Phần lớn những người lần đầu làm cha mẹ đều nhận thấy rằng, trẻ sơ sinh dường như chẳng hề thích mỗi khi bạn ngồi xuống. Để ngăn bé không cáu kỉnh, quấy khóc, cha mẹ thường buộc phải đứng dậy và liên tục di chuyển khắp phòng. Nhưng liệu đây có phải giải pháp được các chuyên gia tâm lý khuyên nên áp dụng?

Nguyên nhân thú vị khiến trẻ sơ sinh nín khóc khi được bế và đứng lên đi lại

Trái ngược với cách bế bé ngồi yên một chỗ, trẻ sơ sinh thường cảm thấy được xoa dịu khi cha mẹ bế bé đứng lên và di chuyển. Lý do theo các nhà khoa học thực sự rất thú vị và nó bắt nguồn từ lịch sử tiến hóa của loài người.

Các em bé mang sẵn trong mình bản năng nguyên thủy là "phản ứng tháo chạy" (flight response), được hình thành từ thời cổ đại khi con người liên tục phải nỗ lực để thoát khỏi kẻ săn đuổi một cách an toàn. Vì vậy, khi bạn bế bé đứng lên và đi lại quanh phòng, bạn đã không can thiệp vào "phản ứng tháo chạy" nguyên sơ đó của bé.

Khóc là phản ứng rất thường xuyên của trẻ sơ sinh (Ảnh minh họa).

Và một nghiên cứu mới đây cũng đã xác nhận giả thuyết trên. Nghiên cứu được đăng tải trên tờ Current Biology. Theo đó, các nhà khoc học đã quan sát cách mẹ người và mẹ chuột cố gắng dỗ bé con đang quấy khóc của mình.

Kết quả cho thấy: "Phản ứng nín khóc của trẻ sơ sinh khi được mẹ bế lên và đi lại là một tổ hợp các yếu tố liên quan tới tim mạch, vận động và hệ thần kinh trung ương. Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi khi được người mẹ bế lên rồi nhẹ nhàng di chuyển lập tức ngừng khóc và nhanh chóng giảm nhịp tim. Phản ứng được xoa dịu này có thể tăng khả năng sống sót của trẻ sơ sinh trong trường hợp mẹ con phải chạy trốn khẩn cấp".

12 bé sơ sinh khỏe mạnh được kết nối với điện tâm đồ ECGs. Sau đó, các nhà khoa học đã thử nghiệm nhiều tư thế khác nhau như đặt trẻ vào trong nôi, ngồi bên cạnh trẻ hoặc đi lại trong lúc bế trẻ trên tay trong khoảng 30 giây.

Họ phát hiện thấy, trẻ sơ sinh hài lòng nhất khi người mẹ bước đi. Ngược lại, khi mẹ ngồi, trẻ lại tỏ ra cáu kỉnh, khóc gắt. Còn trường hợp nằm một mình trong nôi, trẻ biểu hiện sự khổ sở vô cùng. Nhịp tim của trẻ được điều hòa mỗi lần mẹ đứng lên.

Các chuyên gia nhấn mạnh: "Phân tích sự thay đổi nhịp tim tiết lộ rằng, nhịp tim thực sự giảm đáng kể khi bé sơ sinh được bế và đi lại so với ôm và ngồi nguyên một chỗ. Như vậy, có thể thấy, trẻ sơ sinh cảm thấy thư giãn hơn trong trạng thái được bế và di chuyển, không chỉ về mặt hành vi mà còn về mặt sinh lý".

Trẻ sẽ vui vẻ và bình tâm trở lại khi được cha mẹ bế và đứng dậy đi lại (Ảnh minh họa).

Các nhà khoa học xác nhận hành vi tương tự xảy ra ở chuột. Chuột con được xoa dịu ngay khi chuột mẹ cắn vào gáy chuột con và nhấc lên. Điều này thực sự có ý nghĩa bởi giống con người, khi chuột con ngọ nguậy hoặc tỏ ra ủ rũ, mẹ sẽ gặp khó khăn hơn để ôm giữ được con.

Từ đó, các chuyên gia nhấn mạnh, trẻ sơ sinh bình tâm trở lại khi được bế là một phần của tiến hóa. Nguyên do chủ yếu là bế một em bé không quấy khóc thì dễ dàng hơn và giúp cho việc trốn thoát nhanh chóng hơn khi phải đối mặt với nguy hiểm.

Không phản ứng thái quá khi trẻ khóc

Kết quả các thử nghiệm và nghiên cứu trên chỉ ra rằng, hiểu biết khoa học về phản ứng mang tính sinh lý của trẻ sơ sinh giúp cha mẹ không phản ứng thái quá khi thấy trẻ khóc. Hiểu biết này cũng giúp giảm tình trạng bực bội, khó chịu bởi những tiếng khóc dai dẳng, không được xoa dịu là yếu tố nguy cơ hàng đầu trong các vụ bạo hành trẻ em.

Như vậy, khi bé yêu của bạn khóc vì mũi tiêm vắc-xin vẫn còn đau hay vì tiếng sấm sét đáng sợ ngoài trời, bạn có thể bế bé đi lại nhẹ nhàng. Đây là cách xoa dịu bé nhanh nhất và hiệu quả nhất.

Nguồn: Fatherly, Cell