Tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng vẫn đang rất phức tạp với những chiêu thức lừa đảo ngày càng tinh vi.

Công an tỉnh Thanh Hóa vừa đưa ra cảnh báo mới đây trên địa bàn tỉnh liên tiếp xảy ra các vụ lừa đảo mua bán hàng hóa có giá trị lớn. Người mua hàng nhận hàng, kiểm tra đúng, đủ số hàng cần, mua sau đó mới thanh toán, nhưng vẫn bị lừa mất tiền. Đây là bởi các đối tượng vừa giả làm người bán hàng, vừa giả làm người mua hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Chị Nguyễn Thị Hoa (chủ tiệm vàng Hoa Phi, thị trấn Yên Cát, Như Xuân, Thanh Hóa) kể lại, mới đây chị nhận được điện thoại của một người tên Duy ngỏ ý muốn bán cho chị 3 cây vàng với giá rẻ hơn giá thị trường. Người này cho biết, số vàng muốn bán đang được gửi ở một tiệm vàng cách tiệm vàng của gia đình nhà chị chỉ vài trăm mét. Nếu chị đồng ý mua, thì đến đó lấy vàng, nhận đủ vàng mới phải chuyển tiền mua vàng qua tài khoản. Chị đã tin tưởng nghe theo mà không biết mình bị lừa.

"Chuyển xong rồi thì chủ tiệm vàng Thiên Bảo mới gọi điện cho tôi hỏi đã chuyển tiền mua vàng chưa? Tôi trả lời đã chuyển tiền cho Duy rồi, thì chủ tiệm vàng Thiên Bảo mới bảo thôi chết rồi chị em mình bị lừa rồi. Thực ra số vàng đó là của tiệm vàng Thiên Bảo. Đối tượng tên Duy chỉ dàn dựng lên chuyện gửi vàng ở tiệm vàng Thiên Bảo để bán cho tôi chứ chưa hề thanh toán tiền mua vàng cho tiệm vàng Thiên Bảo", chị Nguyễn Thị Hoa chia sẻ.

Còn tại tiệm vàng Thiên Bảo, nơi đối tượng lừa đảo dựng chuyện gửi 3 cây vàng muốn bán cho chị Hoa. Chủ tiệm vàng kể lại, trong vai người mua vàng, kẻ xấu cũng đã gọi điện cho chị, dựng chuyện muốn mua 3 cây vàng.

"Đối tượng tên là Duy cũng có gọi điện cho tôi nói là ngoài số vàng mua của chị Hoa (chủ tiệm vàng Phi Hoa), thì cũng muốn mua thêm của tôi 3 cây vàng nữa và nhờ chị Hoa đến lấy. Tôi cũng đã gọi điện cho chị Hoa và được chị ấy xác nhận về việc này nên khi chị Hoa đến lấy vàng, tôi cũng không yêu cầu chị chuyển tiền ngay nên mới dẫn đến sự việc đáng tiếc như vậy", chị Lê Thị Yến, chủ tiệm vàng Thiên Bảo, thị trấn Yên Cát, Như Xuân Thanh Hóa, cho biết.

Tiếp nhận trình báo, cơ quan công an nhận định, kẻ xấu đã cùng lúc vừa giả làm người bán vàng và người mua vàng để lừa đảo. Trước đó đối tượng này, đã tìm hiểu kỹ và biết được các chủ tiệm vàng có mối quan hệ quen biết từ lâu, từ đó rất dễ nảy sinh sơ hở, chủ quan trong giao dịch mua bán vàng để lợi dụng.

"Tâm lý hám lợi, cạnh tranh nhau giữa các chủ cơ sở kinh doanh dẫn đến việc chủ cơ sở kinh doanh không chia sẻ đầy đủ thông tin với nhau. Đây là sơ hở để đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi lừa đảo", Đại úy Lê Văn Huy, Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự, Công an huyện Như Xuân, Thanh Hóa, đánh giá.

Cũng là nạn nhân của chiêu trò lừa đảo trên, anh Lê Hồng Văn, Giám đốc một công ty xây dựng tại huyện Quảng Xương, Thanh Hóa mới đây cũng đã bị lừa mất hơn 490 triệu đồng tiền mua sắt thép.

"Sự chủ quan của những người thực hiện hoạt động giao dịch mua bán hàng hóa không trực tiếp xác minh về nhân thân của những người tham gia hoạt động mua bán. Do vậy việc quản lý hàng hóa với việc nhận được số tiền theo như thỏa thuận đã không xảy ra", Trung tá Đỗ Thị Phương Thanh, Khoa Nghiệp vụ điều tra hình sự, Học viện Cảnh sát Nhân dân, cho hay.

Cách đây ít lâu tại TP Hải Phòng, Công an quận Ngô Quyền cũng đã bắt giữ đối tượng Hoàng Tuấn Long để điều tra về hành vi cùng lúc giả làm người bán hàng và người mua hàng nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền mua hàng là điện thoại.

Đảm bảo an toàn trong mua bán hàng hóa

Vừa giả làm người bán hàng, vừa giả làm người mua hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, một lúc đóng cả 2 vai, lừa cả 2 bên. Vậy biện pháp nào để có thể nhận biết và ngăn chặn hiệu quả chiêu trò này?

Trong quá trình giao dịch, mua bán hàng hóa, người dân người dân, các chủ cơ sở kinh doanh cần đề cao cảnh giác, tìm hiểu kỹ danh tính của các đối tác, khách hàng.

"Đối với các giao dịch mua bán hàng hóa, đặc biệt là các loại hàng hóa có giá trị lớn, chúng ta nên làm việc trực tiếp, không qua trung gian. Khi chuyển tiền mua hàng cần kiểm tra kỹ danh tính bạn hàng, số tài khoản nhận tiền có đúng là của chủ thực hiện giao dịch mua bán với mình hay không, đề phòng các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản", Trung tá Lê Hữu Toàn, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự, Công an huyện Như Xuân, Thanh Hóa, khuyến cáo.

Trường hợp vì lý do bất khả kháng, không thể làm việc trực tiếp với đối tác khách hàng, người dân cần đề cao cảnh giác đối tượng lừa đảo giả làm khách hàng bằng cách sử dụng công nghệ deepfake, tạo ra các cuộc gọi video giả mạo; cần chủ động tạo ra các cuộc gọi video lâu hơn bằng cách đặt thêm các câu hỏi để xác minh danh tính người đang nói chuyện với mình trước khi chuyển tiền. Bởi các cuộc gọi kéo dài có thể làm lộ ra những điều bất thường và cũng cần có thêm cách xác nhận khác, như gọi điện qua số điện thoại cầm tay.

"Mỗi người dân cần trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến nhận diện những người có thể thực hiện hành vi phạm tội; phải có những cách thức để bảo vệ nguồn tài sản của mình như lưu giữ lại những tin nhắn, những clip ghi nhận hình ảnh đối tượng, quá trình trao đổi thông tin của đối tượng để trong những trường hợp cần thiết có thể phối hợp và cung cấp cho đơn vị chức năng, để thực hiện các hoạt động ra soát nhằm lấy lại tài sản đã bị mất", Trung tá Đỗ Thị Phương Thanh, Khoa Nghiệp vụ điều tra hình sự, Học viện Cảnh sát Nhân dân, nói.