Hơn 30 năm hoạt động nghệ thuật, NSƯT Công Ninh là một trong những gương mặt gạo cội của lĩnh vực sân khấu – phim ảnh phía Nam. Anh quen thuộc trên màn ảnh với hình tượng người chồng, người cha tảo tần, chất phác. Ít ai biết, anh từng suýt bỏ học vì nghèo, có bằng thạc sĩ vẫn thất nghiệp và có nhiều kỷ niệm khó quên thời đi học, đi thi. 

Khóc thút thít vì sợ... thi rớt, ai ngờ đỗ Á khoa

Diễn viên, đạo diễn Công Ninh tên thật là Nguyễn Công Ninh, sinh năm 1962 trong gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn. Năm 13 tuổi, Công Ninh phải nghỉ học, bán hàng để kiếm tiền. Thương con, 1 năm sau mẹ anh xin cho đi học lại. Anh thi đậu trường Bách Khoa theo nguyện vọng gia đình nhưng vì mê trở thành diễn viên nên giấu gia đình thi trường Sân khấu nghệ thuật 2 (nay là Đại học Sân khấu – Điện ảnh TP HCM) và đậu Á khoa.

Chuyện thi vào trường Sân khấu nghệ thuật 2 của nghệ sĩ này cũng đầy kỉ niệm thú vị. Trong buổi thi năng khiếu, dù diễn một tiểu phẩm "bi" được ban giám khảo chỉ định nhưng anh càng diễn, khán giả càng cười. Nghĩ mình rớt, trên đường về, anh khóc thút thít. Bất ngờ thay, một tháng sau, anh nhận được giấy báo đỗ với vị trí... Á khoa. 

Sau 4 năm học tại trường, Công Ninh tốt nghiệp loại xuất sắc. Năm 1984, anh và một người bạn nữa được chọn sang Nga học Thạc sỹ nghệ thuật chuyên ngành đạo diễn tại Đại học Sân khấu – Điện ảnh Leningrad (nay là Saint Petersburg). 

Theo NSƯT Công Ninh, du học sinh Việt Nam luôn được tạo điều kiện tốt nhất trong suốt thời gian theo học tại Nga. Đặc biệt, trong thời gian đầu, khi vẫn còn những khó khăn nhất định trong ngôn ngữ, nhà trường còn sắp xếp cả đội ngũ hỗ trợ cho nhóm du học sinh Việt Nam trong các buổi học.

Tuy nhiên, năm đầu tiên ở Nga, anh gần như bị khủng hoảng cả về tài chính lẫn tinh thần. "Nguyên do chỉ vì tôi không quen múi giờ nên sáng nào cũng ngủ dậy trễ đến mức bị ban giám hiệu đòi đuổi về nước. Thầy trưởng khoa xin nhà trường cho tôi một cơ hội. Họ tổ chức một buổi thi năng khiếu, nếu tôi vượt qua thì để tôi ở lại học tiếp tới khi tốt nghiệp. Tôi chọn diễn vai quan thanh tra Khlestakov trong tác phẩm "Quan thanh tra" của nhà văn Nikolai Vasilyevich Gogol và được ở lại", anh chia sẻ với Dân Việt.

Năm 1990, anh trở về nước với bằng Thạc sỹ nghệ thuật chuyên ngành đạo diễn ở Nga và cho biết, mình "trầy trật làm nghề. Một thời gian sau, Công Ninh được phân công về làm giảng viên tại trường Nghệ thuật Sân khấu 2. 

Hiện ngoài là diễn viên, đạo diễn sân khấu, anh còn là Chủ nhiệm khoa Đạo diễn của Đại học Sân khấu – Điện ảnh TP HCM. Suốt 25 năm qua, nhiều lứa học trò của Công Ninh đã ra trường, trở thành nghệ sĩ nổi tiếng. Nổi bật trong số đó có thể kể đến các diễn viên Minh Béo, Ngọc Tưởng, Thanh Thúy, Ngọc Trinh, Lê Khánh, Hòa Hiệp, Tiết Cương… hay đạo diễn Vũ Ngọc Ðãng, Nguyễn Quang Dũng.

"Tôi luôn lấy chính mình ra làm tấm gương cho học trò. Tôi nghiêm khắc để các em không chủ quan khi ra nghề. Nếu ngay từ lúc ngồi trên ghế nhà trường các em đã quen với sự nề nếp thì khi ra nghề nó sẽ thành thói quen, nếp nghĩ không cần thầy phải đứng kề bên nhắc nhở", nghệ sĩ Công Ninh chia sẻ.

Cũng theo NSƯT Công Ninh, còn một bài học quan trọng khác mà nghệ sĩ luôn nói với các sinh viên của mình: Thành công hay thất bại không thể tin vào sự may rủi. Mọi việc phải có sự chuẩn bị chu đáo với kế hoạch rõ ràng, cụ thể. Đó cũng là tư duy, là sự thay đổi trong cách nghĩ, cách làm mà anh có được khi học tập ở Nga.