"Bu" vào đám tang để trục lợi, đạp lên quy tắc cộng đồng

Đám tang nghệ sĩ Vũ Linh bất ngờ xuất hiện chuyện lạ chưa từng có

Trực tiếp: Lễ động quan NSƯT Vũ Linh, gào thét, khóc hết nước mắt

Đêm ca nhạc cực hoành tráng, Quang Lê, Mạnh Quỳnh tại lễ tang NSƯT Vũ Linh

Toàn cảnh lễ di quan đám tang NSƯT Vũ Linh: Xúc động khi Hồng Loan, Hồng Phượng nằm xuống đường

'Vợ nghệ sĩ Vũ Linh' bất ngờ xuất hiện tại tang lễ, quỳ gối trước linh cữu

___

Trên đây chỉ là một số nhỏ trong muôn vàn clip với tiêu đề giật gân trên MXH về đám tang của NSƯT Vũ Linh những ngày vừa qua. Đi kèm với mỗi chiếc tiêu đề là một bức ảnh bìa video được cắt ghép vội vàng nhưng có chung mục đích thu hút người khác bấm vào xem.

Quả thực không một người dùng MXH văn minh, tử tế nào lại có thể tưởng tượng được những cách mô tả một đám tang phản cảm để kích thích sự tò mò thế này. Ấy vậy mà mỗi clip vẫn thu hút hàng chục nghìn, thậm chí hàng trăm nghìn lượt xem của cư dân mạng hiếu kỳ. 

Tất nhiên, tác giả của những clip phản cảm này không ai khác là các YouTuber, TikToker, Facebooker,... đã chen lấn xô đẩy để quay clip, livestream ngay tại đám tang NSƯT Vũ Linh. Trong những ngày diễn ra đám tang của cố nghệ sĩ vừa qua, “đội ngũ” này đã luôn túc trực, cầm điện thoại và các thiết bị quay chụp 24/24.

Tại đây, ngoài việc theo dõi diễn biến của đám tang, nhiều hội còn chĩa ống kính về phía các nghệ sĩ đến viếng như NS Kim Tử Long, NS Hồng Vân, MC Quyền Linh, NS Lệ Thuỷ, Tấn Beo,... Mỗi khi có người nổi tiếng xuất hiện thì nơi diễn ra lễ tang lại có những tiếng reo hò, chen lấn để chụp ảnh hoặc gọi lớn tên của các nghệ sĩ tạo nên một khung cảnh vô cùng nhốn nháo. Chỉ vài giây sau những hình ảnh, clip quay vội này sẽ chễm chệ trên các nền tảng MXH với các tiêu đề đã nói ở trên.

Đây không phải là lần đầu tiên xuất hiện hiện tượng đáng lên án này. Từ đám tang của cố nghệ sĩ Chí Tài, Anh Vũ hay Mai Phương, các YouTuber và TikToker đều hoạt động hết công suất và cũng giật tít hết mình để kiếm về những lượt xem trên kênh của mình.

Ở các nền tảng MXH phổ biến như YouTube, TikTok hay Facebook, hành động này đều vi phạm nguyên tắc cộng đồng. 

Cụ thể YouTube có quy định rõ: “YouTube không cho phép đăng nội dung câu kéo, lừa đảo hoặc các nội dung lừa gạt khác nhằm lợi dụng cộng đồng YouTube” nên việc sử dụng siêu dữ liệu như tiêu đề, nội dung mô tả hay hình thu nhỏ để lừa người dùng tin vào nội dung sai lệch là không được phép. 

Ở tiêu chuẩn cộng đồng của TikTok, nền tảng này sẽ xóa những thông tin sai lệch, gây hiểu lầm có thể gây thiệt hại đáng kể cho các cá nhân, cộng đồng TikTok hay công chúng nói chung, bất kể mục đích là gì.

“Thiệt hại đáng kể bao gồm thương tích nghiêm trọng, bệnh tật hoặc tử vong; sang chấn tâm lý nặng nề; thiệt hại tài sản quy mô lớn và suy giảm lòng tin của công chúng đối với các tổ chức và quy trình dân sự như chính phủ, bầu cử và các cơ quan khoa học. Thông tin gây hiểu lầm gây tai hại không chỉ đơn giản là các thông tin không chính xác, những điều lầm tưởng phổ biến hoặc các tổn hại thương mại hoặc danh tiếng” - nguyên văn tiêu chuẩn cộng đồng của TikTok.

Với Facebook, thông tin sai lệch cũng nằm trong danh sách tiêu chuẩn cộng đồng. “Ngoài việc gỡ nội dung, chúng tôi sẽ áp dụng biện pháp giảm mức phân phối, hạn chế khả năng quảng cáo hoặc gỡ trang, nhóm, trang cá nhân và tài khoản Instagram khỏi nền tảng nếu họ nhiều lần chia sẻ những thông tin sai lệch theo danh sách quy định”.

