Năm 1986, La Thái Hà sinh ra tại một ngôi làng miền núi xa xôi ở thành phố Thiệu Dương, tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc). Từ khi còn nhỏ, gia đình của La Thái Hà đã rất nghèo. Để kiếm tiền nuôi cả nhà, bố mẹ cô đã phải chuyển lên thành phố làm việc, chấp nhận gửi La Thái Hà và hai người con khác nhờ ông bà nuôi.

Là chị cả trong gia đình, La Thái Hà hiểu trách nhiệm của mình. Cô không chỉ cố gắng giúp bố mẹ trông em mà còn đỡ đần ông bà việc nhà. Trên trường, La Thái Hà cũng thể hiện xuất sắc khi thường xuyên đứng đầu lớp và học tập rất chăm chỉ.

Năm 2001, La Thái Hà đỗ vào trường cấp 3 tốt nhất trong vùng. Đi ra khỏi vùng quê bé nhỏ, La Thái Hà hiểu rằng so với các bạn học khác, cô không phải học sinh thông minh nhất, do đó luôn nỗ lực học tập. 

Năm 2004, La Thái Hà tốt nghiệp cấp 3 và thi đại học với số điểm 514. Do số điểm không đủ đỗ nguyện vọng 2 nên nữ sinh quyết định không ôn thi lại một năm vì nhà nghèo. Cô điền nguyện vọng 3 vào một trường cao đẳng, muốn học xong trong ba năm rồi nhanh chóng đi làm phụ giúp gia đình.

Sau nhiều ngày chờ đợi, La Thái Hà hỏi giáo viên về giấy báo nhập học của trường cao đẳng. Tuy nhiên, phía nhà trường thông báo không nhận được giấy báo của cô. Điều này đồng nghĩa với việc La Thái Hà không thể nhập học.

Cuối cùng, gia đình quyết định dành tiền tiết kiệm để La Thái Hà học lại 1 năm. Lần này với sự kiên trì của mình, La Thái Hà đã thi đậu trường Đại học Sư phạm Thiên Tân vào năm 2005, chính thức bước chân vào con đường theo đuổi nghề giáo viên.

Phát hiện sự thật chấn động

Cứ ngỡ quãng thời gian sinh viên của La Thái Hà sẽ kết thúc trong bình yên, nhưng đến thời điểm gần tốt nghiệp, cô đã gặp chuyện kỳ lạ. Ngày 9/5/2008, La Thái Hà thi đỗ chứng chỉ giáo viên nhưng gặp rắc rối khi đến văn phòng xin cấp chứng chỉ.

Nhân viên ở đây nói với cô rằng, thông tin đã lưu trữ cho thấy La Thái Hà đã xin cấp chứng chỉ giáo viên cách đây 1 năm ở tỉnh Quý Châu. La Thái Hà nhìn vào màn hình thì phát hiện chứng minh nhân dân của người này trùng với cô.

Nhân viên không thể đoán được nguyên nhân nên chỉ có thể mời La Thái Hà về để tìm hiểu rõ sự việc. Chớp mắt đến tháng 3/2009, bạn học đều được cấp chứng chỉ giáo viên, chỉ còn lại mỗi La Thái Hà vẫn đang chờ đợi câu trả lời.

Lúc này, La Thái Hà không thể ngồi yên đợi chứng chỉ giáo viên nữa mà đã tìm việc trước. Sau khi tham dự hội chợ việc làm tại trường, cô ra Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc mở tài khoản trực tuyến để tiện cho việc thanh toán lương sau này. Tuy nhiên, nhân viên ngân hàng cho biết thông tin thẻ căn cước của Hà đã được sử dụng ở chi nhánh Quảng Châu.

La Thái Hà đề nghị ngân hàng cho xem lại thông tin. Cô ngỡ ngàng khi thấy căn cước công dân đúng là của mình, nhưng thông tin cá nhân và khuôn mặt lại thuộc về người khác. Lục lại trí nhớ, cô phát hiện người trong ảnh là Vương Giai Quân, bạn học cấp 3 cũ của cô. La Thái Hà càng nghĩ càng thấy mọi chuyện có gì đó không ổn. Từ lúc này, cô đã đặt nghi vấn phải chăng danh tính của mình đã bị đánh cắp?

