ năm 1851. Khi đó, với một chiếc nhiệt kế dài 22cm của mình, Wunderlich đã thực hiện hàng triệu phép đo thân nhiệt trên hàng chục ngàn bệnh nhân để lấy ra con số trung bình.
"Trong thế kỷ 19, nhiệt kế chỉ mới vừa được phát minh", Parsonnet lưu ý. Thiết bị hiện đại nhất của Wunderlich vào thời điểm đó đến nay đã trở thành lạc hậu.
Trên thực tế, nhiệt kế của Wunderlich cần tới 15 phút mới cho ra kết quả. Tổng cộng, ông ấy đã đo thân nhiệt của 25.000 người, đòi hỏi tới 250.000 giờ, tương đương 10.000 ngày.
Tiến sĩ Philip Mackowiak, một giáo sư y khoa tại Đại học Y khoa Maryland đã phát hiện những chiếc nhiệt kế của 100 năm trước có thể có sai số trong phạm vi 1,5 độ C so với những nhiệt kế hiện tại.
Vì vậy, ông và các đồng nghiệp của mình đã làm một nghiên cứu để khảo sát lại thân nhiệt con người. Giáo sư Mackowiak nhận thấy thân nhiệt của tất cả chúng ta đều dao động tăng giảm trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 6 giờ chiều chứ không hề cố định ở một con số duy nhất.
Và những người phụ nữ thường có thân nhiệt cao hơn nam giới. Nhiệt độ trung bình của cơ thể phụ nữ là 98,4 độ F (36,89 độ C) so với 98,1 độ F (36,72 độ C) của nam giới, cả hai đều thấp hơn mức 98,6 độ F (37 độ C) của Wunderlich.
Ngoài ra, thân nhiệt dường như cũng thay đổi theo tuổi tác. Một nghiên cứu năm 2005 cho thấy thân nhiệt của 150 người cao niên đạt mức 97,3 độ F (36,28 độ C) vào sáng sớm và 97,8 độ F (36,56 độ C) trước khi họ đi ngủ.
Những chiếc nhiệt kế 100 năm trước có độ chênh tới 1,5 độ C so với nhiệt kế hiện đại.
Cơ thể con người thực sự đang lạnh đi 0,03 độ C mỗi thập kỷ
Parsonnet và các đồng nghiệp của cô tại Đại học Stanford đã rất tò mò về những kết quả mới này. Họ tự hỏi liệu sự chênh lệnh có thực sự là do các nhiệt kế bây giờ lạnh hơn so với 100 năm về trước hay không? Hay chính cơ thể con người đang nguội đi thật?
Để tìm hiểu, Parsonnet đã tìm hiểu hồ sơ bệnh án của gần 24.000 cựu chiến binh của những quân nhân từng tham gia Nội chiến Hoa Kỳ. Cô lục tìm những bản ghi y tế về nhiệt độ cơ thể họ.
Những con số này sau đó được so sánh với khoảng 15.000 hồ sơ từ một cuộc khảo sát y tế đầu những năm 1970 ở Mỹ và 150.000 hồ sơ từ năm 2000 trong nền tảng dữ liệu lâm sàng của Stanford. Tổng cộng, nhóm nghiên cứu của Parsonnet đã có thông tin chi tiết về hơn nửa triệu phép đo thân nhiệt độc lập.
Kết quả, họ đã tìm thấy một sự chênh lệch rõ ràng và đáng kể theo thời gian. Thân nhiệt của những người sống vào cuối thế kỷ 19 ấm hơn chúng ta một chút. Chẳng hạn, những cậu bé sinh từ năm 2000 trở đi đang mát hơn 0,59 độ C so với cụ kỵ của họ, những người sinh ra vào đầu những năm 1800.
Trung bình, cứ sau mỗi thập kỷ, thân nhiệt của con người lại giảm 0,03 độ C. Sự sụt giảm tương tự được quan sát thấy trên phụ nữ, với mức giảm 0,32 độ C kể từ những năm 1890.
"Về mặt sinh lý, con người hiện nay chắc chắn khác với con người trong quá khứ", Parsonnet giải thích. "Môi trường chúng ta đang sống đã thay đổi, bao gồm nhiệt độ trong nhà, sự tiếp xúc của chúng ta với vi sinh vật và thực phẩm mà chúng ta tiếp cận được.
Tất cả những điều này có nghĩa là, mặc dù chúng ta nghĩ con người chúng ta đơn hình và không hề thay đổi trong dòng chảy tiến hóa, nhưng chúng ta của quá khứ và hiện tại thực sự không giống nhau. Chúng ta thực sự đang thay đổi về mặt sinh lý".
Những cải thiện về sức khỏe và dinh dưỡng có thể là một lời giải thích khác. Khối lượng cơ thể của chúng ta đang ngày càng tăng, nó sẽ đẩy các chất chuyển hóa ấm hơn. Nhưng ngược lại, sức khỏe tốt hơn nghĩa là cơ thể chúng ta ngày nay có ít viêm nhiễm hơn, khiến chúng ta ít bị sốt hơn và thân nhiệt trung bình thấp hơn.
Carl Reinhold August Wunderlich, người đầu tiên tính ra thân nhiệt của con người.
Rõ ràng, thân nhiệt của con người đang thay đổi. Và những thay đổi hiện nay so với quá khứ có thể cho chúng ta cái nhìn sâu sắc để dự đoán những thay đổi trong tương lai, khi chúng ta bước vào một thế giới thay đổi mạnh mẽ hơn, cả về mặt xã hội lẫn môi trường.
Một tương lai, khi Trái Đất ấm lên có thể khiến thân nhiệt của chúng ta tăng trở lại một chút. Đặc biệt, đi kèm với đó là nhiều căn bệnh mới và sức khỏe giảm sút có thể khiến tần suất sốt của chúng ta lớn hơn.
Nói tóm lại, thân nhiệt của chúng ta từ trước đến nay không hề cố định ở 37 độ C. Con số ma thuật của Wunderlich đã tồn tại gần 200 năm, bây giờ, chắc chắn phải được điều chỉnh lại một chút.
Nhưng ở dưới suối vàng có lẽ Wunderlich cũng có thể mỉm cười khi biết được điều đó không phải hoàn toàn vì hàng triệu phép đo tỉ mỉ của ông ngày xưa có lỗi, mà đơn giản chỉ là cơ thể thế hệ con cháu của ông đang nguội đi mà thôi.
Nghiên cứu mới đã được công bố trên tạp chí eLife.
Tham khảo Sciencealert, Latimes