Từ đó có thể thấy, tất cả những người tự nhận là "nhà sáng tạo nội dung" đang khai thác thông tin và hình ảnh trái phép tại đám tang cố nghệ sĩ Vũ Linh đều đã vi phạm vào quy tắc trên. Song dường như, kênh của họ vẫn sống và họ vẫn tiếp tục "sự nghiệp" câu like, câu view đạp lên mớ quy tắc rõ ràng, rành mạch đó.

“Hết sức lố lăng, mất lịch sự”

Giữa lúc người người nhà nhà đều có thể trở thành nhà sáng tạo nội dung trên MXH chỉ với một chiếc điện thoại, thì, không phải ai cũng đem đến nội dung có giá trị. Ngược lại, rất nhiều người chọn cách làm nội dung nhảm nhí, gây ra phiền toái cho người khác, ảnh hưởng đến cộng đồng để được chú ý đến, để được tăng tương tác và để nổi tiếng hơn. Từ đó, họ kiếm được tiền quảng cáo từ những nội dung bẩn mà những người bỏ tiền giăng ra nội dung quảng cáo gần như ít để tâm tới.

Trong một "thế giới" làm nội dung hỗn loạn, người nắm quyền lực cao nhất chính là... người xem, là bạn!

Đã không ít lần khán giả thể hiện sức mạnh của mình trong việc tẩy chay triệt để những người làm nội dung bẩn. Gần nhất là trường hợp của TikToker Nờ Ô Nô bị “bay màu”, chấm dứt sự nghiệp khi đi làm từ thiện nhưng dùng câu từ mang tính miệt thị, xúc phạm người khác. Tuy nhiên ngoài Nờ Ô Nô ra còn có rất nhiều YouTuber, TikToker vô danh nhưng hữu view khác chưa bị ai "sờ" đến.

Chia sẻ cảm giác khi xem clip ở đám tang của NSƯT Vũ Linh vừa qua, một cư dân mạng tên Duy Khánh bày tỏ: “Không chỉ hỗn độn, ồn ào, thiếu văn minh tại đám tang mà những người này còn mất lịch sự trên MXH. Tại sao người ta hát chia buồn với người anh, người đồng nghiệp mà lại có thể viết thành ‘Đêm ca nhạc cực hoành tráng…’? Cách dùng từ quá tồi tệ! Đúng là thông tin mà các bạn chia sẻ rất nóng, được rất nhiều người quan tâm. Nhưng các bạn làm gì cũng cần sự tinh tế và tử tế để người trong cuộc không tổn thương”.

Trả lời cho câu hỏi tại sao của dân mạng nói trên chính là cơ chế kiếm tiền từ các nền tảng MXH. Chẳng hạn như ở một kênh YouTube được bật kiếm tiền và chèn quảng cáo, càng có nhiều lượt xem thì càng thu về nhiều lợi nhuận. Vì vậy những YouTuber và TikToker này không quan tâm đến gì khác ngoài việc có nhiều lượt xem, sẵn sàng giật tiêu đề gây hiểu lầm, sai sự thật. 

Nhưng nói đi cũng phải nói lại, cư dân mạng cũng càng ngày càng tỉnh táo và có nhận thức đúng đắn với các thông tin trên MXH. Gần đây nhất, phía dưới những clip câu like phản cảm là hàng loạt bình luận lên án, tẩy chay:

- Nghề nào cũng xứng đáng được tôn trọng nhưng người làm nghề mà không có ý thức thì cần phải lên án!

- Đừng lấy nỗi đau buồn của người khác làm niềm vui cho mình. Đừng câu like câu view kiếm tiền trên sự mất mát đau buồn của người khác. Nghèo gì cũng được nhưng đừng nghèo về nhân cách và ý thức.

- Tôi không hiểu họ có phải con người không nữa. Bất chấp sự tang thương đau buồn của người khác, để làm thỏa mãn nhu cầu của mình.

- Ôi trời ơi đến đám tang nhà người ta mà tươi vui như đi lễ hội. Không thể tin một người có thể như vậy luôn. 

- Cần tẩy chay những YouTuber lợi dụng người nổi tiếng để quay video trong đám tang, hết sức ồn ào mất trật tự, mất sự tôn nghiêm với người quá cố.

- Gia đình người ta đang tang gia bối rối mà những người này làm như đi dự tiệc chứ không phải có thành ý đến thắp nhang chia buồn. Hết sức lố lăng, mất lịch sự.