Trong cuộc chiến phòng, chống dịch COVID-19, công tác xét nghiệm thần tốc đóng vai trò vô cùng quan trọng. Thời gian lấy mẫu xét nghiệm cũng như thời gian trả kết quả cũng cần nhanh chóng và không được chậm trễ. Nhờ đẩy nhanh tiến độ xét nghiệm, chỉ tính riêng trên địa bàn, thành phố đã phát hiện hàng trăm trường hợp mắc COVID-19 lây nhiễm trong cộng đồng để kịp thời triển khai khoanh vùng, truy vết. Thần tốc và nhanh gọn là phương châm xét nghiệm để có thể kiểm soát dịch bệnh nhằm không để lây lan ra cộng đồng.

Nhằm sớm phát hiện các trường hợp nhiễm virus SARS-CoV-2 để thực hiện khoanh vùng xử lý ổ dịch, hạn chế đến mức thấp nhất dịch bệnh lây lan ra cộng đồng, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 của thành phố đã yêu cầu, việc lấy mẫu xét nghiệm và trả kết quả phải thực hiện nhanh chóng trong thời gian qui định.

Ông Chử Xuân Dũng, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội yêu cầu: “Từ khi phát hiện ra ca F0 tối đa trong vòng 4 tiếng, tất cả mẫu xét nghiệm của F1 phải chuyển về CDC và tiếp theo, 6 tiếng sau CDC cần trả kết quả. Tóm lại là sau khi F0 được công bố, trong vòng 10 tiếng, CDC phải có hệ thống kết quả”.

Bộ Y tế cho biết, hiện công suất xét nghiệm của Việt Nam đã tăng từ 2 đến 3 lần so với các đợt dịch trước. Điều này đã giúp cho việc truy vết, khoanh vùng cách ly và dập dịch được triển khai nhanh chóng và hiệu quả hơn. Vào những ngày cao điểm, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh CDC Hà Nội đã tiếp nhận khoảng 10.000 mẫu một ngày. Do số lượng xét nghiệm nhiều nên CDC Hà Nội thường ưu tiên làm các mẫu khẩn, có yếu tố nguy cơ mắc Covid - 19 trước, sau đó mới đến các mẫu sàng lọc, để kịp thời khoanh vùng dập dịch. Để đạt được kết quả theo yêu cầu phòng dịch, hơn 100 nhân viên tại Khoa Xét nghiệm của Trung tâm đã làm việc không kể ngày đêm.

PGS.TS Nguyễn Thị Kiều Anh, PGĐ Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Hà Nội cho biết: “Hiện nay, CDC Hà Nội đáp ứng được cao nhất 1 ngày là khoảng 14.000-15.000 mẫu, bao gồm cả mẫu đơn, mẫu gộp. Với hệ thống máy móc thiết bị và nhân lực như vậy, chúng tôi đang huy động toàn bộ các cán bộ khác phụ trợ cho công tác xét nghiệm. Hiện nay chúng tôi chia 3 ca làm việc. Những ngày cao điểm, hầu hết toàn bộ anh em đều làm việc hết chứ không còn chia ca nữa”.

Với mục tiêu kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh và không để lây lan ra cộng đồng, Hà Nội đã đồng thời triển khai nhiều phương pháp xét nghiệm như gộp mẫu, xét nghiệm kháng thể và PCR, tận dụng tối đa 24 giờ vàng đầu tiên để kịp thời truy vết. Các mẫu xét nghiệm từ các Trung tâm y tế quận, huyện trên địa bàn, sau khi được Trung tâm tiếp nhận sẽ được các nhân viên y tế chuyển vào phòng Elisa để thực hiện tách chiết và xử lý.

Theo chị Phạm Vân Chinh, Trưởng nhóm trực số 1 Khoa Xét nghiệm CDC Hà Nội, hiện tại, mỗi nhân viên của Trung tâm CDC Hà Nội đều đang gắng sức gấp 2, 3 lần, làm việc thâu đêm, suốt sáng, mọi người ai ai cũng mong ngóng, hồi hộp chờ đợi kết quả: “Kết quả âm tính mình chỉ cần làm 1 lần, còn nếu phát hiện nhiều ca dương tính thì những buổi trực hôm đấy sẽ rất vất vả. Mình sẽ mất nhiều thời gian để làm xác định ca dương tính”.

Tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch, Hà Nội đang tăng cường xét nghiệm đối với những trường hợp có dấu hiệu chỉ điểm như: ho, sốt, khó thở, mất vị giác... khi đến các cơ sở khám chữa bệnh hoặc mua thuốc tại các nhà thuốc, để chủ động phát hiện sớm các trường hợp mắc và kịp thời khoanh vùng xử trí dịch; tiếp tục tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc tại những khu vực, cơ sở có nguy cơ; xét nghiệm sàng lọc cho người về từ các tỉnh, thành phố có dịch bệnh đang diễn biến phức tạp.

Chị Nguyễn Thị Thu Thủy, Nhân viên trạm Y tế quận Hai Bà Trưng Hà Nội cho biết: “Việc khẩn trương phát hiện sớm những người đi từ vùng dịch về và lấy mẫu để phát hiện sớm những ca nghi ngờ là những tiền đề kiên quyết trong công tác dập dịch tại cộng đồng và chúng tôi cũng đã tiến hành rất quyết liệt theo đúng chỉ đạo của thành phố”.

Theo bà Trần Thị Nhị Hà, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, Thành phố Hà Nội đã đẩy nhanh công suất xét nghiệm và tính đến kịch bản để đáp ứng với tình huống khi dịch bệnh bùng phát lan rộng: “Với năng lực xét nghiệm toàn hệ thống các bệnh viện trên địa bàn cùng với CDC Hà Nội, số lượng mẫu chúng tôi có thể xét nghiệm được đầu tiên chỉ có 5.000 mẫu, hiện giờ công suất lên tới 30.000 mẫu và phụ thuộc vào diễn biến tình hình dịch bệnh, công suất này sẽ được nâng cao. Chúng tôi dùng mọi phương án, mọi giải pháp thậm chí huy động cả y tế tư nhân tham gia công cuộc phòng chống dịch bệnh”.

Theo UBND TP. Hà Nội, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh trong những ngày gần đây, thành phố đã yêu cầu các đơn vị duy trì chế độ thường trực 24/7 để sẵn sàng triển khai ngay các biện pháp truy vết thần tốc, khoanh vùng xử lý kịp thời các ca bệnh, nhỏ lẻ, không để bùng phát thành dịch lớn.

Thành phố cũng đã tính đến kịch bản để đáp ứng với tình huống khi dịch bệnh bùng phát lan rộng, cụ thể: Chỉ đạo các quận, huyện, thị xã rà soát chuẩn bị địa điểm cách ly tập trung F1 để có thể tiếp nhận ít nhất 1.000 trường hợp; bảo đảm công tác “4 tại chỗ”; rà soát các địa điểm, cơ sở vật chất của các cơ sở dân sự để thiết lập các bệnh viện dã chiến sẵn sàng đáp ứng trong tình huống dịch lan rộng và số lượng bệnh nhân lớn./.