Liên hệ với các bạn cấp 3, La Thái Hà biết được năm 2004, Vương Giai Quân đã trúng tuyển vào trường Đại học Sư phạm Quý Châu dù chỉ đạt 335 điểm. Cũng vì thế, bạn bè từng đồn đoán gia đình Vương Giai Quân dựa vào mối quan hệ để được nhận vào trường.

Ngày 5/3/2009, La Thái Hà nhận được tin đơn xin cấp chứng chỉ giáo viên của cô bị hủy bỏ. Cơ quan này xác nhận La Thái Hà đã được đăng ký thông tin và lấy chứng chỉ giáo viên ở thành phố Quý Dương (Quý Châu), vì vậy họ chỉ có thể hủy bỏ đơn xin cấp chứng chỉ. Nhận thấy tầm nghiêm trọng của vụ việc có thể ảnh hưởng đến tương lai, La Thái Hà đã báo cảnh sát.

Ban đầu, cô ủy quyền cho cha mình trình báo vụ việc tại đồn cảnh sát huyện Thiệu Đông nhưng không thành công. Cảnh sát giải thích khi tra trên hệ thống, thông tin danh tính của hai cô gái La Thái Hà và Vương Giai Quân vẫn bình thường, không có dấu hiệu bị mất hay trùng lặp thông tin. Do đó, họ không đồng ý lập hồ sơ vì thiếu chứng cứ.

Biết chuyện, La Thái Hà vội trở về quê để cùng gia đình tìm cách thu thập chứng cứ. Trong thời gian này, La Thái Hà cũng lấy được bằng chứng mẹ của Vương Giai Quân, bà Dương Vinh Hoa, từng thừa nhận hành vi mạo danh của con gái. Tại thời điểm này, La Thái Hà đã hiểu được Vương Giai Quân đã sử dụng danh tính của mình và điểm thi đại học để đỗ được vào trường Đại học Sư phạm Quý Châu. 

Trong khoảng thời gian này, bà Dương Vinh Hoa đích thân gọi điện cho La Thái Hà để xin lỗi cô, đồng thời hứa sẽ hủy chứng chỉ giáo viên, bằng cấp và một loạt giấy tờ tùy thân khác của con gái để bù đắp cho cô. Nghe đầu dây bên kia thành khẩn cầu xin, La Thái Hà cũng mủi lòng. Cô nói chỉ cần sự tình được giải quyết theo lời hứa của bà Dương Vinh Hoa, cô sẽ từ bỏ kiện tụng. Tuy nhiên chỉ vài ngày sau La Thái Hà đã thay đổi quyết định, kiên quyết đưa mọi việc ra ánh sáng.

Sau cuộc gọi của Dương Vinh Hoa, ông Vương Tranh Vanh (cha của Vương Giai Quân) - một cán bộ công an huyện, đến tìm La Thái Hà, đề nghị cô thay đổi số thẻ căn cước, sau đó ông ta sẽ giúp cô giải quyết vấn đề chứng chỉ tốt nghiệp và chứng chỉ giáo viên, đồng thời bồi thường 20.000 tệ (khoảng 69 triệu đồng theo tỷ giá hiện tại). Ông Vanh bày tỏ đây là cách giải quyết đôi bên cùng có lợi.

Đối mặt với lời "xin lỗi" và giải pháp nhưng giống như đe dọa của ông Vương Tranh Vanh, La Thái Hà kiên quyết từ chối. Lúc này, đối phương lập tức trở mặt và nói thẳng với La Thái Hà: "Quen biết tôi là vinh hạnh của cô, để tôi xem xem cô có tài cán thế nào".

Trong quá trình tìm hiểu vụ việc, La Thái Hà đã tiếp xúc với nhiều thành viên của gia đình Vương Giai Quân. Nhận thấy thái độ hống hách của họ, cô quyết tâm đi tìm công lý, bất chấp cô từng tìm đến sự giúp đỡ của cảnh sát nhưng họ đều từ chối vì nhiều lần xác nhận thấy thông tin của La Thái Hà và Vương Giai Quân không trùng khớp.

