Trẻ nhỏ không phải lúc nào cũng ngoan ngoãn, dễ thương. Có những khi trẻ đột nhiên trở nên cứng đầu và không nghe lời bố mẹ. Điều này có thể do trẻ có cá tính mạnh hoặc đơn giản là chưa biết kiểm soát cảm xúc của bản thân.
Dù là vì lý do nào thì bố mẹ cũng nên bình tĩnh và áp dụng 10 cách sau đây để xử lý với sự cứng đầu của con:
1. Cho con thấy hậu quả của hành vi xấu
Bố mẹ cần cho trẻ thấy hậu quả tự nhiên của những hành vi xấu thì trẻ mới nhận ra được mình đã làm sai điều gì.
Nếu trẻ kiên quyết làm một điều gì đó sai trái, bố mẹ đừng can thiệp và cứ để trẻ thấy hậu quả phải chịu như thế nào. Chẳng hạn như trẻ bỏ bữa trưa thì sẽ phải chịu đói đến tận tối. Hay nếu bắt nạt bạn bè thì trẻ sẽ không có bạn chơi cùng.
Bố mẹ được quyền để những hậu quả tự nhiên xảy ra với con, nhưng phải trong khuôn khổ an toàn cho phép.
2. Để con học hỏi từ những sai lầm
Đôi khi cha mẹ bao bọc quá mức khiến trẻ không thể trưởng thành được. Cha mẹ có thể giúp trẻ xử lý cảm xúc nếu cần, nhưng không nên can thiệp quá nhiều. Ví dụ như khi trẻ không làm bài tập đúng hạn để nộp cho cô giáo. Thay vì thức khuya cùng làm bài giúp con, hãy để trẻ bị điểm kém và tìm ra cách khắc phục tình hình, như việc lên kế hoạch kỹ lưỡng cho các bài tập lần sau.
3. Tìm hiểu nguồn gốc hành vi xấu của con
Nhiều khi trẻ nổi cáu hoặc hành xử không tốt không phải vì tính khí thất thường mà đơn giản bởi trẻ chưa biết đối phó với cảm xúc của mình. Bộ não của trẻ chưa phát triển hoàn toàn như người lớn nên điều này rất dễ hiểu.
Khi con đột nhiên la hét, bố mẹ hãy kéo con đến một nơi yên tĩnh hơn để trẻ bình tâm lại và nói cho con hiểu, hành vi đó là sai.
Bố mẹ hãy giải thích với con, các loại cảm xúc khác nhau của con người là hoàn toàn bình thường, nhưng chúng ta cần phản ứng với những cảm xúc đó theo cách chấp nhận được. Bên cạnh đó, bố mẹ hướng dẫn cho con cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực trong tương lai.
Ví dụ khi bố mẹ đi mua sắm với con, nếu đột nhiên con cáu gắt mà không có lý do rõ ràng thì tốt nhất bố mẹ nên đưa con ra khỏi nơi đó và tìm hiểu nguyên nhân. Con có thể đói, mệt hoặc chán và không kịp thích ứng được với cảm xúc của mình.
4. Bố mẹ nhớ rằng mình là người lớn
Nếu con có hành vi không tốt, bố mẹ hãy hết sức bình tĩnh. Nên nhớ, bố mẹ là người lớn, và người lớn không thể bị cuốn theo sự kích động của trẻ nhỏ.
Nếu bố mẹ cảm thấy mình bắt đầu không thể kiểm soát được bản thân thì tốt nhất nên nghỉ ngơi một lúc. Hãy để mặc con 5, 10 phút và hít thở thật sâu để trấn an bản thân. Sau khi thực sự bình tĩnh lại, bố mẹ mới tiếp tục nói chuyện với con.
5. Chọn hình phạt tương ứng với độ tuổi của trẻ
Nhiều bố mẹ muốn con mình hành động như người lớn càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, người lớn cần dùng lời lẽ phù hợp với lứa tuổi con để khiến trẻ lắng nghe và hiểu.
