Tuyển dụng được nhân tài là điều mà bất cứ lãnh đạo nào cũng mong muốn, bởi họ chính là nhân tố quyết định sự thành bại của công ty. Tuy nhiên, thay vì dựa vào bằng cấp, trình độ học vấn để tìm kiếm nhân tài như phần lớn các nhà lãnh đạo khác thì tỷ phú Elon Musk tin chắc rằng các kỹ năng quan trọng hơn rất nhiều lần và thường nhận biết nhân tài qua một câu hỏi đơn giản của riêng ông.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2014, tỷ phú này chia sẻ: "Người được chọn không nhất thiết phải có bằng đại học, thậm chí không có bằng trung học cũng được. Nếu ai đó tốt nghiệp một trường đại học hàng đầu nào đó, thì đây là dấu hiệu cho thấy họ có khả năng làm những điều tuyệt vời, nhưng nó không phải là tất cả. Nếu bạn nhìn vào những người như Bill Gates, Larry Ellison, hay Steve Jobs, những người này đều không tốt nghiệp đại học. Tuy nhiên nếu bạn có cơ hội tuyển dụng họ, đây rõ ràng là một ý tưởng tuyệt vời".
Tỷ phú này còn khẳng định việc để vào Tesla, bằng cấp và trình độ học vấn là không quan trọng bằng một bài viết trên Twitter: "Bằng tiến sĩ là không cần thiết. Tôi thậm chí không quan tâm bạn đã tốt nghiệp trung học phổ thông hay chưa". Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc bất cứ ai cũng được nhận vào các công ty của ông.
1. Có 3 phẩm chất như "anh hùng"
Bà Cindy Nicola - Phụ trách tuyển dụng toàn cầu của Tesla tiết lộ rằng từ cấp thực tập sinh đến giám đốc, dù không có ứng viên nào giống nhau nhưng có 3 yếu tố tiên quyết để một người được nhận vào hãng xe này đó là: Đam mê sứ mệnh thay đổi thế giới, thể hiện cá tính riêng biệt và phải thể hiện bản thân thay vì nói suông.
Theo đó, Tesla được tỷ phú Elon Musk lập ra với mục tiêu đẩy nhanh sự ra đời của giao thông vận tải bền vững bằng xe điện và phải làm sao phổ biến nó càng sớm càng tốt. Do đó, để cho thấy mình hoàn toàn phù hợp với công ty này, ứng viên phải chứng minh được bản thân họ cũng đam mê với sứ mệnh này.
Tại Tesla, có bốn nguyên tắc quan trọng là tính sáng tạo, tính định hướng, hợp tác và đáng tin cậy. Những ứng viên có tố chất riêng biệt sẽ là điểm cộng khi ứng tuyển vào công ty này. Bà Nicola nói:
"Đối với chúng tôi, điều thực sự quan trọng là phải bảo tồn văn hóa mà chúng tôi có và thiết kế các quy trình đánh giá nhằm đảm bảo rằng mọi người có tố chất riêng biệt để thành công tại Tesla. Chúng tôi là những người rất tin vào việc bạn thể hiện cho chúng tôi thấy những gì bạn có thể làm, so với việc bạn nói cho chúng tôi biết bạn có thể làm gì. Vì vậy, nếu bạn là một ứng viên kỹ thuật, có thể bạn sẽ có một số kiểm tra về coding hoặc giải quyết một số vấn đề mà chúng tôi sẽ đưa ra".
2. Có hiểu biết sâu rộng về trí tuệ nhân tạo
Ngoài 3 tiêu chuẩn tuyển người gắt gao trên, CEO của Tesla còn tìm kiếm những nhân sự có hiểu biết sâu rộng về trí tuệ nhân tạo, yêu cầu tất cả các ứng viên được chọn phải vượt qua các bài kiểm tra về lập trình cực kì khó nhằn là bài kiểm tra kỹ năng mềm và bài kiểm tra kinh nghiệm xử lý vấn đề.
Đối với bài kiểm tra kỹ năng mềm, một trong những câu hỏi mà Elon Musk thường hỏi ứng viên là: "Bạn đang đứng trên bề mặt Trái Đất. Sau đó, bạn bước 1.609 mét về phía Nam, 1.609 mét về phía Tây và 1.609 mét về phía Bắc. Nhưng cuối cùng, bạn vẫn đang ở chỗ ban đầu. Vậy bạn đang ở đâu?".
Đáp án là Cực Bắc và phần lớn ứng viên đều có thể giải quyết câu hỏi này. Tuy nhiên, câu hỏi chưa dừng lại ở đó. Musk sẽ hỏi họ thêm một câu nữa: "Ngoài ra còn ở đâu khác nữa?". Và câu trả lời đúng thứ 2 là đâu đó gần cực Nam. Tuy nhiên, rất ít ứng viên đưa ra được câu trả lời này.
Thế nhưng, thực tế câu hỏi này không phải để loại trừ ứng viên mà là cho họ cơ hội để giải thích lý do đằng sau câu trả lời của mình. Đây là cách ông sử dụng để xem họ sẽ hành động như thế nào khi giải quyết vấn đề, cách họ đối mặt với thất bại, thất vọng cũng như cách họ xử lý thông tin mới.
Đối với bài kiểm tra kinh nghiệm xử lý vấn đề, vị tỷ phú cho biết ông luôn hỏi các ứng viên cùng một câu: "Kể cho tôi nghe một số vấn đề khó khăn nhất mà anh/chị đã đối mặt và cách giải quyết chúng". Bằng câu hỏi duy nhất này, cộng thêm kinh nghiệm và khả năng nhìn người, Musk có thể phân biệt đâu là nhân tài cần tìm và đâu là kẻ hay "chém gió".
Musk giải thích: "Những người thực sự trải qua và xử lý trực tiếp vấn đề mới biết chính xác khó khăn được giải quyết như thế nào. Họ có thể kể trôi chảy từng chi tiết nhỏ nhất". Ngược lại, những người "chém gió" thường chỉ nói chung chung và thiếu thuyết phục.
Theo đó, phương pháp của Musk đã được chứng minh là đúng đắn và có hiệu quả về mặt khoa học. Khoảng 70% trường hợp nói dối đã bị phát hiện nhờ phương pháp ứng dụng trí nhớ và nhận thức này. Và cũng nhờ phương pháp trên, Musk đã tuyển dụng được không ít nhân tài cho các công ty của mình.