Vén màn sự thật 

Tháng 3/2009, Hà trình báo Cục Quản lý Dân số và Xuất nhập cảnh thuộc Sở Công an tỉnh Hồ Nam, giao nộp tất cả bằng chứng đã có. Khác với tình huống trước đó, vụ việc thu hút sự quan tâm lớn của cảnh sát địa phương và nhanh chóng được lập hồ sơ điều tra.

Sau khi lần lượt kiểm tra thông tin đăng ký hộ khẩu của La Thái Hà và Vương Giai Quân, cảnh sát đã lần ra được manh mối. Cuối cùng họ đã thu thập đủ chứng cứ để đưa ra kết luận, trong suốt 4 năm đại học, Vương Giai Quân đã dùng danh tính “La Thái Hà giả” để học tập tại trường Đại học Sư phạm Quý Châu.

Sau khi xác định đúng là Vương Giai Quân đã lấy cắp thông tin hộ khẩu của La Thái Hà, cảnh sát đã gọi điện trực tiếp để thẩm vấn gia đình. 

Trước những bằng chứng trên, mẹ Vương Giai Quân thừa nhận tất cả mọi việc đều là do bà làm. Khi con gái trượt đại học, có một số điện thoại nặc danh đã gọi đến và nói rằng có thể giúp Vương Giai Quân đi học đại học nếu bà trả 50.000 nhân dân tệ (khoảng 173 triệu đồng theo tỷ giá hiện tại). Theo lời của người đó, bà đã đi đổi tên thành La Vinh Hoa và nói với người ngoài rằng con gái sẽ đổi theo họ của bà, với tên gọi mới là La Thái Hà. Tuy nhiên, số điện thoại nặc danh mà bà Hoa cung cấp lại không liên lạc được.

Một lý do khiến gia đình Vương Giai Quân nhắm đến La Thái Hà là bởi thấy cô xuất thân từ gia đình nghèo khó, không có gia thế. Tháng 8/2004, lợi dụng chức vụ công an huyện, ông Vương Tranh Vanh đã mua chuộc giáo viên để lấy thông tin về La Thái Hà. Sau đó, ông đã làm ra một tờ hộ khẩu giả với thông tin của La Thái Hà, và tiếp tục sửa giấy báo nhập học của con gái tại một cửa hàng in ấn. Nhờ vào mối quan hệ rộng, ông đã giúp con gái mình thành công được nhận vào Đại học Sư phạm Quý Châu với số điểm thấp hơn 20 so với điểm chuẩn. Điều đó khiến La Thái Hà thực sự bị mất danh tính vào tay Vương Giai Quân, và cũng mất cơ hội vào cao đẳng.

Những kẻ làm chuyện xấu sẽ không thoát khỏi sự trừng trị của pháp luật. Đến ngày 26/10/2009, ông Vanh bị kết án 4 năm tù, bồi thường cho nạn nhân 45.000 tệ (khoảng 156 triệu đồng theo tỷ giá hiện tại), những người liên quan cũng bị trừng phạt bởi pháp luật. Đồng thời, cảnh sát đã hủy bỏ hộ khẩu giả mạo của Vương Giai Quân, có nghĩa là tất cả những gì cô ta có được dựa trên hộ khẩu giả này, bao gồm chứng chỉ tốt nghiệp và chứng chỉ giáo viên, đều không có giá trị. La Thái Hà đã chính thức lấy lại được thân phận của mình.

Trong quá trình ròng rã La Thái Hà theo đuổi công lý, cô gái này đã gặp nhiều khó khăn vì vụ việc liên quan đến 4 thành phố, có số lượng lớn bị cáo và liên quan tới nhiều cơ quan, đơn vị đã xử lý thông tin hộ khẩu của hai người. Vì tính chất nghiêm trọng của vụ việc nên câu chuyện của La Thái Hà rất được cư dân mạng quan tâm. Sau khi La Thái Hà tìm được công lý, cô gái đã được nhiều người gửi lời chúc mừng. Sau này, cô cũng trở thành phóng viên và chuyển công tác đến Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc, với mong muốn nói lên tiếng nói truyền cảm hứng của mình tới công chúng.

Tổng hợp