Lợi ích thiết thực
Chị Hải Vân, kế toán một công ty thương mại ở Hoàng Mai tâm sự: “Gia đình mình hằng ngày chủ yếu đun nấu bằng bếp gas to, nhưng vẫn sắm sẵn một chiếc bếp mini để đề phòng những dịp anh em, bạn bè đến tụ tập liên hoan cùng nhau. Mình thích không khí gia đình như thế, họ hàng lâu lâu mới có dịp gặp mặt cùng vào bếp nấu nướng, vừa đông vui lại vừa tiết kiệm, khác hẳn với việc kéo nhau ra ăn ở ngoài tiệm.”
Không những thế, loại bếp ga “bỏ túi” này còn “theo chân” nhiều gia đình trong những chuyến picnic, đi chơi xa,…. Anh Tâm, nhân viên một công ty máy tính ở Hà Nội cho hay: “Thỉnh thoảng rảnh rỗi mình và mấy đứa bạn thân vẫn thường đi “phượt”, chiếc bếp ga con con đã trở thành “vật bất li thân”. Nhiều khi đi đến những nơi hẻo lánh, cả phạm vi chục cây số không có nổi một quán hàng nào thì nếu không có sự trợ giúp đắc lực của chiếc bếp “tí hon” cộng với mấy gói mỳ thì chắc anh em chẳng đủ sức mà đi tiếp”.
Còn trong những chuyến “vi vu” cùng gia đình của chị Lan, Đống Đa, Hà Nội thì không bao giờ vắng mặt chiếc bếp ga du lịch. Nhà có con nhỏ, mỗi lần về quê chị đều mang kèm thêm chiếc bếp ga mini trên ô tô để tiện nấu bột cho em bé. Thỉnh thoảng có dịp cùng chồng ra ngoại thành “đổi gió” chị Lan cũng thường mang theo thức ăn và bếp đến nơi hai vợ chồng cùng nấu nướng thay vì mang đồ ăn sẵn như nhiều người vẫn hay làm. Chị cởi mở chia sẻ: “Chồng mình vốn là một đầu bếp tài ba nhưng ngày thường công việc ở công ty bận rộn hiếm khi anh có cơ hội ăn cơm nhà, chứ chưa nói đến là vào bếp giúp vợ. Vì thế, những lần như thế này mình luôn muốn để anh ấy có cơ hội trổ tài, cả 2 vợ chồng đều thích thú với điều đó.”
Lơ lửng những hiểm họa khó lường
Tuy nhiên, có một thực tế đáng lo ngại là hầu hết những người sử dụng bình ga mini đều chủ quan và không mấy mặn mà lắm trong việc để ý tới các thông số kĩ thuật cũng như chất lượng của sản phẩm. Trên thân bình nhà sản xuất có ghi rõ ràng “bình gas chỉ sử dụng một lần” nhưng các cơ sở san chiết gas lậu lẫn người tiêu dùng đều phớt lờ quy định này. Cô T, chủ một cửa hàng đổi ga mini ở Cầu Giấy vô tư nói: "Người ta cứ mang đến giao thì cô đổi lại, lời lãi chả được mấy. Bao năm nay cô vẫn kinh doanh nghề này mà có ai làm sao đâu. Bề ngoài nhìn nó cũ kĩ thế thôi nhưng cái chính vẫn là có ga ở bên trong. Mình dùng ga để nấu chứ bình có liên quan gì.” Chính vì thế chất lượng của những bình ga trôi nổi này chủ yếu được đánh giá theo kiểu người dùng và người bán “tin nhau là chính”.
Chủ quan như thế, nhưng khi có chuyện xảy ra, việc đã rồi thì đúng là hối cũng không kịp. Khi đó người tiêu dùng cũng không thể mang ra “bắt đền” người bán. Trường hợp của chị Cúc, Từ Liêm, Hà Nội là một ví dụ. Trước đây thỉnh thoảng bình gas sau khi đi đổi về có bị xì gas ra ngoài nhưng chị vẫn bỏ qua, cho đến cách đây 2 tháng, khi đang chuẩn bị bữa tối thì bình gas đột nhiên phát nổ. Hơn nữa chiếc bếp ga lại được chủ nhân đặt vào nơi dễ bắt lửa như tủ quần áo nên chẳng mấy chốc mà chiếc tủ vải 2 ngăn bị biến thành đống sắt trơ xương, toàn bộ quần áo trong tủ bị đốt nham nhở. Còn chị Cúc thì bị đáy bình văng trúng ngực, hất văng vào tường phải đưa đến bệnh viện cấp cứu.
Kể từ sau lần ấy, chị Cúc chuyển hẳn sang dùng bếp từ: “Dùng bếp từ nếu so với bếp gas mini giá cả cũng không chênh lệch nhau là mấy. Đành rằng chi phí ban đầu bỏ ra hơi đắt, tuy nhiên còn hơn là “treo”tính mạng mình lơ lửng trong tay những chiếc bình gas mini không rõ nguồn gốc xuất xứ như thế này.”
Theo anh T, một người kinh doanh gas lâu năm ở Hà Nội cho hay: “Hầu hết số lượng bình gas mini hiện được bày bán tràn lan trên thị trường đều không rõ địa chỉ, nguồn gốc xuất xứ và các thông số kĩ thuật. Các bình ga “tí hon”này có thể dễ dàng được tìm thấy ở bất kì khu chợ cóc nào trên địa bàn thành phố. Vỏ bình đa phần thường cũ kĩ và bị hoen rỉ do được tái sử dụng rất nhiều lần, vì thế, dễ dẫn đến tình trạng rò rỉ khí ga. Khi rò rỉ, hơi gas tích tụ lại, gặp nguồn lửa sẽ dễ gây cháy và nổ.”
Hiện nay trên thị trường một bình ga mua mới có giá vào khoảng 17 nghìn đồng, còn mỗi lần đổi bình ga cũ thì dao động từ 5-7 nghìn đồng. Đại đa số người sử dụng với tâm lý thích rẻ vẫn có thói quen dùng bình cũ. Tuy nhiên, các bình ga này lại được các đại lý nhỏ lẻ “tái chế” để sử dụng đi, sử dụng lại rất nhiều lần. Cách làm phổ biến nhất của các “đầu nậu” cung cấp gas là san chiết gas từ các bình lớn loại 12kg sang bình gas mini mà bỏ qua một thực tế, gas dùng cho bình mini là loại gas có áp suất nhỏ, chỉ phù hợp với mức chịu áp suất của vỏ bình gas mini.Việc san chiết ga này gần như được thực hiện thủ công và không có dụng cụ san chiết để đảm bảo an toàn.
Chị Hằng, Gia Lâm, Hà Nội nhắc lại câu chuyện cách đây nửa năm. Khi đó chị vừa lắp bình vào bếp thì thấy mùi ga nồng nặc khắp phòng. Do tính chủ quan nên chị vẫn bật bếp, bỗng nghe thấy có tiếng nổ lách cách, lửa bùng lên làm chị bị bỏng một mảng rộng ở cánh tay. Sự việc xảy ra đã khá lâu nhưng chị Hằng vẫn không khỏi hãi hùng khi kể lại. “Phòng trọ thì bí bách, diện tích chưa đầy 10 mét vuông, đồ đạc lại nhiều, nếu có chuyện gì thì không thể tưởng tượng được hậu quả sẽ như thế nào. Nghĩ lại mà vẫn thấy lạnh cả sống lưng.” Trong khu trọ của chị có đến hơn 20 phòng và gần như phòng nào cũng dùng bếp ga để nấu nướng. Tuy nhiên, cả xóm trọ không có lấy bất kì một phương tiện phòng cháy chữa cháy hay thiết bị để đảm bảo an toàn nào. Do phòng trọ chật, thiếu không gian nên chị đành bấm bụng dùng tạm, chị đang tính sang tháng chuyển phòng nhân tiện mua bếp ga to về dùng“chứ cứ thế này mãi mình hãi lắm.”
Rẻ, tiện lợi và dễ dùng, lại không mất công vận chuyển nên loại bếp gas bỏ túi này vẫn khá phổ biến hiện nay. Mặc dù gần đây liên tiếp xảy ra các vụ nổ gas gây thiệt hại nghiêm trọng về người và của, đặc biệt mới đây nhất là vụ nổ bình gas mini tại một xóm trọ ở Bình Dương làm 4 nạn nhân thiệt mạng và 7 người bị thương. Tuy nhiên, khái niệm an toàn trong việc sử dụng bình ga mini với nhiều người vẫn còn khá mơ hồ.
Chị M, làm kế toán cho một công ty xuất nhập khẩu ở Hai Bà Trưng cho biết: “Mình đi làm suốt, lại không có thói quen thường xuyên ăn cơm ở nhà, chỉ ngày nghỉ mời bạn đến chơi tổ chức tiệc tùng thì mới đụng đến bát đũa cho nên cũng ngại không mua bếp ga to. Bây giờ, sắm sửa cả bộ bếp ga đầy đủ dễ đến gần vài triệu, trong khi chi phí bỏ ra để mua một chiếc bếp ga du lịch mới ít hơn con số đó rất nhiều. Nếu mua về mà chỉ để thế thì hơi phí. Thi thoảng mới dùng đến nên mình nghĩ chắc cũng không ảnh hưởng gì.”