Chẳng hạn nếu trẻ mới 1 tuổi mà bố mẹ ngồi trách mắng những 1 tiếng đồng hồ thì tất nhiên trẻ sẽ chẳng tiếp thu và sửa chữa.
6. Đừng dọa nạt con
Bố mẹ đừng bao giờ dọa nạt cũng như áp dụng các hình phạt thể chất với con. Lạm dụng tình cảm và thể chất sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ và có thể gây ra các vấn đề tâm lý trong tương lai.
Đánh đòn có thể tác động ngay lập tức đến hành vi của trẻ nhưng về lâu dài, nó sẽ không dạy con bạn cách cư xử đúng đắn.
Bên cạnh đó, việc thường xuyên dọa nạt, đánh đòn cũng sẽ làm tổn hại đến tình cảm giữa bố mẹ và con cái. Tùy vào độ tuổi, bố mẹ có thể đưa ra một số hình phạt cho trẻ như tước đi đặc quyền, chẳng hạn không được xem tivi, không được chơi máy tính,…
7. Hãy tôn trọng ý kiến của con
Đôi khi, trẻ cảm thấy áp lực khi phải hành động theo khuôn mẫu nhất định để trở nên hoàn hảo trong mắt bố mẹ. Vì vậy, trẻ bắt đầu phản kháng để thể hiện sự độc lập của mình.
Nếu bố mẹ cảm thấy không thể đi đến thỏa thuận về những vấn đề đơn giản nhất với con thì đã đến lúc bạn nên cho con được góp phần vào việc đưa ra các quyết định.
Bố mẹ không nhất thiết phải làm theo mọi lời nói của con, nhưng việc đánh giá cao những ý kiến đó sẽ khiến con thấy mình được bố mẹ tôn trọng hơn.
8. Bố mẹ cần có quan điểm thống nhất
Bố mẹ cần có cách tiếp cận con ổn định, đồng thời giữ quan điểm thống nhất về những điều đúng, sai. Trẻ em cần biết các quy tắc và hiểu những hành động không được chấp nhận bất kể hoàn cảnh nào. Và bố mẹ phải giữ lời, đồng thời là tấm gương cho con cái noi theo.
Cách phản ứng của bố mẹ với các hành vi xấu của trẻ không được thay đổi khi có những yếu tố và dưới những môi trường khác nhau. Chẳng hạn như bố mẹ có đang vui hay buồn thì vẫn phải phạt con như mọi khi, không được vì đang vui mà xí xóa tội cho con.
9. Cho con thấy bố mẹ có thẩm quyền hơn
Bố mẹ cần cho con thấy, mình có thẩm quyền hơn, và những ý kiến của bạn đôi khi tuy có khắc nghiệt nhưng đều là vì tốt cho sức khỏe cũng như hạnh phúc của con.
Tuy nhiên, bố mẹ cũng không nên khẳng định thẩm quyền quá mức như việc la hét và cố bắt con làm theo ý mình bằng được mặc dù ý kiến của bạn không đủ thuyết phục.
Trẻ phải cảm nhận sự tự tin của bố mẹ và xem bố mẹ là hình mẫu mà trẻ hướng đến. Có như vậy thì con mới chịu lắng nghe và tiếp thu.
10. Dạy trẻ đánh giá cao những điều tốt đẹp đang có
Cha mẹ luôn nỗ lực để mang lại những điều tốt đẹp nhất có thể cho con, nhưng đôi khi con lại không đánh giá cao những điều này. Và điều bố mẹ cần phải làm là dạy cho con thực hành lòng biết ơn ngay từ khi còn nhỏ.
Tùy vào độ tuổi mà bố mẹ sẽ có cách dạy con biết ơn khác nhau. Ví dụ như với trẻ mẫu giáo, bố mẹ có thể trẻ cách nói cảm ơn mỗi khi được mua cho món đồ gì đó. Với trẻ cấp 1 thì việc cố gắng học tập tốt cũng là một cách bày tỏ lòng biết ơn với bố mẹ.
