Nói về lợi ích của cá thì có lẽ người Nhật chính là "bằng chứng sống" rõ ràng nhất. Họ ăn cá hàng ngày vì chúng chứa nhiều omega-3, sắt, kali, vitamin B... giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và nâng cao tuổi thọ. Nhưng đáng tiếc rằng, hiện nay môi trường đang ô nhiễm nghiêm trọng nên nhiều loại thủy hải sản đã bị nhiễm thủy ngân độc hại, ăn vào chẳng những không bổ dưỡng mà còn gây bệnh thêm.

Theo các chuyên gia, methylmercury là chất độc nhất trong số các hợp chất thủy ngân, được hình thành khi thủy ngân vô cơ hòa tan trong nước ngọt và nước biển. Những hợp chất này sẽ dính vào sinh vật phù du và tảo đơn bào – một trong những chuỗi thức ăn của cá và các loại thủy hải sản.

Khi cá ăn phải những sinh vật này, thủy ngân sẽ bị giữ lại bên trong chúng mà không thể đào thải. Khi cá trở thành món ăn của con người, thủy ngân sẽ bị tích tụ trong cơ thể và gây ra nhiều rủi ro với sức khỏe. Bệnh nhân bị ngộ độc thủy ngân sẽ bị suy nhược thần kinh, giảm thính giác, rối loạn tâm thần… và thậm chí là tử vong nhanh chóng.

Các loại cá không chứa thủy ngân

Chính vì những tác hại ấy mà các bà nội trợ nên cẩn trọng hơn khi mua cá cho gia đình. Theo Maya Feller – giảng viên dinh dưỡng lâm sàng tại Đại học New York (Mỹ), dưới đây là 3 loại cá được đánh giá là sạch gần như 100% và hầu như không bị nhiễm thủy ngân, chị em ra chợ mà thấy thì nên tranh thủ mua.

1. Cá cơm

Cá cơm là loại cá nhỏ sống ở nước mặn, tại Việt Nam chúng phân bố ở hầu hết các vùng biển từ nam ra bắc. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), loại cá này rất giàu axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp cơ thể luôn khỏe mạnh. Đặc biệt chúng cũng chứa chất béo và cholesterol tốt cho hệ tim mạch.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã xếp cá cơm vào danh sách những loại cá tốt nhất vào tháng 7/2019, nên ăn 2-3 lần/tuần vì chúng cực kỳ ngon và sạch. Bên cạnh đó, cá cơm chỉ được đánh bắt tự nhiên và không thể nuôi nhốt, vòng đời cũng ngắn nên chứa ít độc tố hơn so với các loại cá khác.

2. Cá mòi

Cá mòi có bề ngoài màu trắng bạc, mình nhiều thịt, xương nhỏ nhưng lại nhiều xương dăm nên ít ai thích ăn. Tuy nhiên đây lại là loại cá chứa nhiều canxi hơn sữa: 85g cá mòi chứa 325mg canxi trong khi 85g sữa chỉ chứa 276mg canxi. Ăn 10g cá mòi mỗi ngày là đủ cung cấp 20% lượng chất béo cần thiết hàng ngày cho cơ thể.

Thêm vào đó, cá mòi cũng chứa ít thủy ngân hoặc gần như không có so với các loại khác. Loại cá này còn giàu vitamin D và DHA, mẹ bầu nên ăn nhiều để tăng cường miễn dịch và hỗ trợ thai nhi phát triển thông minh, ngăn ngừa dị tật. Người Nhật cũng rất thích ăn cá mòi vì chúng sạch, ít bị ảnh hưởng từ ô nhiễm môi trường.

3. Cá đối

Cá đối sống chủ yếu ở các vùng nước mặn miền duyên hải và nước lợ tại các cửa sông lớn, rất quen thuộc với người Việt ta. Từ lâu, loại cá này được xem như một nguồn chất đạm quan trọng khi thịt còn khan hiếm, trứng cá đối cũng là món ăn ngon được nhiều thực khách ưa chuộng.

Theo y học cổ truyền, cá đối có tác dụng ích khí, cải thiện tiêu hóa và giúp điều trị bệnh viêm đại tràng mãn tính. Người cao tuổi, người ốm yếu và mới khỏi bệnh nên ăn nhiều cá đối để nhanh phục hồi. Loại cá này cũng sinh sôi khá nhiều, vòng đời ngắn nên hầu như ít bị nhiễm thủy ngân và độc tố, chị em nên mua cho cả nhà ăn thường xuyên vì cũng khá rẻ.

Nên ăn cá thế nào để đảm bảo sức khỏe?

FDA cho biết, mỗi tuần bạn nên ăn cá ít nhất 2-3 lần và lựa những loại có hàm lượng thủy ngân thấp để đảm bảo sức khỏe, dù tốt nhưng cũng không nên ăn cá quá nhiều trong một bữa cơm. Nên chế biến theo hình thức hấp, luộc, kho, nấu canh… và tránh chiên xào quá lửa vì dễ khiến cá mất đi dinh dưỡng.

Để hạn chế rủi ro từ việc ăn cá, phụ nữ khi mua nên chọn hàng tươi sống, cá ươn quá lâu không nên mua. Hiện nay có rất nhiều công ty thủy sản cung cấp cá ướp lạnh, nếu có nhãn mác, bao bì đúng quy định thì ăn cá đông lạnh còn tốt hơn cá tươi vì việc cấp đông tức thì giúp giữ nguyên chất lượng cá tươi ngon.

Theo Livestrong, Globalseafood