Thạc sĩ, bác sĩ Đinh Ngọc Hoa – Trưởng khoa nhi bệnh viện Xanh-pôn Hà Nội.

Hỏi: Thưa bác sĩ, con trai tôi năm nay 10 tuổi mà chỉ cao có 130cm và nặng 25 kg, vóc dáng thấp còi. Tôi đã cho cháu bổ sung rất nhiều thực phẩm chứa canxi và uống canxi bổ sung nhưng không hiệu quả, gần đây cháu còn hay kêu đau nhức xương cánh tay và chân. Mong bác sĩ tư vấn giúp tôi làm thế nào để cải thiện chiều cao và sức khỏe cho cháu một cách tự nhiên, an toàn?

(mai…@gmail.com)

Trả lời:

Chào chị!

Theo tiêu chuẩn trung bình của WHO thì bé trai 10 tuổi cần có chiều cao 137,8 cm và nặng 31,2 kg. Con trai chị 10 tuổi cao 130cm và nặng 25 kg thì chỉ tương đương với bé 8 tuổi, tức là đang ở mức suy dinh dưỡng, thiếu hụt cả về chiều cao và cân nặng.

Độ tuổi dậy thì (10 - 18 tuổi) là giai đoạn vàng quyết định chiều cao của cơ thể, xương dài ra nhanh do sụn chuyển thành xương nên bé có thể tăng 8 - 10cm/năm nếu có chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý. Chị cần tận dụng giai đoạn này để hỗ trợ tăng chiều cao cho bé.

Như chúng ta biết, Các yếu tố tác động tới sự phát triển chiều cao của con người là: dinh dưỡng (31%), thể thao (20%), di truyền (23%), môi trường (16%) và tâm lý xã hội (10%). Do đó, dinh dưỡng chính là yếu tố quan trọng nhất tác động đến việc tăng chiều cao. Chị cần cung cấp cho con khẩu phần ăn cân bằng theo tháp dinh dưỡng, đảm bảo đủ 4 nhóm: đạm, béo, tinh bột, vitamin.Trong đó, chú trọng nhóm protein (thịt cá, trứng, sữa, đậu nành) và rau củ (đỗ, lạc, rau họ cải). Cần kiểm soát nhóm tinh bột và chất béo, hạn chế đồ ăn nhanh, các loại snack ăn vặt, nước ngọt, nước có gas vì gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ Canxi của cơ thể, suy giảm sự phát triển của sụn và xương khớp.

90% sự phát triển xương ở trẻ diễn ra trong lúc đang ngủ, đặc biệt từ 22 – 24 giờ hàng ngày. Do đó, chị cần tập cho bé thói quen đi ngủ sớm trước 22 giờ tối, ngủ đủ 8 -10 tiếng/ngày.

Chị nên khuyến khích con tập thể dục thể thao, đặc biệt là những bộ môn giúp kéo giãn cơ thể và hỗ trợ phát triển chiều cao như yoga, xà, bơi lội, bóng rổ, bóng chuyền... Ngoài ra, nên để bé tiếp xúc với ánh nắng để cơ thể tổng hợp vitamin D tự nhiên, giúp hấp thu Canxi cho xương tăng trưởng theo chiều dọc. Con chị bị đau nhức xương tay và chân có thể do thiếu Canxi và một số vi chất dinh dưỡng khác. Canxi là thành phần quan trọng nhất của xương, bởi 99% lượng Canxi của cơ thể nằm trong xương và răng. Canxi là khoáng chất chính để tạo xương nhưng cơ thể không thể tự tổng hợp được mà cần được cung cấp từ dinh dưỡng. Tuy nhiên cơ thể cũng chỉ cần một lượng vừa đủ, nhu cầu Canxi hàng ngày theo độ tuổi của con chị là: nam 8 – 11 tuổi: 800 mg, nữ 8 – 11 tuổi: 900 mg. Chị nên chọn Canxi dạng nano giúp bé hấp thu tốt hơn và hạn chế tác dụng phụ (táo bón, sỏi thận). Và cần chú trọng bổ sung Canxi đúng cách, tránh tình trạng dư thừa canxi ở đường ruột, mạch máu gây những biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch, sỏi thận..

 
Muốn bổ sung Canxi luôn cần có sự song hành của Vitamin D3 và MK 7 ( thuốc nhóm vitamin K 2). D3 giúp hấp thu Canxi từ ruột vào máu, vitamin K2 (MK7) giúp vận chuyển Canxi từ máu vào xương. Nhờ đó, Canxi chỉ đến chỗ cơ thể cần là xương và không đến chỗ nguy hiểm là thành mạch máu và mô mềm để gây các tác dụng phụ như xơ vữa động mạch, vôi hóa mô mềm… Ngoài ra, MK7 còn giúp tăng lượng Collagen trong xương, khiến hệ xương dẻo dai, tăng tính đàn hồi, giảm nguy cơ mắc chứng loãng xương, xốp xương… Chăm sóc xương chắc khỏe, dẻo dai ngay từ khi còn nhỏ sẽ giúp trẻ có vóc dáng cân đối, đạt được khối lượng xương đỉnh cao nhất và chiều cao tối ưu ở tuổi dậy thì, tránh được những căn bệnh nguy hiểm như viêm khớp, cong vẹo cột sống… Khi trưởng thành, cơ thể khỏe mạnh, vận động thoải mái, dẻo dai và nâng cao chất lượng sống. Khi về già sẽ gia tăng tuổi thọ,tránh thoái hóa xương khớp và loãng xương.

Cơ thể trẻ cũng cần thêm các khoáng chất khác như Magie, Mangan, Đồng, Kẽm, Boron, Chondroitin và Silic (giúp kích thích sụn phát triển nhanh và nhiều hơn, nhờ đó xương dài ra nhanh hơn), Quercetin, Acid folic, DHA (giúp  phát triển trí não và bảo vệ mắt, đồng thời giúp tăng khối lượng xương) để có được khung xương chắc khỏe.

Tuy nhiên, hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, khó hấp thụ được hoàn toàn các dưỡng chất từ thực phẩm. Chị nên bổ sung cho con thực phẩm chức năng chứa Vitamin D3 và MK7, cùng đa dạng các dưỡng chất thiết yếu cho xương như: Canxi, Magie, Mangan, kẽm, đồng, Boron, Silic (trong cỏ đuôi ngựa), Chondrotin, Acid folic và DHA, giúp phát triển chiều cao và trí não, phòng và hỗ trợ điều trị còi xương, suy dinh dưỡng, giúp xương và răng phát triển chắc khỏe, dẻo dai.Nếu có điều kiện, chị có thể cho cháu dùng liên tục tới khi 18 tuổi để phát triển chiều cao tối đa.

Chị nên đưa con đến Viện Dinh dưỡng để được các bác sĩ tư vấn cụ thể. Chúc chị thành công để cháu đạt được chiều cao lý tưởng và có khung xương chắc khỏe, dẻo dai.