Đi giao hàng về, Nguyễn Văn Anh (55 tuổi, TP.HCM) ông vào phòng bật máy lạnh nghỉ ngơi. Một lúc sau, ông bị méo miệng, liệt nửa người phải, gia đình lập tức đưa ông đến bệnh viện cấp cứu. Ông Anh có tiền sử tăng huyết áp.
Kết quả chụp MRI ghi nhận ông Anh bị tắc mạch máu não, được dùng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch ngay tại phòng chụp. Sau hai giờ, ông hồi phục tốt.
Tùy thể loại đột quỵ (thường được xác định nhanh thông qua chụp CT sọ não) mà người bệnh được can thiệp bằng phương pháp khác nhau. Với đột quỵ nhồi máu não do mạch máu não tắc nghẽn, bác sĩ cho người bệnh dùng thuốc tiêu sợi huyết, can thiệp nội mạch lấy huyết khối. Với đột quỵ xuất huyết não (do mạch máu não bị vỡ), bác sĩ phẫu thuật loại bỏ khối máu tụ và bít tắc mạch máu đang vỡ.
Theo TS.BS Nguyễn Thị Minh Đức, Trưởng khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, riêng trong tháng 4/2024, số bệnh nhân đột quỵ cấp cứu tại đây tăng 15% so với tháng trước và tăng hơn 25% so với cùng kỳ 2023.
Thời tiết khắc nghiệt với nhiệt độ tăng cao bất thường, có thể cao hơn thân nhiệt con người gây khó thở hơn, nhịp tim nhanh. Thân nhiệt tăng tỷ lệ thuận với thời gian tiếp xúc kéo dài với nắng nóng. Tình trạng này còn dễ dẫn đến buồn nôn, đau đầu, chóng mặt hoặc ngất xỉu.
Nắng nóng làm mất nước dễ cô đặc máu, thay đổi huyết áp nên người có sẵn bệnh nền như tăng huyết áp, suy tim, tiểu đường, béo phì, hút thuốc lá, bệnh đường hô hấp, người già ăn uống kém dễ bị đột quỵ hơn.
Trời nắng nóng, nhiều người có thói quen tắm nước lạnh khi vừa về nhà, số khác ra vào phòng lạnh đột ngột hay ngồi trước quạt gió mạnh khi từ ngoài nắng về. Điều này dẫn đến chênh lệch nhiệt độ đột ngột, khiến trung tâm điều hòa thân nhiệt hoạt động quá mức, làm tăng áp lực đến hệ tim mạch, thần kinh.
Sự chênh lệch nhiệt đột bất ngờ dễ làm mạch máu co lại, bong tróc các mảng xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông dẫn đến đột quỵ nhồi máu não. Tình trạng này làm trương lực mạch máu tăng cao gây tăng huyết áp, có thể vỡ mạch máu não dẫn đến đột quỵ xuất huyết não.
“Các trường hợp đột quỵ cấp cứu tại bệnh viện gần đây, đa số đều do thân nhiệt thay đổi đột ngột trên nền mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì”, bác sĩ Đức nói.
Theo các chuyên gia, đột quỵ là tình trạng y tế khẩn cấp, càng để lâu người bệnh càng có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng, tử vong. Khi phát hiện người bệnh có dấu hiệu như miệng méo, yếu liệt tay chân hoặc nửa người, nói ngập ngừng hoặc không nói được, đau đầu, mờ mắt, người thân hoặc người xung quanh nên đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất có khả năng cấp cứu đột quỵ càng sớm càng tốt.
Bác sĩ Đức khuyến cáo người suy giảm miễn dịch hoặc đang mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, huyết áp, béo phì, tiểu đường nên hạn chế đi ra đường hoặc làm việc ngoài trời khi nắng nóng. Hạn chế hoặc tránh các trường hợp làm thay đổi nhiệt độ mạnh. Mỗi người nên tầm soát đột quỵ định kỳ nhằm truy tìm sớm mọi yếu tố nguy cơ có thể dẫn tới đột quỵ, chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả.