Hàng năm, cứ vào khoảng tháng 3 âm lịch, trên khắp các phố phường Hà Nội lại xuất hiện những gánh hàng rong chất đầy những trái mơ chín vàng ruộm báo hiệu một mùa hè nữa đang ngấp nghé cửa nhà bạn. Màu sắc thương nhớ ấy với vị chua dịu, mát mẻ đã đi vào lòng người, đem lại những nỗi niềm khó tả. Mơ thường ra hoa vào cuối đông, đầu xuân và cho thu hoạch quả vào khoảng đầu hè.
Nhiều người thường mua quả mơ vào dịp đầu hè để làm ô mai, nước mơ để khi hè nóng bức thiêu đốt thì có ngay nước mơ giải nhiệt. Mơ chín có nhiều vitamin A, C và các nguyên tố vi lượng. Mơ ngâm đường, ngâm muối không những đã khát ngày hè mà còn có lợi cho tiêu hóa. Đau bụng, uống một chút nước mơ nguyên chất là bạn sẽ thấy ổn ngay…
Mơ và những công dụng chữa bệnh ít người biết
Ít ai biết rằng quả mơ còn có rất nhiều công dụng chữa bệnh. Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), bạn hoàn toàn có thể tận dụng quả mơ đang vào mùa để chữa bệnh.
Quả mơ còn có những tên gọi khác là khổ hạnh nhân, hạnh nhân, ô mai, quả mai, má phong. Bộ phận dùng của cây mơ là quả mơ, hoa mơ, nhân hạt, thân cây mơ. "Trong Đông y, quả mơ có vị chua, nếu chế biến với muối sẽ có vị chua mặn, tính ấm, đi vào 3 kinh can, tì, phế, có công dụng liễm phổi, thông đờm, sát khuẩn, làm tăng bài tiết tân dịch, giải nhiệt, cầm máu, ra mồ hôi", lương y Bùi Hồng Minh nói.
Y học hiện đại cũng cho thấy, trong thịt mơ có chừng 2,5% axit chủ yếu là axit citric, axit tactric, khoảng 27% đường chủ yếu là đường sacaroza, có chút ít dextrin, tinh bột quexetin, izoquexetin, caroten, lycopen, vitamin C, tanin, pec-tin, metylsalicylat, men peroxydaza và ureaza.
Theo lương y, chúng ta có thể sử dụng mơ để chữa những bệnh như ho lâu ngày, tiêu chảy lâu ngày, đi ngoài ra máu, tiểu ra máu, băng huyết, giun đũa gây nôn mửa, người mệt mỏi.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh dễ làm từ mơ được lương y Bùi Hồng Minh đưa ra:
Bài thuốc chữa bệnh thường gặp từ quả mơ
Theo lương y Bùi Hồng Minh, sử dụng nước quả mơ ngâm đường sẽ giúp giải khát, thanh nhiệt, giảm mồ hôi, giảm mất nước…, mơ ngâm rượu thành rượu mơ giúp đỡ khát, ăn cơm ngon miệng hơn, mơ ngâm muối tạo thành ô mai mơ chữa ho, trừ đờm, hen suyễn, thở khó, phù thũng… Bạn cũng có thể sử dụng mơ để chữa giun chui ống mật, chai chân, bệnh trĩ… Cụ thể:
- Giun chui ống mật: Ô mai tẩm muối 2 quả, cho vào 300ml nước đun sôi 15 phút, thêm đường cho vừa đủ ngọt. Uống hỗn hợp vào buổi tối trước khi đi ngủ.
- Tẩy giun đũa: Mơ 10g, xuyên tiêu 6g, gừng 3 lát, tất cả đem sắc lấy nước uống.
- Băng huyết: Ô mai 7 quả, đem tồn tính rồi tán nhỏ, chia làm 3 lần, uống trong ngày, hòa với nước cơm để uống.
- Ho lâu ngày: Quả mơ muối 20g, cát cánh 10g, mạch môn 10g, cam thảo 5g, trần bì 10g, hoàng kỳ 20g, đổ 2 bát nước vào sắc đến khi còn 1/2 bát, chia làm 2 lần đem uống trong ngày.
- Ra mồ hôi trộm: Quả mơ muối, hoàng kỳ, ma hoàng căn, đường quy, mỗi thứ 10g đem sắc uống.
- Miệng khô, khát phiền nhiệt: Quả mơ muối, thiên hoa phấn, ngọc trúc, thạch hộc, mỗi loại 6g đem sắc uống.
- Giải rượu: Dùng mơ nấu với trà đem uống.
- Chữa ho viêm họng: Ô mai (lấy thịt bỏ hạt) 6g, vỏ rễ dâu tẩm mật sao thơm 12g, cam thảo dây 6g, sắc với 200ml nước còn 100ml, uống trong ngày.
- Đau nhức răng: Mơ chín giã nát, đem đắp vào răng.
Mặc dù rất tốt cho sức khỏe nhưng khi sử dụng mơ, bạn đừng bỏ qua những lưu ý quan trọng. "Người bị trướng đầy, chưa hết cảm, con gái chưa đến tuổi hành kinh, chị em phụ nữ mới sinh đẻ xong thì không nên dùng", lương y Bùi Hồng Minh nhấn mạnh.